Yeni Papa Neden Kendine Farklı Bir İsim Seçer?

biliyorsunuz ki, papalar seçildikten sonra isimlerini değiştirip tarihi bir isim alma eğilimindeler. esasında bu durum hep böyle değildi. papalar, eski bir geleneğe saygı göstermek amacıyla seçildikten sonra isimlerini değiştirirler; bu aslında yeni görevlerine tam bir bağlılığın işaretidir. ancak bu gelenek başlangıçta bazı papaların, bulundukları göreve kendi adlarını uygun bulmamaları nedeniyle ortaya çıktı.

bunlardan ilki, 533 yılında 56. papa seçilen mercurius'tur. mercurius, bir papanın putperest bir tanrının adını taşımasını uygunsuz bularak kendisine john (daha doğrusu ii. john) adını vermeye karar vermiştir. nitekim ismi merkür, yani roma tanrısı ismiydi.

papa mercurius (papa i. john) 6. yüzyılda ilk ismini değiştiren papa olarak kabul edilse de, bu uygulama onun döneminde hemen bir gelenek haline gelmemiştir. gerçek anlamda yaygınlaşması ve kurumsallaşması, 11. yüzyılda gerçekleşmiştir.

pietro buccaporci, yani tam anlamıyla "domuz burunlu peter", 1009 yılında 142. papa seçildiğinde ismini papa sergius iv olarak değiştirmiştir. doğum adı kaba ve alay konusu olabilecek bir anlama sahip olduğundan, bu tercihin ardında kişisel imajı ve dini otoriteyi koruma isteği olduğu düşünülür. bu olay, ismini değiştirme pratiğinin daha sık görülmeye başlanmasına öncülük etmiştir.

tabii, sadece pietro olarak da kullanamazdı. doğum/vaftiz adı petrus (pietro, pedro, vb.) olan yaklaşık on altı papa seçildi. belli ki, hepsi de 'ilk papa' olan havari petrus'un adını almanın haddini bilmezlik olacağını düşündü.

bu tarihten itibaren, yeni seçilen papaların neredeyse tamamı isimlerini değiştirerek göreve başlamış, bu da artık de facto bir gelenek halini almıştır. aslında resmi (kanon hukuku ile belirlenmiş) bir zorunluluk değildir.

hiçbir kilise yasası (örneğin codex iuris canonici) yeni seçilen bir papanın ismini değiştirmesini zorunlu kılmaz. ancak uygulama yüzyıllardır süregelen teamül halini almış ve neredeyse evrensel şekilde benimsenmiştir. bu durum, de facto bir norm olarak algılanmasına yol açmıştır.

nitekim 1978'de papa i. john paul, adını iki selefinin (papa xxiii. john ve papa vi. paul) onuruna birleştirerek almış ve bu da geleneğe kişisel bir boyut katmıştır. ama teknik olarak, biri kendi vaftiz adıyla da papa olabilir. sadece son bin yılda bunu yapan olmamıştır.

papa ii. john paul (1978–2005), seçilir seçilmez, selefi olan i. john paul'un anısını yaşatmak için “ii.” ibaresini ekleyerek aynı ismi almıştır. bu da tarihte ilk kez, bir papanın aynı yıl içinde vefat eden selefinin ismini sürdürdüğü örnektir. aynı zamanda en uzun süre görev yapan ikinci papadır.

tarihte en uzun süre görev yapan papa, papa ix. pius (pius ix)'tur. görev süresi: 16 haziran 1846 – 7 şubat 1878. toplam süre: 31 yıl, 7 ay, 21 gün.

papa ix. pius, aynı zamanda birinci vatikan konsili’ni (1869–1870) toplaması ve papalık yanılmazlığı doktrinini tanımlatmasıyla da tanınır. ayrıca onun döneminde papalık devletleri sona ermiş, italya siyasi olarak birleşmiş tir. bu uzun görev süresi katolik kilisesi tarihinde birçok dönüşümün onun dönemine denk gelmesine yol açmıştır.

vefat eden son papa papa francis (2013–2025), ismini, aziz francis of assisi'den ilham alarak aldı. tarihte bu ismi seçen ilk papaydı. ayrıca 1000 yıldan fazladır “yeni” bir papa ismi seçen ilk kişidir.

en son benzersiz isim 913’te seçilen papa lando tarafından alınmıştı.

papa hadrian vi (1522–1523) seçilen son "geleneksel vaftiz adıyla papa"dır.

aslen hollandalı olan hadrian, doğrudan vaftiz adı olan “hadrianus”u korumuştur. bu durum, onu diğer papalardan ayırır, çünkü isim değiştirme geleneğini takip etmemiştir.

debe editi: yeni papa hayırlı olsun^*.
papa istediği ismi almakta serbesttir, ama genellikle kendilerine ilham veren önceki papaların isimlerini alırlar (bu yüzden listenin tekrarlayıcı doğası dediğimiz şey oluşur) ve neredeyse kesinlikle bir hristiyan azizinin ismini alırlar.

bu arada yeni papa leo xiv., cumhuriyetçi ama trump ve maga karşıtıymış. ismini seçtiği, tarihte büyük leo olarak bilinen i. leo, hun imparatoru attila'yı roma'yı yağmalamaktan vazgeçirmesi ile tanınıyor. ir önceki papa leo, yani leo xiii, 19. yüzyılın sonlarında bir sosyal adalet reformcusu olarak tanınıyor.

yani, isimden yola çıkarak, yeni papa leo xiv.'nün ayrıştırmacı değil, toplumsal olarak ılımlı biri olduğu konusunda beni bir fikre itti.