1000 Yıllık Gizin Ardından Ortaya Çıkmış, Yazıldığı Döneme Dair Sarsıcı Tarihi Olaylarla Dolu Akıllara Zarar Kitap
prokopios, imparator justinianus'un gotlar ve vandallar başta olmak üzere birçok kavimlerle yaptığı savaşlarında bizzat gözlemci olarak bulunmuş ve savaşlarla ilgili detayları içeren bir çok kitap yazmıştır, ancak justinianus ve eşi imparatoriçe theodora'yı yakından tanıdıkça büyük bir hayal kırıklığına uğrayarak kendilerinden nefret etmiş ve gizlice yazdığı historia arcana'da ikisini de tabiri caizse itin götüne sokup kavgada bile edilmeyecek laflarla fena halde kalaylamıştır. justinianus'un generali flavius belisarius'a da kim bilir hangi nedenle uyuz olmuş, onun da çok pis dedikodusunu yapmıştır bu kitapta.
prokopios amcanın anlattığına göre general belisarius seferlere çıktığında karısı antonina, evlatlığı theodosius'la işi pişirmiş ve bu yaptıklarını kocasına ispiyon eden hizmetçilerinin önce dillerini kestirmiş, sonra da hepsini parçalatıp çuvallara koydurmuş ve denize atmış. belisarius ise godoşun tekiymiş, karısının ihanetini bildiği halde karaktersizliğinden dolayı hiç bir şey yapmayıp görmezden gelmiş. sonunda karısının eski kocasından olma oğlu photius, annesinin kendisini ihmal edip bütün parayı pulu aşığına yedirmesini sindirememiş ve zina suçlamalarından kaçmak için keşiş olup manastıra kapanan theodosius'u adamlarına yakalatıp kilikya'da gizli bir yere hapsettirmiş.
antonina ise gidip imparatoriçe theodora'yı kafalayıp kankisi olmuş, imparatoriçe de kendisi gibi kevaşenin teki olduğundan çok iyi anlaşmışlar. theodora, antonina'nın oğlu photius'u tutuklatıp zindana atmış, anasının aşığının yerini söyletmek için bir sürü işkence etmiş ama eleman ser vermiş sır vermemiş. sonunda zindandan kaçıp ayasofya'ya sığınmış ancak allahsız kevaşenin teki olan theodora ayasofya'nın kutsallığını bile iplemeyip elemanı oradan aldırtmış (ortodoks bizanslılara göre ayasofya'nın sanctuary denen en kutsal kısmına sığınana imparator bile dokunamazdı. oraya nöbetçi yollayıp adam tutuklatmak, o yüce mekanın kutsallığına büyük hakaret sayılırdı).
photius 3 sene zindanda hapis kaldıktan sonra bir yolunu bulup yine kaçmış ve kudüs'e gidip keşiş olarak canını zor kurtarmış. belisarius ise photius'a sadakat sözü verdiği halde theodora'nın ona yaptıklarının intikamını almak için parmağını bile kıpırdatmamış.
kitabın daha 30 sayfasını anca okudum ve dedikodu yoğunluğundan başım döndü. şu yazdıklarım o 30 sayfanın özeti. değme dedikodu yazarları bile her bir paragrafa bu kadar dedikoduyu sığdıramaz.
prokopios diğer 'resmi' eserlerinde justinianus ve savaşlar hakkında efendi efendi yazarken bu kitapta kullandığı akıllara zarar tasvirler okuyanlara şok üstüne şok geçirtiyor.
(bkz: jüstinyen)
(bkz: prokopios)
(bkz: flavius belisarius)
ana tema: (bkz: bizans tarihi/@kase)