Amerika Birleşik Devletleri'nde Nasıl Yargıç Olunur?
abd'de nasıl yargıç olunur? torpil veya referansla yargıç olup paraşütle kürsüye konamıyorsunuz. bizdeki gibi kağıt üstünde birkaç yıl avukatlık yapıp avukatlıktan yargıçlığa da geçemiyorsunuz.
abd'de yargıç olabilmek için önce çok zorlu bir avukatlık sınavını geçmeniz gerekiyor
ama baro sınavına girebilmek için önce buranın barolar birliği olan american bar association (aba) tarafından akredite edilmiş ve aba tarafından belirlenmiş kriterleri karşılayan kaliteli bir hukuk okulundan mezun olmanız gerekiyor. öyle yüksek lise veya mahalle üniversitesi gibi kalitesiz üniversitelerden mezunsanız zaten sınava girme şansınız yok. (toplam 231 hukuk okulundan 197'si aba onaylı.)
bu sınavın ne kadar kapsamlı ve zor olduğununun anlaşılması için biraz detay vereyim
1. önce 60 soru ve 2 saatten oluşan avukatlık hukuku ve meslek etiği içerikli mpre (multistate professional responsibility examination) sınavını geçmeniz gerekiyor.
2. ardından 200 soru ve 6 saatten oluşan mbe (multistate bar exam) sınavını geçmeniz gerekiyor. sınavın sabahki 3 saatlik ve öğleden sonraki 3 saatlik iki oturumunda anayasa, medeni usul, delil hukuku, sözleşmeler, haksız fiil, mülkiyet hukuku, ceza ve ceza usul alanlarının her birinden 25 soru olmak üzere toplamda 200 soru cevaplamanız gerekiyor.
3. daha sonra 3 saatlik mee (multistate essay examination) isimli makale sınavında hukuki analiz ve yazım yeteneğinizi ispat etmek için 30'ar dakikadan oluşan 6 yazılı hukuki problem sorusuna yazacağınız makalelerle yanıt vermeniz gerekiyor.
4. sınavın bir diğer aşamasında mütalaa, sözleşme, karar özeti gibi uygulamaya dönük metinler hazırlamanızın gerektiği 3 saatlik mpt (multistate performance test) sınavını geçmeniz gerek.
5. son aşamada bulunduğunuz eyalete özel bir sınavı da geçmeniz gerekli.
sonuç olarak, toplamda 16 saatlik bir sınavlar silsilesini geçmeniz gerekiyor.
peki neden bu kadar çok sınav var?
çünkü hukuk ciddi bir iş. liyakati olmayanın kesinlikle yapmaması gereken hassas bir meslek. işte bu sınavlarla liyakati olanla olmayanı ayırt ediyorlar.
bizde herhangi bir yerden hukuk diplomasını alıp baroya veren herkes hiçbir kontrol ve elemeden geçmeden otomatikman avukat oluyor. sonra da o otomatik avukat olanların bir kısmı hakimliğe geçiyor.
abd'de bu 16 saatlik 5 sınavı geçip rüştünüzü ispatlamanız avukat olmanız yeterli ama hakim olmanız için yeterli değil. önce bir süre avukatlık yapıp pişmeniz veya clerk pozisyonunda hakim çırağı olarak tecrübe kazanmanız gerekiyor. bu şekilde tecrübe kazandıktan sonra nerede hakimlik yapmak istiyorsanız o yerdeki adliyelerin internet sitelerindeki hakim alım ilanlarını takip edip cv göndererek hakim olmak için iş başvurusu yapabilirsiniz.
iş görüşmesine çağrılınca bizdeki gibi bazı saçma soruların sorulduğu 5 dakikalık sözde bir mülakat yapılmıyor. birkaç saat boyunca karşınızdaki birkaç yargıcın mesleki tecrübenizi ölçmeye yönelik hukuki sorularını cevaplamanız ve yargıç olmaya ehil olduğunuzu göstermeniz gerekir. bunu da yaparsanız yargıç olarak göreve başlayabilirsiniz.
Amerika Birleşik Devletleri'ne Kaçak Girenlerin Başına Adım Adım Neler Geliyor?
