11 Eylül 2001'den Kısa Süre Sonra Gerçekleşen Biyolojik Saldırı: Amerithrax
18 eylül 2001'de florida'da bir kargo çalışanı hiç kimsenin şüphelenmediği bir mektubu eline aldı, ancak bu mektubun ölümcül bir şarbon taşıdığından habersizdi. buna benzer mektuplar kısa süre sonra önce new york’ta, ardından washington d.c'de de ortaya çıktı ve büyük kuruluşların önde gelen senato liderleri olan tom daschle ve patrick leahy'yi hedef aldı. insanlar hastalandıkça panik yayıldı. panik yayıldıkça insanları korku sardı ve sonunda ortalık yatıştığında beş kişi ölmüş, on yedi kişi de ciddi şekilde enfekte olmuştu. binalar boşaltıldı, postaneler kapatıldı ve tüm ulus bu korkunç eylemlerin arkasında kimin olduğunu merak etmeye başladı.
fbi, abd posta teftiş servisi ile birlikte tarihinin en karmaşık ve yüksek riskli soruşturmalarından birini başlattı. "amerithrax" olarak adlandırılan bu vaka, ülkenin dört bir yanından bilim adamlarının, dedektiflerin ve analistlerin uzmanlığını gerektiriyordu. soruşturmanın merkezinde şarbonun kendisi vardı ve adli bilimciler kısa sürede şarbonun, abd hükümeti araştırmalarında kullanılan ames türü olduğunu tespit etti. bu önemli ipucu, failin özel laboratuvarlara erişimi olan biri olabileceğini gösteriyordu bu yüzden ilk şüphe eskiden orduda biyolojik savunma araştırmacısı olarak çalışan dr. steven hatfill'in üzerine yoğunlaştı, ancak kamuoyunun yoğun ilgisine ve geniş çaplı soruşturmalara rağmen dr. steven hatfill'i bu suçla ilişkilendiren somut bir kanıt bulunamadı, nitelim hükümet yıllar sonra, hatfill'in haksız yere suçlandığını kabul ederek özür diledi ve tarafına 2.8 milyonluk bir ödeme yaptı.
yıllar geçtikçe, olayın izleri kaybolmak üzereydi ki yeni genetik analiz teknikleri 2008 yılında abd ordusu bulaşıcı hastalıklar tıbbi araştırma enstitüsü'nde (usamrııd) çalışan dr. bruce ıvins'i baş şüpheli olarak belirledi ve bu soruşturma için bir dönüm noktası oldu. ıvins, ames tipi ile yoğun bir şekilde çalışmıştı ve mektuplardaki şarbonun genetik parmak izi onun laboratuvarından alınan örneklerle eşleşmekteydi. daha detaylı yapılan başka bir araştırma ise ıvins'in son zamanlarda oldukça gergin ve dengesiz hareketler sergilediğini ortaya çıkardı, fakat fbı tam harekete geçmek üzereyken ıvins temmuz 2008'de intihar etti ve arkasında bir sürü cevaplanmamış soru bıraktı. fbı, ıvins'in tek başına hareket ettiğini ileri sürerek 2010 yılında davayı resmen kapattı. fbı'ın bu kararına rağmen, bazı bilim adamları meslektaşları ıvins için tespit edilen kanıtların kesin olmadığını savundu, bazıları ise ıvins’in kesin suçlu olduğunu iddia etti.
2001'de gerçekleşen bu şarbon saldırıları, amerika’nın biyoterörizme karşı hazırlıklı olma konusundaki zayıflıklarını da ortaya çıkardı, ayrıca biyolojik tehditlerin nasıl yönetilebileceği konusunda da kapsamlı değişikliklere yol açtı. amerithrax'ın hikayesi bir süre sonra tarihe karışırken, kamu sağlığı ve güvenliğinin korunması için yeni kuralların geliştirilmesine de yol açmıştır.
kaynak: 1