1943'te Vurularak Türkiye'ye Düşen ABD Uçağı Hadley's Harem'in Müthiş Öyküsü
1 ağustos 1943 tarihinde ploesti-romanya'daki petrol tesislerine yapılan bombardıman saldırısı sırasında "hadley's harem", amerikan hava kuvvetlerine bağlı 98. bombardıman grubunda görevli bir b24 liberator'dü. "hadley's harem" bu tarihi harekat sırasında grup lideri albay john r. "killer" kane'in öncülük ettiği "flight one" içinde, kane'in sol kanadındaki ilk uçaktı. uçak, pilot gilbert hadley'in, mürettebattaki dokuz arkadaşına sürekli bel altı şakalar yapması sebebiyle "hadley's harem" adını almıştı...
uçağın mürettebatı aşağıdaki şu on kişiden oluşuyordu:
kaptan pilot gilbert b. hadley, yardımcı pilot james r. lindsay, seyrüseferci harold tabacoff, mühendis russell page, bombacı leon storms, telsizci william leonard, uçaksavarcı chistopher holweger (cephaneci), uçaksavarcı pershing w. waples, uçaksavarcı leroy newton, uçaksavarcı frank nemeth.
98. bombardıman grubu'nun hedefi "white four" kod ismiyle tanınan, ploesti'deki en büyük petrol tesisi olan astro romana rafinerisiydi. rafineri birçok sabit uçaksavar bataryasına ilaveten, çevresindeki demiryolu üzerinde yol alan tren üzerine yerleştirilmiş gezici bir uçaksavar ve bataryası tarafından da korunmaktaydı. yapılan uçuş planına göre, yüksek irtifada iki grup halinde romanya'ya kadar uçulacak ve rafineri yakınında ani alçak uçuşa geçilerek, önceden çölde kurulan maketler üzerinde provaları yapıldığı şekilde, bombardıman gerçekleştirilecekti. ancak adriyatik üzerinde karşılaşılan kötü hava şartları sonucunda iki grup birbirinden koptu ve telsiz suskunluğunu bozmak zorunda kaldılar... bu da almanların önceden hazırlıklı olmalarına sebep oldu.
"hadley's harem" hedefe yaklaşırken uçağın burun kısmından girerek patlayan bir uçaksavar mermisi, bu kısımda büyük tahribata neden oldu. göğsüne şarapnel parçaları isabet eden bombacı leon storms hemen can verdi. seyrüseferci harold tabacofff da bu sırada yaralandı. 2 numaralı motor da durmuştu. sürekli irtifa kaybeden uçağın burnunu havaya kaldırmak için mühendis russel page el kumandalarını kullanarak bomba yuvalarının kapaklarını açtı ve uçağın bomba yükünü boşalttı. uçak ağır bir yara almıştı. bingazi'ye doğru dönüş yolculuğuna başladılar. ancak kısa bir süre sonra bunu gerçekleştiremeyeceklerini anlayıp rotalarını türkiye üzerinden kıbrıs'taki ingiliz hava üssü'ne yönelttiler. ancak aldıkları büyük yaralar sebebiyle uçağın 3 numaralı motor'u da anadolu üzerinde sustu. toros dağları'nı aştıktan kısa bir süre sonra 1 numaralı motorun yağ basıncı da hızla düşmeye başladı. kıbrıs'a da ulaşamayacaklarını anlayarak türkiye'nin akdeniz kıyılarına inmeye karar verdiler. manavgat civarlarında deniz üzerinde iyice alçalarak kumsala yaklaşırken uçağın son kalan 1 ve 4 numaralı motorlarıda sustu. bir kanadının suya değmesi ile uçak şiddetle denize çarptı ve hızla battı.
pilot ve yardımcı pilot uçaktan hiç çıkamadılar. sağ kalan diğer mürettebat yüzerek kıyıya ulaştı. ilk tıbbi müdahaleleri, onları bulan türk köylüleri tarafından yapıldı. yaralılar, ardından istanbul amerikan hastanesi'ne (ki o zamanlar adı amiral bristol hastanesi'ymiş) yollandılar, deniz kazazedesi olarak kabul edilip, dışişleri bakanlığı tarafından serbest bırakıldılar...
tam 52 yıl boyunca akdeniz'in tuzlu sularında yatan "hadley's harem", 1995 yılında uçak mürettebatından leroy newton'un da katıldığı kurtarma çalışması sonucu, birçok parçasını kaybetmiş halde günışığına çıkarıldı. bir süre çengel jandarma karakolunda kaldıktan sonra yeni mekanı olan rahmi koç müzesi'ne yerleştirildi.
newton, bu buluşmadan iki yıl sonra, california'da yaşamını noktaladı. anılarına ve "hadley's harem"e veda etti. dünyayı kavuran savaşla başlayan, onlarca saldırıyla devam eden macera, newton'un vedasıyla sona erdi. "hadley's harem", artık haliç'teki yuvasında, savaşı yaşamış turistlerin, türkiye'de ekmeği karneyle alan bir kuşağın ve savaşın yıkımlarını masal gibi büyüklerinden dinlemiş gençlerin ziyaretleriyle günlerini geçiriyor.
kaynak:
http://www.b24bestweb.com/hadleysharem2.htm
http://www.flightofthephoenix.org/…adleys_harem.htm
http://www.coastcomp.com/av/pres/presbrcp.htm
http://www.rmk-museum.org.tr/…ce/exhibit/index.html