2024'ün İlk Günleri İzlenirse Maksimum Verim Alınacak Yeni Başlangıç Temalı Filmler
yeni yılı yeni başlangıç/yenilik temalı filmlerle karşılamak isteyenler için bu temaya dahil olduğunu düşündüğüm filmlerden bazılarını seçtim. muhteviyatını biraz daha geniş tuttum. sadece başlangıçlar değil, yeniliğe dair birçok konudan seçme yaptım. örneğin max ophüls'ün amerika'dan avrupa'ya döndükten sonraki ilk filmi, onun için yeni bir başlangıçtı, bu yüzden açılışa o filmi yazdım. genel olarak listeye bu gözle bakılabilir.
la ronde, max ophüls (1950)
la ronde, ophüls'ün, ii. dünya savaşı'nın ardından amerika'dan avrupa'ya döndükten sonra çektiği ilk filmi. ophüls, hayatınının ikinci bölümüne bu filmle yeni bir başlangıç yapmıştı, ben de o sebeple listeye aldım. 1900 yılının viyana'sında geçen ve birbirine bağlı hikâyelerden oluşan film, bir ilişki çemberini anlatır. her bir çiftin bir öznesi, diğer hikâyenin öznesi olur ve bu böylece sürüp gider. muhteşem bir anlatıcısı vardır.
le gamin au velo, dardenne kardeşler (2011)
dardenne kardeşler'in, toplumsal çözülmenin farklı yönlerinden birini işaret ettiği filmde, babası tarafından terk edilen 12 yaşındaki cyril, sürekli olarak yuvadan kaçıp babasını ve bisikletini aramaktadır. bu arayış esnasında samantha (cecile de france) ile tanışırlar. samantha'nın cyril'a sabrını, desteğini ve sevgisini sunmasıyla birlikte ikisi de hayatlarına yeni bir başlangıç yapacaklardır.
alice doesn’t live here anymore, martin scorsese (1974)
scorsese filmlerinin vazgeçilmezi olan toksik erkek karakterinin temellerinin sağlamlaştırıldığı filmde, doğal olarak toksik bir kocayla yaşayan ve hayalleri kimse tarafından umursanmayan alice'in, kocasının vefatı ile birlikte şarkıcı olma hayallerini kovalamak üzere yeni bir başlangıç için yollara düşmesini anlatır. scorsese filmografisi içinde arada kaynayan filmlerden biridir ama bayağı iyidir. ben çok severim.
il tetto, vittorio de sica (1956)
o yıllardaki italyan yasalarına göre çatısı inşa edilmiş bir evin içindekiler evden çıkarılamamaktadır. luisa ve natale çiftinin çatısı olan bir ev inşa edebilmek ve yeni bir hayata başlamak için sadece tek bir geceleri vardır. gecekondu tabirinin gerçekten de bir gecede konma zorunluluğunu görmek de mümkündür.
ano natsu ichiban shizukana umi, takeshi kitano (1991)
işitme engelli ve kendi sıradan hayatlarını yaşayıp giden bir çiftin hayatı, bir gün shigeru'nun sörfe ilgi duymaya başlaması ile tamamen değişmeye başlar. bu ilgi, yeni zorlukları, yeni arkadaşları, yeni bir hayatı ve hayata dair bambaşka bakış açılarını beraberinde getirecektir. kitano'nun sinemaya en büyük armağanlarından biri.
midnight cowboy, john schlesinger (1969)
kasabasından jigolo olma hayalleri ile new york'a gelen joe buck (jon voight), şehir tarafından yutulmasına ramak kala yokluk içinde hayatta kalma uzmanı bir dolandırıcı olan ratso rizzo (dustin hoffman) ile tanışır ve müthiş bir arkadaşlık kurarlar. bu arkadaşlık onlar için yeni bir başlangıç olacaktır, ama esas başlangıç bu değildir.
dans la ville blanche, alain tanner (1983)
paul (bruno ganz) isimli bir gemi çalışanı, geminin arızalanması üzerine lizbon şehrine gider. kendisine tamamen yabancı olan bu şehirde günlerini gerçek anlamda hiçbir şey yapmadan geçirmeye başlayınca bu durumdan oldukça hoşlanır ve sorun giderildikten sonra da gemiye dönmeyip hiçbir şey yapmadan yaşamayı sürdürmeye karar verir. hayatın kendisi de dahil olmak üzere her şeyin yabancı ve yeni olduğu bir başlangıç.
mies vailla menneisyytta, aki kaurismaki (2002)
helsinki kıyılarında hafızasını kaybetmiş biçimde uyanan isimsiz bir adamın hayata sıfırdan başlamak üzere yola koyulmasını anlatan film, benim için sadece kaurismaki'nin veya avrupa sineması'nın değil sinema tarihinin en özel filmlerinden biridir.
jizda, jan sverak (1994)
iki arkadaş bir otomobil satın alıp yol onları nereye götürürse gitmek üzere yola çıkarlar. otostop yapan bir kadının da aralarına dahil olmasıyla birlikte üçü için yeni yollar, yeni yerler ve belki de başka yeniliklerin kapıları aralanmış olur.
the secret life of walter mitty, ben stiller (2013)
hayatı yalnızca gündüz düşleri kurarak yaşayan walter mitty, bir gün bir fotoğrafın kaybolması üzerine düş kurmayı bırakıp yeni maceralar yaşamak üzere hayata atılmaya karar verir. cesaret isteyen yeni başlangıçlara dair kimine göre komik, kimine göre ilham verici hikâyesi olabilir.
la stanza del figlio, nanni moretti (2001)
film listelerinde seyirciyi zorlayacak türden filmler olur, bu da bu listenin filmi. talihsiz bir kaza ile oğullarını yitiren anne-babanın kedere gömülmüş hâlleri ile bu yasın ortasında kalakalmış olan kız çocuklarının yaşamına konuk oluruz. yas, keder, yüzleşme, nefret ve sevginin karmaşasından bir yeniden başlangıç mümkün müdür sorusunu takip ederiz.
el viaje hacia el mar, guillermo casanova (2003)
arlarında ihtiyarların da olduğu, hayatları boyunca hiç deniz görmemiş beş kişilik tuhaf ama eğlenceli bir arkadaş grubunun deniz görmek üzere yola çıkmalarını anlatan bir film. yeni keşiflerin sırasının ve zamanının olmadığını anlatırken şahane müziklerden de bolca beslenir.
rye lane, raine allen-miller (2023)
uzun süreli ilişkilerinden yeni çıkan dom ve yas isimli karakterler, tesadüf eseri karşılaşır, tanışır ve bir günlerini beraber geçirirler, biz de onları bir gün boyunca takip ederiz. sıradan bir gün, yeni tanışılan biriyle sıra dışı bir güne dönüşebilir. 2023'ün en iyileri listeme almam ama aklımda kalacak filmlerden biri olacak. kendi hâlinde bir film. en sevdiğim.
thelma and louise, ridley scott (1991)
zaten kült bir film olması nedeniyle bilmeyeni, seyretmeyeni de pek yoktur herhalde ama yeni başlangıç deyince bu filmi göz ardı edemiyorum. iki kadının basit, masum bir hafta sonu kaçamağı akıl almaz olaylar silsilesine dönüşür. ilham mı verir, anksiyete mi tetikler, yola çıkma isteği mi uyandırır yoksa dolmuşla yolculuk daha güvenli diye mi düşündürür kestiremiyorum. bu film her şeyi düşündürebilir.
zahrada, martin sulik (1995)
jacop, büyükbabasından kalma bahçeyi satıp kendisine bir ev almasını söyleyen babası tarafından evden kovulur. çürümeye yüz tutmuş eve gidince büyükbabasından kalma gizemli bir günlük bulan jacop, günlerini bu bahçede geçirmeye ve henüz farkında olmasa da yeni bir hayata başlamaya karar verir. bu arada gizemli genç bir kadın ve başka ilginç kişiler tarafından ziyaret edilecektir.
my blueberry nights, wong kar-wai (2007)
wong kar-wai'nin hakkının pek teslim edilmediğini düşündüğüm filmi. elizabeth'in (norah jones) beş yıllık erkek arkadaşından ayrıldıktan sonra bir yolculuğa çıkmasını anlatır. elizabeth yol boyunca garsonluk yaparak geçimini sağlamaya çalışırken bu süreçte birçok karakterle yolu kesişecek ve her birinden kendisine bir iz kalacaktır. bence aşkın, kayıpların ve yeni keşiflerin şahane bir anlatımıdır.
the verdict, sidney lumet (1982)
bu filmi özel olarak seçtim. yeni bir başlangıç filmi olabilir mi sorusuna seyredenler karar verebilir. aslında hâli hazırda en iyi mahkeme filmlerinden biridir. kariyeri tepetaklak giden ve aldığı tüm davaları kaybeden bir avukat (paul newman), kağıt üzerinde uzlaşıya varılması muhtemelen bir dava alır ve onu sonuna kadar götürmeye karar verir. bence bu yeni bir başlangıçtır, bir meydan okumadır. ve yeni başlangıçlar insanın karşısına inanılmaz zorluklar çıkarabilir. bu zorluklarla nasıl baş edeceğimizi belki avukat frank galvin bize gösterebilir.