TARİH 22 Şubat 2018
115b OKUNMA     1124 PAYLAŞIM

79 Yılında Vezüv Yanardağı'nın Patlamasıyla Tarihe Karışan Şehir: Pompei

İtalya'nın Napoli şehrinde bulunan dönemin Roma İmparatorluğu için çok önemli bir yere sahip olan Pompei, ölmeden önce mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri.
iStock

napoli'nin yaklaşık olarak 27 km doğusunda yer alan ve vezüv yanardağı'nın 79 senesinde lav külleri ile kapattığı antik şehir.

uzun süre küller altında yatan bu şehir ancak 1790'lı senelerde nefes alabilmiş ve insan içine çıkartılmış.

yapılan kazılar sonrasında şehir o kadar iyi korunmuş ki, harabelerin arasında gezerken bile eski roma imparatorluğu'nun tüm atmosferini soluyabiliyorsunuz. sanki o dükkanlar yeniden açılacak, o insanlara, o yollarda rastlayacakmışsınız gibi duruyor.


bu antik şehirdeki evlerin çoğunun kapısında erkek cinsel organı kabartması var, görürseniz şaşırmayın. bereketi temsilen yapılmışlar. ayrıca yollarda taşların üzerinde de bolca görebilirsiniz bu kabartmalardan. muhtelif evleri işaret ediyorlar. bu evlerde ne olup bittiğini sanırım açıklamama gerek yok. son derece uluslararasi bir işaret.

pompei beni gerçekten çok fazla etkiledi. gerek burada yaşanmış olan trajedi, gerek eski roma medeniyetinin akıl almaz izleri yüzünden. bu şehirde antik tiyatrolardan alışveriş merkezlerine, tapınaklardan hamamlara, spor alanlarından, gençlik parklarına kadar her şey mevcut. fast food lokantalarına bile rastlayabiliyorsunuz. taa o dönemde hırsızlardan korunmak için dükkan sahipleri, sürgülü kapıları bile düşünmüşler.


seks ve roma döneminin gaddar yaşam tarzı burada zirvesinde imiş. olayın dinsel boyutuna inanmak isteyen insanlar, burada yaşayan halkın çok fazla azıttıkları için lanetlendiğine ve sonlarının lut kavminin sonuna benzediğini düşünüyor. pompei ve herculaneum, bu açıdan sodom ve gomore'a benzetilir.

şehri gezmek çok uzun zaman gerektiriyor. nereden bakarsanız minumum 5-6 saatinizi burada harcamanız lazım. şehrin içlerinde, beware of the dog adı verilen bir mozaik var. hiç zarar görmeden günümüze kadar gelmiş olan bu mozaik, o dönem medeniyetinin seviyesi hakkında az da olsa size bir ipucu verebilir.

Beware of the Dog

vezüv'ün patlaması sonrası pompei taşlaşmış. ancak bu, düşünüldüğü gibi lavların şehre boşalması sonucu değil, yaklaşık bir apartman boyuna varan küllerin tüm şehri kaplaması yüzünden olmuş. taşlaşan insanları da, lavlar taş haline getirmemiş. seneler boyu küller altında kaldıkları için, zaman içerisinde taşlaşmışlar. bu külleri, üfleyince uçan küller gibi hayal etmeyin. bir apartman boyu kül altında kaldığınızı varsayarsanız, insanların bu şekle nasıl geldiğini daha kolay anlayabilirsiniz.

yaşamını yitiren çoğu insanın ölüm nedenin yandığı zaman sülfür dioksit gazını meydana getiren kükürt nedeni ile olduğu söyleniyor. bu gaz son derece zehirli bir gaz. bu gazı soluyan bir insan evladının da yaşama ihtimali hiç yok.


taşlaşan insanların bir kısmı pompei şehrinde sergilenmekte. ilk bakışta, gerçek değil gibi duruyorlar ama son derece gerçekler. kimisi dua ederken, kimisi uyurken ölmüş. tüm acıyı yaşayarak ölen insanların da taşlaşmış vücutları pompei'de yer alıyor. yüzlerindeki ifade hiçbirinde bozulmamış. o dönemdeki tiplerini son derece rahat/rahatsız bir şekilde görebiliyorsunuz.


napoli'ye yolunuz düşerse buraya uğramadan sakın geçmeyin, çünkü gördükleriniz ya da görmek üzere olduklarınız hiç unutulabilecek gibi değil.

pompei şehrinin bu kadar önemli olmasının nedeni roma imparatorluğundan kaldığı şekli ile bozulmadan ve yağmalanmadan kalmış olmasıdır. zira 400 sene boyunca hristiyanlara eziyet eden roma, daha sonra 400'lerde hrisıtiyan olunca roma kültüründen kalan bir çok şeyi yağmalamıştır.


bu şehir sanıldığı gibi günahlar şehri değildir. her ticaretin yapıldığı kıyı şehrinde genelevleri ve ibadethaneler vardır. pompei de her kıyı şehri gibi genelevleri ile o yıllarda ticaretin yapıldığı gemilerde çalışan ve uzun süreler cinsel enerjilerini boşaltamayan kişilere hizmet vermektedir. şimdi yanlış hatırlamıyorsam vezüv nedeniyle kıyıdan 2-3 km içerde yer almaktadır ama vezüv patlamadan evvel bir kıyı ticareti şehridir.


yerdeki penis işaretleri ve genelevde odaların tepesindeki işaretler iletişimi kolaylaştırmak ve denizcilerin hayatını kolaylaştırmak içindir. doğruca geneleve yönelen denizci yöre halkının dilini konuşmaması ve genelev nerede diye soramaması durumunda işaretler ona yardımcı olacaktır. kısa, pratik ve işe yarar bir yoldur.


genelevleri dışında kanalizasyon sistemi ve kaldırımları ve yaya geçitleri ile de ilgi çeker. yaya geçitleri halkın yoldan akan kanalizasyon sisteminden kirlenmeden karşıdan karşıya geçebilmeleri için yüksek yapılmış ancak aralarındaki açıklık arabalarının geçebileceği şekilde ayarlanmıştır.