ABD, Ucuz İş Gücü İçin Rotayı Neden Çin Yerine Meksika'ya Doğru Kırdı?
abd'nin en büyük ticaret partnerinin çin’den meksika’ya dönüşmesinden doğal bir şey yok. bu aynı zamanda hemen bugün bir anda meydana gelmiş bir şey de değil.
bu durumun ilk anda akla gelen nedeni çin’in taiwan’a karşı tehditleriyle iyice bozulan abd - çin siyasi ilişkileri olarak görülebilir, ancak arkasında başka önemli nedenler de var.
bunlardan birincisi çin’in nüfusunun azalmaya başlaması, çalışan nüfusun yaşlanması ve nüfus içerisindeki oranının ciddi şekilde düşmesi, üniversite mezunu çinli gençlerin ihtiyaç olan mavi yaka işleri kabul etmeyip evde oturmayı tercih etmesi, bunların sonucunda da iş gücü maliyetinin artmasıdır.
diğer neden de batılı şirketlerin çin’deki kayırmacılık ve çürümüşlükten artık kaçmaya başlamalarıdır.
bundan 7-8 yıl önce, micron isimli amerikan teknoloji firmasının taiwan’daki üretim biriminin başındaki şahıs, şirketin en yeni ve patentli teknolojisini çalarak çin’de farklı bir firma altında üretmeye başladı. micron çin devletine güvenerek hırsız firmayı dava etti, ancak çin mahkemeleri micron’u haksız bulmayı bırakın, bir de patentli teknolojiyi çalmış olduğuna hükmederek suçlu çıkardı ve ceza ödemeye mahkum etti. çin’in teknoloji hırsızlığının amerikan kamuoyunda dile getirilmeye başlanması bu zamana denk geliyor.
tabi sonrasında çin ordusu tarafından kurdurulan huawei’nin devasa devlet teşvikleri sayesinde fiyat kırarak batı ülkelerinin telekomünikasyon altyapılarını ele geçirmesi ve bunun ulusal güvenlik sorunu olarak görülmesiyle huawei’nin geçmişi ve çalmış olduğu batı teknolojileri mercek altına yatırıldı ve olay başka bir evreye evrildi. sonuçta abd şirketleri çin komünist partisi’nin hedefi olma ihtimalinden korkup alternatifler aramaya başladılar.
eşimin kardeşi endüstri için orta büyüklükte kabul edilebilecek bir teknoloji şirketinin coo’su ve vice president’ı. micron olayı patlak verdiğinde kendisi çin’de yeni bir fabrika açmaya hazırlanıyordu. hemen, apar topar yüz milyonlarca dolarlık yapılmış harcamayı ve harcanmış zamanı çöpe atıp plan değiştirdiler ve yeni fabrikayı meksika’da açtılar. yeni fabrika bu günlerde o kadar verimli ve karlı çalışıyor ki ikinci bir fabrika daha açıp üretimlerini tamamen çin’den meksika’ya taşımak üzereler. kendisinden duyduğum kadarıyla meksika’nın genç ve çalışkan nüfusu da çin’dekinden daha verimli, dürüst ve güvenilir bir iş gücü oluşturuyor.
buyrun size abd’nin en büyük ticaret partneri olarak çin’in düşüşü ve meksika’nın yükselişinin başlıca nedenleri. bu gidişle vietnam, endonezya, hindistan gibi ülkeler de çin’in ekmeğini ciddi şekilde paylaşmaya başlayacaklar. politika kısmını denklemden çıkarsak bile sadece işin kapitalizm kısmı bile bu yolu işaret ediyor.