Amazon'un Depolarında Ürünleri Sıralarken Kaosun İçinde Yarattığı Müthiş Düzen
amazon, dünyanın en büyük e-ticaret sitelerinden birisidir. fakat yalnızca bununla sınırlı değil, dünya üzerinde 180 depoya sahip tarihte görülmüş en büyük ürün stokçusudur aynı zamanda.
siz amazon'dan bir şey satın aldığınız zaman, satıcı amazonsa, o ürün amazon'un deposundan getirilir. günde yaklaşık 1.6 milyon paket amazon'un depolarından dünyada herhangi bir yere gönderilir.
peki bu kadar karmaşanın ve kaosun bulunduğu ortamda, sizce amazon milyarlarca ürünü nasıl sıralıyor, depoluyor ve ihtiyaç halinde eliyle koymuş gibi buluyor dersiniz?
13.37796 kilometrekarelik bir alanda depolanan kolilerden bahsediyoruz.
- isimlerine göre
- kategorilerine göre
- üretim yıllarına göre
- şekillerine göre
- ağırlıklarına göre
pek çok parametre ile sıralanabilir. fakat o kadar ürünü öyle bir yöntem kullanarak sıralamak gerekiyor ki birbirine karışmasın, arandığı zaman bulunsun. ayrıca bu aranma hızlı olsun. amazon'un hızlı kargo ulaştırma gibi prensipleri var bildiğimiz gibi.
herhangi bir şeye göre sıralamak kendi avantaj ve dezavantajlarını getiriyor. isimlerine göre sıralasak mesela aynı paketin içinde zebra perde ve askı alan kişinnin paketi hazırlanırken deponun başına ve sonuna gitmek zorunda kalıyoruz. (a ve z harfleri)
kategorilere göre ürünleri dizelim diyelim, hangimiz tek kategoriden alışveriş yapıyoruz ki? genelde sepetimiz çorba oluyor. içeriğinde bilgisayar faresi, kitap, tıraş köpüğü olan bir paketi hazırlayan bir personel veya robot düşünelim (ikisi de depoların organizasyonunu yapıyor) her kategoriyi aramak, aralarında gezinmek biraz maliyetli olmaz mıydı?
hem zaman maliyeti hem de uzay maliyeti ( koyacak yer) açısından saçma olurdu.
şimdi durup düşünmenizi istiyorum. neye göre sıralarsak en verimli bir şekilde sıralamış olurdunuz?
cevap: hiçbir şeye göre.
dünyanın en büyük depolarında bütün ürünler rastgele sıralanır. depoyu yerleştirenler neresi boşsa oraya koyar ve işine devam eder. takip etmeleri gereken sadece bir kural vardır: bilgisayara kaydetmek.
amazon, depoların organizasyonunda bilgisayarlardan ilham almış.
bilgisayarların rastgele erişimli belleklerinde (ram) bilgiler karmaşık bir düzende tutulur ve bilgilerin nerede tutulduğu bilgisi ayrıca başka bir bölgede tutulur. buna rağmen yanlış bilgi getirme gibi durumlar normal şartlar altında hiç yaşanmaz ve biz de bilgisayarlarımızı olması gerektiği gibi kullanmaya devam ederiz.
aynı durum, hacimleri fazla olan amazon deposundaki koliler için de geçerlidir. depo robotları veya çalışanları onları rastgele bir yere koyar ve ürünün bulunduğu yer sisteme kaydedilir.
bu kaosun içinde aradığını bulmak zaman alır diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. diyelim ki diş fırçası arıyorsunuz. bu deponun sadece belli bir bölümünde olsa mı yakında olması daha olasıdır yoksa deponun her yerine dağılmış durumda olsa mı yakınınızda olması daha olasıdır?
bir de bu olasılığı milyonlarca durumda kullandığınızı düşünün.
ayrıca uzay maliyeti, diyelim ki diş fırçaları için 500 metre karelik bir alan ayırdınız. elinizdeki diş fırçalarının yarısı depodan uzaklaştırıldı. 250 metre karelik boş bir alan ortaya çıktı fakat orası diş fırçalarına ait olduğu için başka bir ürün yerleştiremiyorsunuz.
ürünleri bulduğunuz yere koyabildiğiniz rastgele düzende ise böyle bir sorun yok.
bazen düzen zannettiğimiz kadar verimli bir olgu olmayabilir. onun yerine bir şeylerin karman çorman kalması belki işlerimizi daha da kolaylaştırır.
kaynak ve konuyla ilgili daha fazla bilgi için: qz.com