Nedir, ne değildir?

osiris, ölüm tanrısıdır. eski mısırlılar hayatın ölümle bittiğine inanmak istemezler, insan son nefesini verdiği anda ruhunun uzun bir yolculuğa çıkıp ölüm tanrısı osiris ile yargıçlarının huzuruna vardığını düşünürlerdi. onlara göre, ölen bir insanın ruhu öteki dünyaya gidiyordu. diriler ve ölüler ülkesi arasındaki korku ülkesini geçince, büyük yargıcın karşısına, anubis veya horus tarafından getirilirdi. orada bir tören düzenleniyor, bu törende ölenin kalbi tartılıyordu. bu tören sırasında yeraltı tanrısı anubis elinde bir terazi tutardı. ölünün kalbi bu terazinin kefelerinden birine konurdu. öteki kefede ise adaleti ve doğruluğu ölçebilecek bir tüy bulunurdu. eğer ölü adil ve dürüst bir yaşam sürmüş ise kefeler dengelenirdi. eğer kalp tartıda eksik gelirse, yemesi için ament adlı canavara verilirdi. bütün bu olup biteni tanrıların katibi thoth kayda geçirirdi.

Mitolojik hikayesi

osiris bu dünya'nın kural koyucusuydu. insanlar osiris'i çok seviyordu. koyduğu kurallar halkın ve diğer tanrıların beğenisini kazanmıştı, biri dışında; kardeşi seth oldukça kıskanç biriydi ve de osiris' in topladığı sevgiyi ve beğeniyi kıskanıyordu; ve de kardeşi osiris'ten kurtulmak için bir plan yaptı. kardeşinin ölçülerine uygun, en kaliteli ağaçtan yapılan, üzerinde tanrıların resimleri bulunan, altın ve gümüşlerle bezenmiş, mükemmel bir tabut yaptırdı. ardından 72 komplocu yandaşı ve etiyopya'nın hain kraliçesiyle birlikte osiris şerefine bir ziyafet düzenledi. bu ziyafet mısır'ın o zamana kadar gördüğü ne görekemli ziyafetti. en güzel yemekler yenildi, en ağır şaraplar içildi. ziyafetin sonunda osiris iyice sarhoş olmuştu. seth, önceden yaptırdığı göz kamaştırıcı tabutu çıkararak bu tabutun kime uyarsa ona verileceğini söyledi. herkes denedi (ki deneyeneler, bilerek seçilen ölçüleri osiris'inkinden farklı olan komploculardı) ve tabii ki tabut sadece osiris'e uydu. bunun üzerine seth hemen tabutun kapağını kapattı ve osiris'in içinde olduğu tabutu nil'e attı.

isis kocasını kaybetmenin acısıyla yıkılmıştı ama hemen osiris'i aramaya başladı. sonunda tabutu büyük bir ağacın köklerinin arasında buldu ve kocasi için adına yakışır bir cenaze töreni yapmak amacıyla mısır' a döndü. törenin hazırlıklarını yaparken tabutu güvenlik için bir bataklığa sakladı. seth bir gün ava çıktığında tabutu buldu. öyle sinirlenmişti ki kardeşi osiris' in vücudunu tabuttan çıkarıp parçalara böldü ve mısır'ın çeşitli yerlerine dağıttı. zavalli isis bütün parçaları teker teker (biri dışında, ki bunun osiris'in penisi olduğu söylenir) buldu ve hepsini bandajlarla sardı. daha sonra osiris'in vücuduna tekrar can verdi ve böylece horus oluştu. babasının öcünü almak için horus amcası seth'le savaşmaya başladı. bu savaşların sonucu belli olmadı ama tanrılar şöyle anılmaya başladı: osiris; yeraltı dünyasının kralı, horus; yaşamın kralı ve seth; şeytanlık ve kaos tanrısı... (bazı efsanelere göre bu savaşların galibi horus'tu ve seth'i yenerek onu çöle hapsetti.)