Barındırdığı 4 Şifreden Biri Hala Çözülememiş Olan Garip Heykel: Kryptos
üniversitede okurken aktif bir oymakbaşı olarak çalıştığım dönemlerde, düzenlediğim faaliyetlerde izcilerime anagramlar ve çeşitli kriptolar hazırlardım. hem onlar eğlenirlerdi hem ben, anlayacağınız güzel günlerdi. bundan dolayı şifreleme olaylarına hep ilgim olmuştur. eminim bir çoğunuz almanların ünlü şifreleme makinası olan rotor makinesi (enigma)'yı duymuştur.
şimdi anlatacağım şey ise bunun gibi bir makine olmasa da kendisi (cia) genel merkezi, langley, virginia'daki george bush istihbarat merkezi arazisinde bulunan bir heykelidir.
yunancada gizli anlamına gelen kryptos adlı bu heykel; 1990 yılında sanatçı jim sanborn tarafından yapılmıştır. kryptos, ilk bakışta rastgele, karışık kombinasyonlar gibi görünen 1.800 karakter içeren büyük, dalga şeklinde bakır bir heykeldir.
ancak, bu harfler rastgele olmaktan başka bir şey değilmiş gibi görünse de aslında dört farklı şifreli mesajı bünyesinde barındırmaktadır. geçtiğimiz 33 yıl boyunca bu şifrelerden üçü kırılmıştır fakat dördüncüsü henüz çözülememiştir.
tabii ki şifreli bu heykel ilk dikildiği vakitlerde bir sansasyon yaratmayı başardı
çünkü sanbron heykelde kullanılan kriptografik sistemi yaratmak için eski bir cia çalışanı olan ed scheidt birlikte çalıştı. ayrıca sanborn, heykelin bir bilmece içinde başka bir bilmece içerdiğini ve bunun ancak dört şifreli pasajın şifresi çözüldükten sonra çözülebileceğini söyleyince, komplo teorisyenleri devreye girdi ve bir sürü söylenti üretmeye başladı.
tabii ki bu söylentiler; heykelde, amerika'nın en mahrem bir bilgisi mi var boyutuna kadar ulaşınca. sanborn, mesajları kryptos'ta kendisinin yazdığını ve bu mesajların, giderek daha ayrıntılı bir şekilde kodlanmış bir dizi mesaj tarafından gizlendiğini söyledi. bu söylem sonunda bu komplo etkisi tam olarak kırılmadı tabii ki.
hatta sanborn 1991'de los angeles times'a verdiği bir demeçte şunları söyledi:
"herkes ne yazdığını bilmek istiyor ve sürekli oradalar. heykeli işaret eden ve dizlerinin üzerine çökerek ne dediğini anlamaya çalışan koyu renk giysili insan grupları var. bazıları fotoğraf çeker. hatta bir adam her şeyi bir kağıtla kopyaladı."
yazının başında söylediğim gibi heykel içindeki pasajlardan sadece 3 tanesi çözülebildiğinden dolayı şifrenin içinde tam olarak ne anlattığı tam olarak bilinmemektedir. sanborn en son kendisinin ölmesi halinde şifrenin çözümü doğrulayacak bir kişinin bile olduğunu bile açıkladı.
şimdi de son olarak şifrenin çözülen pasajlarında neler yazıyor, bir bakalım isterseniz
1. pasajın çözümü
yöntem: vigenere
anahtar kelimeler: kriptolar, palimpsest
"hafif gölgeleme ile ışık olmaması arasında iqlusion'un nüansı vardır."
iqlusion, illüzyonun kasıtlı olarak yanlış yazılmasıydı.
2. pasajın çözümü
yöntem: vigenere
anahtar kelimeler: kripto, apsis
"kesinlikle görünmez oldu bu nasıl mümkün? dünyanın manyetik alanını kullanmışlar x bilgi toplanmış ve yer altı bilinmeyen bir konuma iletilmiştir x langley bunu biliyor mu? orada bir yere gömülmesi gerekiyor x yerini tam olarak kim biliyor? yalnızca ww bu onun son mesajı x otuz sekiz derece elli yedi dakika altı nokta beş saniye kuzey yetmiş derece sekiz dakika kırk dört saniye batı x katman ikinci katman"
düz metinde belirtilen koordinatlar, 38°57'6.5"k 77°8'44"b , modern bir jeodezik veri kullanılarak , heykelin yaklaşık 174 fit (53 metre) güneydoğusundaki bir noktayı gösteriyormuş gibi yorumlanmıştır .
3. pasajın çözümü
yöntem: transpozisyon
`kapının alt kısmı kaplanmış geçit çöplerinden kırmızı titiz ellerle yavaşça kaldırıldı sol üst köşeye küçük bir yarış yaptım sonra deliği biraz genişlettim mumu takıp kaçan sıcak havaya baktım odadaki alevin titreşmesine neden oldu ama şu anda odanın içerisindeki detaylar sisten çıktı x herhangi bir şey görebilir misiniz s ?`
yukarıda, howard carter'ın 26 kasım 1922'de tutankhamun'un mezarının açılışına ilişkin anlatımından , 1923 tarihli the tomb of tutankhamun adlı kitabında anlatıldığı gibi başka kelimelerle yazılmış bir alıntıdır . görüldüğü üzere yukarıdaki soru lord carnarvon tarafından sorulur ve yanıtı , carter'ın ise "harika şeyler" yanıtını verdiği olduğu yazar.
eğer bir gün 4. pasajı çözüp, genel şifreyi çözerseniz. nasıl çözdüğünüzü bana da anlatırsanız sevinirim. saygılarımla....