Bazı Şarkıları Dinlerken Neden Tüylerimiz Diken Diken Olur?
neşeli veya üzüntülü ya da heyecan verici veya dinlendirici, müziğin temel amacı duygularımızı harekete geçirmektir.
bir müzik eserini dinlediğimize oluşan gözyaşı, üşüme ya da karıncalanma durumları, parasempatik sinir sisteminin ve beynin ödülle ilgili bölgelerinin harekete geçtiğini ifade eden fizyolojik tepkilerdir. konu ile ilgili yapılan araştırmalar, insanların yaklaşık %25'inin müzik dinlerken bu tarz durumlarla karşılaştığını göstermiştir.
bu tepki literatürde stendhal sendromu olarak adlandırılmaktadır ve daha çok görsel sanatlarla ilişkilendirilse de müziğin kışkırttığı güçlü duygusal tepkiler için de kullanılmaktadır.
psikosomatik bir bozukluk olan stendhal sendromu ya da diğer ismiyle hiperkültüremi, kişi derin bir duygusal bağ kurduğu sanat eserine bakarken (veya bir müzik parçasını dinlerken) hızlı kalp atışına, baş dönmesine, terlemeye, yönelim bozukluğuna, bayılmaya, gözyaşlarına ve kafa karışıklığına neden olur.
florence sendromu olarak da adlandırılan bu durum, adını fransız yazar marie-henri beyle'den alır; kendisi floransa'daki santa croce bazilikası'nı ziyaret ettiğinde hiperkültüremi‘yi deneyimlemiş ve tepkilerini şu şekilde ifade etmiştir:
“floransa'da, mezarlarını gördüğüm büyük insanların yakınında olma fikrinden dolayı bir tür coşkuya kapılmıştım ve onların eserlerinin yüce güzelliğine tanıklık ediyordum... adeta insanın göksel hislerle karşılaştığı bir noktaya ulaşmıştım… etrafımı çevreleyen her şey ruhumla o kadar canlı bir şekilde konuşuyordu ki...”
sendromun gerçekten var olup olmadığı konusunda bazı tartışmalar olsa da görsel ve işitsel sanatlar ile edebiyatın duygusal tepkilerimiz üzerinde çok derin bir etkiye sahip olabileceğinden hiç şüphe yok.
...
bana bu yazıyı yazdıran müzikal çalışmayı da paylaşım vesilesiyle buraya bırakmak istiyorum: