Bilimsel Makale Nasıl Yazılır?
bilimsel makale, nasıl yazılacağının sistematik olarak belirlenmesi gereken bir yazın türüdür. günümüzde halen makalelerde "bissürü", "herbişey", "tamamki", "çünki" gibi insanı sinirlendiren yazım hataları yapılmaktadır. insanlar doğru dürüst yazmayı, -hadi onu da geçtim- okumayı bilmeden yazmaya çalışınca (burada belirtmeliyim, üzülerek yıllanmış profesörleri de dahil ediyorum bu tanıma) olmuyor. bilimsel bilgi rezalet bir makaleyle çöpe gidiyor. oysaki yazmak için gerekli unsurları bilmek gerekir. şimdi biraz bunlara değinelim:
öncelikle okuyun
ne kadar çok -bilimsel olmak zorunda değil- makale okursanız o denli iyi ve duru, aynı zamanda gerektiği kadar anlatımınız olur. fazla okumadan bir şeyler yazmaya kalkarsanız kısa süre sonra anlam kargaşası sonucu işin içinden çıkamaz, kelimeleri bir araya getiremezsiniz. giriş ve gelişme birbirine girer, sonra ortaya "dan" diye bir sonuç atılır. "nereden buldun bunu oğlum?" diye sormayacaklar o makaleyi değerlendirenler, direkt "olmamış" diyecekler.
öz yazmak pek önemlidir
"uzat allah uzat" gereksiz bir davranıştır. örneğin: "sodyum nitrat verilerek damar içinden bu maddeye maruz kalmış, etkilenmiş tavşanlar.." şeklinde belirtmek yerine "iv na nitrat verilen tavşanlar" dersiniz, olay biter. unutmayın, o makaleyi okuyacak insanların hatırı sayılır bir kısmı sabırsız. insanları bunaltmamak önemlidir.
bilimsel makalelerin jargonu vardır
bu, zamanla iyice öğrenilecek bir disiplindir. bir örnekle açıklamak gerekirse, "ilaçla kobaylarımızı öldürdük" derseniz ayıp olmaz ancak yanlış olur. "ilaçla kobayları sakrifiye ettik/ex olmalarını sağladık" derseniz daha hoş olacaktır. (burada değinmeden edemeyeceğim, geçenlerde okuduğum henüz yayınlanmamış* bir makalede "bissürü heyvan ilacnan uyutuldu." yazıyordu. makale inceleme komisyonu başkanlığındaki profesörlerden biri olsam doçent beyimizin makalesini dürer.. albrecht dürer.. neyse, anladınız kast ettiğimi.
işin özü bilimseldir ve bilimsel bilgi mutlaka nesnel olmalıdır
"kanımca", "bana göre" ifadeleri (-) puana neden olur. özellikle tıbbı makalelerde buna dikkat etmek gerekiyor. (özellikle conclusion bölümüne dikkatinizi çekerim.)
istatistiklere başvurmak "mükemmel" sonuç verir
standart sapmaya ve toplumdan seçeceğiniz örnekleme dikkat edin. spss kullanın. chi square testi, varyans analizi, kolmogorov smirnov vs. ne işe yaradıklarını mutlaka öğrenin. olmazsa -ücrete tabidir- bir istatistik uzmanıyla iletişime geçin. epidemiyolojik bir araştırmanın makalesinde bunun olması zorunludur. yoksa "red"dedilir.
bilimsel makalenin "bilimin kendisi" ile direkt ilgisi olmayabilir
bilimin kendisi insanın aklında ve müsvedde olarak tükettiği kağıt parçalarındadır. ancak ne yazık ki akademik kariyer/yükselmek vs. için bilimsel makale yazmayı becermek, yazarken düşündüğünü gösterebilmek gerekiyor.
giriş, gelişme ve sonuç
tıpkı lise kompozisyon sınavlarındaki gibi bunlar bütünlük içinde olmalıdır. genelde yapılan hata, girişi çok uzun tutup "dan" diye sonuca atlamaktır. direkt kırmızı ispirtolu kalemle çizilebilir, yapmamak gerekir. burada amaç, ssg'nin bir entry'sinde bahsettiği gibi "uzaydan gelen bir canlıya dahi anlatmak"tır.
başlık puntosu, yazı karakteri, çerçeve genişliği vs.
bunları bilmeye zerre kadar gerek yok. çünkü hazır programlar var. bunlardan edinmek icin kadıköy'e uğrayın ya da internetten indiriverin. freeware oldugunu tahmin ediyorum. önemli olan içeriğidir, süsleme hiçbir şey; bilimsel bilgi her şey!
kolay gelsin, başarılar...