Bir Algı Yönetimi Uzmanından: Parayla Mutluluk Olur mu?
evet tarihin en zor sorularından bir tanesi. hemen ailenizin algı yönetimi uzmanı olarak birkaç analiz yapalım psikolojik açıdan...
hedonik adaptasyon
birincil olarak, "hedonik adaptasyon" kavramını göz önünde bulundurmak faydalıdır. bu, insanların zamanla pozitif ya da negatif yaşantılara uyum sağlamasını ifade eder. yani, bir şey sizi ilk başta çok mutlu edebilir (örneğin, yeni bir araba almak), fakat zamanla bu mutluluk seviyesi normale döner. yani bir çanta para verseler sana önce heyoooo diye zıplarsın ama birkaç hafta sonra, "ne olmuş yahu hepi topu bir çantaydı dişimin kovuğuna yetmedi" demeye başlarsın. bu her şeyde böyledir.
maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi
maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi de burada devreye girer. temel ihtiyaçlar (yemek, barınak, güvenlik vs.) karşılandığında, insanlar daha yüksek seviyeli ihtiyaçlara (özsaygı, kendini gerçekleştirme) odaklanır. temel ihtiyaçlar için para önemli olabilir, ama daha yüksek seviyeli ihtiyaçlar genellikle maddi olmayan faktörlerle karşılanır. örneğin her yerinde para fışkırıyor bu sefer aşk yok aşk dersin. aşkı bulursun eee bu mudur yani hayatın anlamı demeye başlarsın. yani cep dolunca bu sefer de ruhun beni doyur demeye başlar.
subjektif iyi oluş
subjektif iyi oluş da bu bağlamda bir diğer önemli kavramdır. yapılan araştırmalar, belirli bir gelir seviyesine kadar gelirin mutluluğa doğrudan bir etkisi olduğunu gösteriyor. ancak, bu noktadan sonra, artan gelir mutluluğu çok az bir şekilde etkiliyor. örneğin asgari ücret alırken ayda yüz bin lira almaya başlarsan feci sevinirsin. ama sonraki zamda alacağın iki yüz bin lira maaş seni o kadar sevindirmez.
kalite ve çeşitlilik
son olarak, para harcandığı yer ve şekile göre de farklı etkiler yaratabilir. örneğin, deneyimlere yatırım yapmak genellikle materyal şeylere yatırım yapmaktan daha uzun süreli mutluluk sağlar. ayrıca, başkalarına yardım etmek de kişisel mutluluğu artırabilir. yani paranla araba almak yerine git italyada süper bir tatil yap, dominik adalarında surf yap, ihtiyacı olanlara yardım et.
sonuç
dolayısıyla, para tek başına mutluluğu satın alamaz ama koşullara ve kullanıldığı yere bağlı olarak mutluluğu artırabilir ya da azaltabilir. mutluluk, sadece maddi değerlerle ölçülemeyen çok boyutlu bir deneyimdir. ancak, para yoksulluk gibi mutluluğu ciddi şekilde etkileyebilecek koşullardan kaçınmak için bir araç olabilir.
hadi bir de sana bonus. yaşamda neden vazgeçemiyorsan o senin efendin olur. bu sebeple şu videomu bir izle istersen de, seni köle etmesin isteklerin: