Genellikle 3 Yaşına Kadarki Anıları Hatırlayamama Durumu: Bebeklik Amnezisi
çocukluk-bebeklik amnezisi, ing. childhood amnesia ya da infantile amnesia, yetişkinlerin belli bir yaştan önce (2-4) yaşanılan deneyimlerin hatırlayamamasına verilen addır.
bu durumun oluşmasının nedenlerini açıklayabilecek öneriler
freud'un görüşü: çocukluk döneminde yaşanmış olan travmaların bastırılması için bu durumun gerçekleştiğini savunan görüş.
nörobiyolojik görüş: basitçe, bu durumun nörotransmitterlerle alakalı olduğunu öne süren görüş.
nörolojik görüş: bebek beynindeki gelişimin henüz tamamlanmamasının bu durumun nedeni olduğunu öne süren görüş.
gelişimsel görüş: bu dönemlerde öz bilişin tam gelişmemesinden ötürü bu döneme denk gelen anıların hatırlanamadığını savunan görüş.
dilsel görüş: çocukların, bebeklerin hafızaya anıları kodlayabilmek için yeterli dilsel kabiliteye sahip olmamalarından dolayı bu döneme denk gelen anıları hatırlayamadıklarını savunan görüş.
duygusal görüş: bu dönemde yaşanan duyguların yeterince "kaliteli" olmamasından (yeterince özellik barındırmamasından) dolayı hatırlanmadığını savunan görüş.
davranış alanında yapılan çalışmalar, insan zihnindeki faaliyetlerin dahi genetik kodlardan geliyor olabileceğini söylemekte
mesela, etik sorunların olmadığı dönemlerde yapılan çalışmalarda, bebeklerin de örümcek ve yılan gibi hayvanların görsellerinden korktuklarını kanıtlayan çalışmalar olduğunu anımsıyorum. yani buna göre ilkel amigdalamızda dahi kendini savunan ve nesilden nesle aktarılan bir bilgi olabilir.
ama gelin görün, bebeklikte yaşadıklarımızı asla anımsayamıyoruz. hatta parça parça da ya da nadir imajlar olarak dahi hatırlayamıyoruz. yapılan araştırmalar en eski hatıralarımızın ortalama 3,5 yaş dönemine ait olduğunu göstermiş.
öyleyse hafızayı başlatan ne? neden bebeklik anılarımızı hatırlayamıyoruz? eğer bebeklik anılarımız flu izler (trace) olarak zihnimizde bulunuyorsa, bunların hatıralara dönüşebilmesi ve kalıcı bir hal alması da ne demek?! belki de renklerin kategorilerini anladıkça, kelimeler kalıcı hale gelip beynimizin sağ yarım küresinden, sol yarım küresine geçmesiyle artık hatırlamaya başlıyoruz. sanırım bir dili düşünmek bir yaşam formunu düşünmektir ve bu yüzden aslanlar konuşabilseydi onları anlayamazdık. çünkü, ludwig wittgenstein'ın dediği gibi: bir dili hayal etmek bir yaşam biçimini hayal etmektir.
bebeklik anılarımızı hatırlayamıyoruz, çünkü o zaman algımız ve algımıza biçim veren dilimiz katı form almamıştı. tıpkı kemiklerimizin sertleşmesi gibi algımız da sertleşti ve hafızaya olanak tanıdı. sanırım şunu anlamamız gerekiyor: bizim insan olarak tek numaramız; yaşadığımız dünya hakkında örüntüler (pattern) uydurabilmemizdir.
Beyne Dair Hafıza, Öğrenme ve Zekâ Gibi Başlıca Soru İşaretlerinin Cevabı: Nöroplastisite
