PSİKOLOJİ 3 Mart 2023
36,9b OKUNMA     438 PAYLAŞIM

Bir İlişkide Hiçbir Zaman Tam Olarak Yakınlık Kuramama Hali: Kaçıngan Bağlanma

Kaçıngan bağlanma (avoidant attachment) nedir? Genellikle sevgisiz büyüyen çocuklarda görülen bu travmatik ilişki tipini inceliyoruz.
Palm Springs (2020)

Kaçıngan bağlanmanın belirtileri

psikologsanız klinikte karşınıza sıklıkla çıkacak (ya danışan olarak ya da danışanın hikayesi olarak) hikayelerin en temel unsurları olabilir kaçıngan bağlananlar. şıp diye anlarsınız:

- "bağlanmaya hazır değilim" derler ya da düşüneceklerdir. ama düşünmenin sonunu getiremezler, sürekli bir arada kalmış hali yaşayıp karşılarındakine de hayatı zindan edebilirler.

- ufak tefek kusurlara takılırlar: yemek yiyişleri, ailesiyle alakalı alakasız bir şey vs.

- eski sevgilileri burnunda tütüyordur (literatürde "hayalet eski sevgili" denilen şey oluşur, eski sevgililer yüceltilir ve kusursuzlaştırılır).

- başkalarına kur yaparlar, hatta yanınıza bile yaparlar. ya da kurs yaptığınızın düşünülmesini sağlamaya çalışırlar. saklamaya çalışırlar vs (kişi erkekse, erkek arkadaşıyla olan görüşmesini "bir arkadaşım" diyerek gizler mesela kıskançlık hissi oluşturması için).

- karşı tarafa hisleri olduğunu söyler ama onu sevdiğini açıkça söylemez.

- samimi bir görüşmenin ardından günlerce aramaz, işler tam yoluna girmişken korkar ve "kaçar", elde edilmiş olarak görünmeyi istemez.

- ilişki içerisinde olduğu kişiyle konuşurken zihinsel olarak ortamı terk eder, "dalıp gider", dinliyor gibi görünürken başka şeyler düşünür vs.

- sır saklar, belirsiz bırakır, karşısındaki insan sürekli bir gizemi çözmeye çalışıyor haldedir.

sayarken bile bunaltan daha nice özellikler.

oyun oynamayı seven, gizemli ve elde edilmesi zor kişi görünümüne girmeye çalışan bu insanların ennn zor kısmı ise terapiyi kabullenmelerinin zor oluşudur.

son olarak, geçmişlerinde sıklıkla atıfta bulundukları bir bağlanma travması muhakkak bulunur...

Bir şeyin hep eksik olması

ilişkilerimde hep bir şey eksik olur benim, aşk vardır mesela, samimiyet vardır, sadakat vardır, mutluluk vardır en güzeli, eğlence vardır ama bir şey eksik olur hep, nedir bilmem karşı tarafta bilemez, ya ben giderim en nihayetinde ya o gider. he o gitmeler de gitmek değildir aslında ne ben gidebilirim ne o. arada kurulmuş, bağsız bir bağ gibi kalır öyle. şekillendiremezsin, oturtamazsın, bilemezsin, inanamazsın, inansan da kaçarsın zaten. en temelinde güvenemezsin çünkü gitmen gerektiğine inanırsın. bazen gitmek istemezsin hatta en çok istediğin şey kalmak ve devam etmektir ama bi bakarsın yine olmamış bi yerlerde farkında bile olmadan çekmişsin araya çizgiyi sabote etmişsin yine her şeyi..

tüm bu neden olur bilmiyordum, kendimi eğreti, sorunlu, hep aynı şeyi yaşamaktan bıkmış, pes etmiş, tekrar denemiş, yine yenilmiş halde bulmaktan yorulmuş, karşı tarafı suçlarken aslında içten içe sorunun? problemin? hatanın? kendinde olduğunu bilerek geçirdim hep.

sonunda buldum eksiği. eksik bendeymiş. benim güven alanı ihtiyacım. kendi kendime yetebilirim yetmek zorundayım çünkü ben kendi kendime olursam acı çekmem rahat ederim dürtüm, ızdıraba sokmuş beni. 'kaçınmacı bağlanma' senden nefret ediyorum sevgilim, hayatımda ki bütün güzellikleri farketmeden itmeme neden olan lanetim, senden nefret ettiğim kadar hiçbir şeyden nefret etmiyorum şu aralar. bana ait oluşun bile çekmiyor ufacık bile olsa seni, beni ben yapman bile sempatikleştirmiyor halini, senden nefret ediyorum. algılayamadığım hislerimin sebebi, kendimi ortaya koymaktan korkup vazgeçişlerim, kaybedişlerim, kaybetmeye devam ettiklerim... seni yakaladım artık, and olsun ki gidiceksin bu bedenden bu zihinden... ve ben mutlu birlikteliklerin güveni içinde kalbimi okyanuslara açıcam...

"ben bir kaçıngan bağlanan kişiyle ilişki yaşadım"

bu durumları yani yaptığı yanlışları, sağlıksız düşünceleri çok anlatmaya çalıştım yeri geldi 6-7 saat konuştum. fakat kaçıngan bağlanma stiline sahip o kişi yalnız kalmak istiyorum, bağlanmak hoşuma gitmiyor beni rahatsız ediyor, özgür olmak istiyorum diyerek ilişkimizi bitirdi. bazen ne yaparsak yapalım karşıdaki kişi ilişkiyi bitirmeyi tercih ediyor. bazıları bu sorunları kesinlikle aşamıyor. sizinle arasındaki ilişkiyi üstündeki yük olarak görüyor, ilişkiyi hayatının ortasına koyarak size ilgi göstermesi gerektiğini hissediyor ve bu durum resmen hayatının ortasına oturuyor, tabi bundan da rahatsız oluyor.

kendini koruma moduna almış, bağlanmak istemeyen, yalnızlığı bir güven ortamı olarak gören kişiye ne yaparsanız yapın sorun çözülmüyor. o kişi mutlaka sizi terk ediyor. ne kadar iyi anlaştığınız, birbirinize ne kadar değer verdiğiniz, ne kadar sorunları çözmeye çalıştığınız hiç önemli değil. kaçıngan bağlanan ve bunu çözmeye çalışmayan birini hayatınızda tutmaya çalıştıkça sizi daha da üzüyor. kaçıngan bağlanan; yani ben sevgili istemiyorum, bağ kurmak istemiyorum, birinin hayatımda olması beni rahatsız ediyor diyen birinden lütfen mantığınızı kullanarak uzaklaşın. ileride daha da üzülmemek için bazı şeyleri zamanı geldiğinde bırakmanız gerekiyor.

özet olarak söylemek istediğim şey sorunlu bir insan kendini düzeltmek istemediği sürece ne kadar dil dökseniz de maalesef nafile. ilişkimiz güzel gidiyordu bir anda ne oldu da beni bıraktı? sorusuna maruz kalmışsanız sorunu lütfen kendinizde aramayın. kaçıngan bağlanan insanlar maalesef bağ kurmaktan olabildiğince kaçarak kendini konfor alanına, güven ortamına oturtmaya çalışıyor. ortada bir sorun olup olmaması onun için önemli değil. kendini güvende hissetsin yeter...

kaçıngan bağlanan birisiyle bağ kurmaya çalışmış, ilişkisi yarıda kesilmiş, ortada bir sebep yokken ve ilişki gayet güzel giderken ayrılmış arkadaşlara söylemek istiyorum ki sorun sizde değil. lütfen sorunu kendinizde aramayın ve sağlıklı insanlara yönelin. insanları düzeltmeye çalışmak yerine zaten kendini düzeltmiş insanlarla bağ kurun. umarım herkesin karşısına güvenli bağlanma stiline sahip insanlar çıkar ve mutlu olurlar. herkese mutlu bir ilişki diliyorum.