Bir Milyar Yıl Sonra Dünya'daki Yaşamın Oksijen Yetersizliği Nedeniyle Bitecek Olması
dünyadaki yaşamın çok büyük bir kısmının, bir milyar yıl içinde oksijen yetersizliğinden dolayı silinecek olması ufkunuzu açabilir. aşağıda ayrıntıları bulabilirsiniz.
tahminlere göre, yaklaşık bir milyar yıl sonra, dünya'nın atmosfer bileşimi çok az oksijen içerecek ve bu da karmaşık aerobik yaşamın sonu olacak. araştırma, gezegenin yaşanabilirliği ile ilgili bir nasa projesinin parçası olarak gerçekleştirildi.
halihazırda oksijen, dünya atmosferinin yaklaşık yüzde 21'ini oluşturuyor. oksijen açısından zengin yapısı, bizim de dahil olduğumuz büyük ve karmaşık organizmaların hayatta kalması için olmazsa olmaz. ancak durum her zaman böyle değildi. yaklaşık 4.5 milyar yıl yaşında olan dünyamız, erken dönemlerde, oksijen açısından oldukça fakirdi. şimdki tahminlere göre ise bu durumu en fazla 1 milyar yıl daha koruyacağız. yani uzak gelecekte bu düşük seviyeye tekrar ineceğiz.
yukarıda da belirttiğimiz gibi dünyanın ilk dönemlerinden oksijen seviyesi oldukça düşüktü. yaklaşık 2,4 milyar yıl önceki büyük oksidasyon olayı (bkz: great oxidation event) olarak bilinen olaydan sonra dünya oksijen bakımından zengin hale geldi. kısacası, dünya'nın oksijen bakımından bol atmosferinin kalıcı bir özellik olmadığını biliyoruz.
büyük oksidasyon olayı için
bunun temel sebeblerine gelince
(burası kilit nokta) güneşimiz yaşlandıkça daha fazla ısınacak ve daha fazla enerji salınımı yapacak. karbondioksik ise, bu ısıyı emip, parçalandıkça atmosferdeki karbondioksit miktarında azalma olacak. bir milyar yıl içinde de karbondioksit seviyeleri aşırı düşük olacak ve bitkiler de dahil olmak üzere fotosentez yapan organizmalar hayatta kalamayacağından ötürü yeterli miktarda oksijen üretilemeyecek. bu fotosentetik organizmaların kitlesel yok oluşu, oksijendeki muazzam azalmanın (şimdikine kıyasla milyonlarca kat daha az oksijenden bahsediyoruz) temel nedeni olacak.
ayrıca, diğer bir senaryoya göre, metan miktarında bugün atmosferdeki miktarın 10.000 katı kadar yüksek seviyelere denk gelen bir artış olacağı tahmin ediliyor. dünya atmosferindeki değişiklikler bir kez vuku bulmaya başladığında bu değişim dramatik bir hıza varabilir: hesaplamalara göre atmosfer, oksijenini yaklaşık 10.000 yıl içinde kaybetmeye başlayabilir.
daha sonra oluşacak olaylar ise şu şekilde
dünya'daki yaşam tamamen mikrobiyal olacak. anaerobik ve ilkel bakterilerin çoğunun gölgelerde hakimiyetini sürdürdüğü bir dünya yönetimi olacak.
oksijenden oluşan ozon tabakası tükenecek ve dünya yüksek seviyelerde ultraviyole ışığa ve ısıya maruz kalacak. karasal yaşam ve suda yaşayan yaşam sona erecek. dünyada, basit anlamda yaşamın ilk olarak yaklaşık 3 milyar yıl önce başladığını düşündüğümüzde, bunun yaklaşık 3'te 1'i sürede, yaşam çeşitliliği bakımından, komplekslilik ve ilkellik dengesinde ilkelliğe doğru ilk başladığı noktaya doğru dönecek olma ihtimali, aslında oldukça dikkate değer bir bilgi.
kaynak: newscientist