HAVACILIK 13 Ekim 2021
16,3b OKUNMA     508 PAYLAŞIM

Bireysel Olarak Uçma İmkanı Veren Paraşütün İcat Edilme Hikayesi

Paraşüt nasıl icat edildi? Paraşütün mucidi kimdir? İnsanoğlunun gökyüzüyle olan mücadelesinin en büyük örneklerinden biri olan paraşüt, günümüze kolay yollardan gelmedi.
iStock

bir objenin hareketini yavaşlatmak için kullanılan bu alet için ankara'da üniversite yıllarında türk hava kurumu paraşüt eğitimi vermekteydi. eğitimi geçtiğiniz taktirde, yanlış hatırlamıyorsam 3 atlayış hakkı veriyorlardı (hala devam ediyor mu bilmiyorum). bu kursa fırsatım olmamasından ötürü hiç katılamadım ve içimde bir ukde olarak kaldı.

paraşüt insanın gökyüzüyle olan heyecanlı ilişkisinin ilk örneklerinden biridir aslında

tarihin tozlu sayfalarına baktığımızda kesin olmamakla birlikte paraşüt benzeri aletlerin 12. yüzyıl kadar erken bir tarihte kullanıldığı görülmektedir. hikaye ve masallara göre çin'de saray törenlerinde konukları eğlendirmek için sirk tarzında gösteriler yapılırdı ve bu gösterilerde paraşüt kullanıldığını anlatılmaktadır.

bu yazılı anlatılardan daha gerçekçi olarak yapılan ilk çalışmalar aslında 1514'te leonardo da vinci'nin eskiz defterinde ortaya çıkmıştır. yaptığı eskizlere bakıldığında hava direncine karşı çalışmalar yaptığı alenen ortadadır. fakat pratikte kullanıp kullanılmadığı bilinmemektedir:


yine hırvat mucit faust vrancic 1617 yılında da vinci'nin çizimine dayanan homo volans olarak adlandırdığı bir paraşüt tasarladı hatta venedik'teki bir kuleden atlayarak test ettiğini bile dile getirdi fakat bu konu hakkında tam bir doğrulama bulunamadı.


biraz daha ileriye gidecek olursak

bizim bildiğimiz anlamda paraşüt hava balonlarıyla hemen hemen aynı zamanda geliştirilmiştir. fransız jean pierre blanchard deneysel bir paraşütle donatılmış bir köpeği bir balonun kenarından fırlattı ve daha sonra paraşütle kedisinin de atladığını söyledi fakat bunu doğrulayan hiçbir tanığı yoktu. ayrıca kendisi balon uçuşlarını yapan ilk kişidir.

yine andré-jacques garnerin fransız bir baloncu düzenli olarak paraşüt kullanan ilk kişi oldu ve 1802'de ingiltere'de yaklaşık 2.400 metreden biri de dahil olmak üzere bir dizi sergi atlayışı yaptı.


1900'lere gelindiğinde alman katharina paulus ilk katlanabilir paraşütün mucidiydi


bu durum alman ordusunun ilgisini çekti çünkü tasarlanan paraşüt önceki paraşütler gibi büyük bir kasaya sığamıyordu, böylece paulus'un buluşunun önemi, almanlar için büyük olmuştur: i. dünya savaşında alman kuvvetleri için 7000 paraşüt üretmiştir. ayrıca kendisi 165'in üzerinde paraşüt atlayışı yapmıştır.

daha sonraları 1919 sonlarına doğru bir pilot olan floyd smith yaşadığı bir uçak kazası sonrası daha güvenilir bir paraşüt sistemi tasarlamak ister ve bunla ilgili çalışmalara başlar.


günün sonunda bu işi başarmıştır ve bir sırt çantası içine girebilen ve manuel kontrolü olan bir paraşüt ortaya çıkarır. yaptığı şey günümüzdeki modern paraşüttür.


daha sonraları işe askeriye ve savaşlar girince tabi her şeyde olduğu gibi bu işte hızlı gelişmeler yaşandı, özellikle 1931'de ilk hava indirme birimini yaratan sovyetler birliği kurulunca hem paraşütlerde de değişimler yaşandı hem de bununla ilgili eğitim birlikleri kuruldu ardından da ii. dünya savaşı sırasında hava indirme operasyonları büyüdü ve 1944'te market garden operasyonu ile bu durum zirveye ulaştı.


1960' lara geldiğimizde ise hem sivil havacılığın gelişmesi hem de malzemelerdeki değişiklikler sayesinde paraşütle atlama olayı bir spora dönüştü ve bununla ilgili eğitim merkezleri açıldı.

Felix Baumgartner'ın uzaydan yeryüzüne atlayışı