cemre, havaya düşerek havayı, suya düşerek suyu son olarak toprağa düşerek toprağı ısıttığına inanılan bir doğa inanışı.

şimdi bunu derinlemesine inceleyelim

cemre arapça kökenli bir kelime ve anlamı da kor. ateş olarak da yorumlanabilir. biz bunu "sıcaklığın artması" şeklinde yorumluyoruz. baharın habercisi sıfatına uygun olarak ilkbahar öncesi, yedi gün arayla havaya, suya ve toprağa düştüğüne inanılıyor.

1. cemre havaya düşer (19-20 şubat)
2. cemre suya düşer (26-27 şubat)
3. cemre toprağa düşer (5-6 mart)

bunlar sonucunda sırasıyla hava, su ve toprak ısınıyor.

tabi bu denli uzun süredir var olan bir inanışın kültürel etkileri de oluyor haliyle. divan şairlerinin, cemre zamanlarında baharın gelmesi dolayısıyla önemli kişilere yazdıkları övgü şiirleri de cemreviye olarak biliniyor örneğin.

tabiatta bu inanış, yılın soğuk yarısı denen yaklaşık 180 günlük dönemin, kasım ayına denk gelen 100. gününden sonra kademe kademe azalarak bitmesini hava, su ve toprağa düşen, "kor" şeklinde somutlaştırılan bir enerjinin düşüşüne bağlıyor.

zaten anadolu inanışında da mevcut olan bir inanış bu

yıl, hızır günleri (yaz) ve kasım günleri (kış) olarak ikiye ayrılıyor.

kasım günleri: miladi takvime göre 8 kasım'da başlıyor ve 179 gün sonra 5 mayıs'ta sona eriyor.

hızır günleri: 6 mayıs'ta başlıyor ve 7 kasım'a kadar 186 gün sürüyor.

halk arasında cemre düşmesiyle birlikte hıdırellez ve nevruz kutlamaları başlar bildiğiniz gibi. yani hızır günlerinin başlaması kutlanıyor aslında.

sonuç olarak

tabii ki bu, uzun yıllardır varlığını sürdüren bir inanış ancak günümüz modern meteorolojisiyle fazla uyuşan bir şey değil. küresel ısınma başta olmak üzere çeşitli atmosfer olayları beklenmedik sonuçlar verebiliyor, cemre beklenilen tarihlerde havanın soğuduğuna şahit olunabiliyor. yine de insanlığın doğayla kurduğu ilişkiyi güzel anlatan durumlardan biri.

bu aralar tam da son cemrenin düştüğü zamanlar. gelse de kemiklerimiz güzelce ısınsa diye düşünmüyor değilim.