Christopher Nolan'ın Oppenheimer İçin Sınırlarını Zorladığı Teknolojinin Basit Açıklaması
Nedir olay?
nolan oppenheimer'da olmayacak bir şey yapmış ve imax kameralarıyla 70 mm 3 saatlik bir film çekmiş. bunun daha üstü yapılamıyor. çekilen filmin kalitesi teorik olarak 18k kabul ediliyor.
- bunu dünya'da gösterebilecek salon sayısı 30. 17'si amerika'da.
- türkiye'de bizim izleyebileceğimiz format kötünün iyisi gibi bir şey. görüntü kalitesi 2k.
- nolan bu filme özel kodak'a film yaptırtmış. bu ölçülerde film daha önce kullanılmamış.
- teknik olarak mümkün olmayan şeylerin sınırlarını zorlamış.
- bunu yapan ilk yönetmen ve muhtemelen de son olacak. çünkü teknoloji aslında eski ve masraflı.
ben amerika'da 19 tane saydım: 70 mm salonların listesi
Derine inelim: Filmin çekim teknolojisi
nolan'ın çok büyük hayranı olmamın en önemli sebeplerinden biri, 70mm film muhabbetini uzun metrajlı filmlerde çekebilen bir yönetmen olmasıdır. oppenheimer filmi, bu noktada dünya sinematografi tarihinde bir kilometre taşı olacaktır. film hakkında değil, bu filmi nasıl izlemeniz gerektiği hakkında konuşacağım şimdilik.
bu filmi izlemek için almanya'dan çek cumhuriyeti'ne 2 gecelik seyahat yapacak olduğumu öncelikle belirterek filmin teknik detaylarına giriş yapmak istiyorum. bu film, yine bir christopher nolan klasiği olarak (bkz: imax) kameralarıyla çekilmiş bir film. nolan kara şövalye serisinde deneyip beğendiği bu analog film kameralarını git gide daha çok kullanmış ve sonuçtan memnun kalmış olacak ki bu işte artık ustalık kazanmış bir yönetmen.
teknik konulara girmeden önce filmler ve nasıl çekildikleri ile ilgili genel bir bilgi sunmak istiyorum. analog fotoğraf makineleri ve filmler benzer bir şekilde çekilir ve içlerinde birkaç farklı özelliğe sahip film ruloları bulunabilir. bugün bu ruloların en yaygın kullanılanı klasik 35mm filmdir ve bu film de 2:40:1 aspect ratio ile yani sağa sola genişleyen ancak yukarı aşağı daralan bir yapıya sahiptir. bu filmin maksimum çözünürlüğü de en iyi şartlarda 4kdır. 35mm, sinema sektöründe kullanılan en yaygın film seçeneğidir ve neredeyse tüm sinemalarda bunu deneyimlersiniz. ancak insanlar artık evlerinde de 2k ve 4k çözünürlüğe erişebildikleri için sinema sektörü ve imax şirketi bu işi daha ilerletmek istemiş ve (bkz: 70mm film) ve (bkz: 1570 imax) ortaya çıkmıştır. 70mm film yine 35mm gibi dikey şekilde ve 5-70 yani 5 perforasyon ve 70mm olarak sarılırken imax 1570 ise işi biraz değiştirip, fotoğraf makinesi mantığını analog film kameralarında kullanmış ve artık film kamerada dikey değil yatay olarak dönmeye başlamıştır. bu sayede 15 perforasyon ve 70mm filmin tamamını kullanabilmişlerdir.
peki bu ne demek? oppenheimer format guide
yukarıdaki görselde gördüğünüz gibi, bu film tamamen analog makinelerle çekilip tamamen analog bir şekilde gösterime girecek ve bu sayede dünya üzerinde sadece 30 tane sinema salonunda bulunan 1570 imax projektörleri ile bu filmi tam 70mm çerçevede yaklaşık 18k çözünürlükte izleme şansı bulunacak. bu 30 sinema salonunun 25'i amerika'da, 3'ü ingiltere'de 1'i avusturalya'da ve 1'i ise çek cumhuriyeti'nde. size en büyük tavsiyem, eğer şansınız varsa, bu salonlardan herhangi birine gidip bu filmi izlemeniz. salonların listesini buradan bulabilirsiniz. hayatınızda deneyimleyebileceğiniz en mükemmel sinema deneyimi olacağından şüpheniz olmasın. peki biz deli miyiz bunun için şehir, hatta ülke değiştiriyoruz? arkadaşlar, dünya üzerinde bu şekilde film çekebilecek bir kişi varsa o da christopher nolan'ın ta kendisidir. bu iş yapım aşamasından tutun dağıtımına ve gösterimine kadar çok maliyetli ve çok zor bir iş olduğu için zaten koskoca dünya üzerinde yalnızca 30 tane sinema salonunda bu şekilde gösterime girebiliyor.
bu 30 salon bana uzak, param yok, evde mi izleyeyim?
hayır dostum, alternatifler mevcut elbette. diğer bir alternatif ise (bkz: imax laser) teknolojisidir. bu da filmi 4k olarak yine gayet büyük ekranlarda güzel bir şekilde deneyimleme şansını sağlar. peki nerededir bu imax laser salonları? neyse ki bu sefer daha çok seçenek mevcut. çünkü film, film rulosu olarak değil dijital olarak gösterilecek.
listeyi buradan görebilirsiniz.
yav ben türk evladı olarak imax laser teknolojisine de sahip değilim, ne yapayım?
efendim en kötü imax seçeneği olsa da (bkz: liemax), imax xenon seçeneği türkiye'de bazı salonlarda mevcut. paribu cineverse internet sitesinden imax salonlarını bulabilir ve oralarda bu filmi deneyimleyebilirsiniz. eğer o şehirlerde de yaşamıyorsanız ve şehir gitmek istemiyorsanız yine de rastgele bir sinemada bu filmi izlemenizi tavsiye ederim. ne yapın edin, bu filmi bir sinema salonunda, mümkünse bir imax salonunda deneyimleyin, sonra gelip benim dm kutuma bir teşekkür bırakın. çocuklarınıza, belki torunlarınıza ileride bir sinema tarihine tanıklık ettiğinizi anlatabilme şansını elde edin.
tüm bu teknik detayları daha çok merak ettiyseniz, daha düzgün ve anlaşılır bir şekilde anlatan sayın (bkz: ilker canikligil)'in aşağıdaki videosunu izlemenizi şiddetle tavsiye ederim.
hepinize iyi seyirler dilerim.