DOĞA 17 Şubat 2020
37,8b OKUNMA     829 PAYLAŞIM

Coğrafyanın Dünya Tarihine Geçen Savaşlara Yaptığı Kritik Etkiler

Bazen bir savaş, bazen bir çatışma, bazen de sosyolojik savaşlar... Doğa, pek çok siyasi mücadelenin galibini belirledi. İşte onlardan bazıları.


domuzlar körfezi çıkarması

domuzlar körfezi, küba'nın güney kıyılarında denizin toprağa sokulduğu ücra bir nokta. burada sivrisinekler ve timsahların cirit attığı bataklıklardan başka bir şey yok. abd ile fidel castro anlaşmazlığı yüzünden çıkan savaşta abd'nin coğrafyayı dikkate almayarak hezimete uğramasını sağlamıştır. abd savaşa botlarla gider fakat mercan kayalıklarını dikkate almayarak başarısız olur. bunun üzerine abd domuzlar körfezinde çıkarma yapmaya başlar fakat paraşütle atılan ekipmanlar bataklığa düşünce sonuç büyük hezimet olur.

sovyet afganistan savaşı (1979-1989)

yaklaşık 10 yıl süren bu savaşta afganistan'ın dağlık yapısı oldukça etkili olmuştur. rusya'nın hindikuş dağlarında yenilgiye uğrayıp çekilmesiyle sonuçlanmıştır. rusya hem ekonomik hem de abd'ye karşı prestij kaybına uğramıştır.

vietnam savaşı (1955-1975)

Vietnamlıların kazdığı çukurlar savaşta etkiliydi.

vietnam kuzey ve güney olarak ikiye ayrıldıktan sonra abd güney, çin kuzey tarafını destekledi. yaklaşık 2 veya 3 milyona yakın insan ölmüştür. abd askeri ve teknik açıdan üstün olsa da coğrafyasını bilmedikleri bir yerde, alışkın olmadıkları gerilla taktikleri karşısında çok şansları olmuyordu. ayrıca ülkenin dağlık orta bölgelerinde bir kasaba olan buon ma thuot'nın ele geçirilişiyle savaşın kaderi değişmiş ve kuzey vietnam güçleri iyice güçlenmiş ve sonunda savaşı kazanmıştır.

stalingrad savunması

ikinci dünya savaşı'nın seyrini değiştiren savaştır. almanya'nın rusya'ya saldırması... fakat almanya burada bir faktörü çok dikkate almamıştır: iklim. kızıl ordu direnerek ve iklimin soğuk olmasını kendi lehine çevirerek alman askerlerini yıprattı. sonuçta büyük bir hezimete uğrayan hitler savaşı kaybetti ve ikinci dünya savaşı'nın kendi aleyhine sonuçlanmasına sebep oldu.

yavuz sultan selim'in mısır fethi de buraya konu olabilir

Selim'in Kahire'ye girişi.

neredeyse % 90'ı çöl olan mısır'ı o çağda fethetmek gerçekten büyük bir dahilik gerektiriyordu. hava, iklim, karasal yapı açısından fethedilmesi çok zor olan mısır'ı fethetmesi yavuz'un askeri dehası ve ayrıca da savaşlarda coğrafyaya ne kadar hazırlıklı olduğunu gösterir.

topraksızlar hareketi

brezilya'da başlayan, topraksız işçiler ve topraksız bırakılan köylüler için, barınma, okul, sağlık ve kredi gibi öğelerden oluşan bir tarım reformunu gerçekleştirmeye çalışan bir kitle hareketi. 1500'den fazla ölü ile sonuçlanmıştır. fakat sonuçta başarılı olmuş bir harekettir. küçük çiftçilerle kooperatifler kurarak ürünlerini işlediler ve büyük gıda pazarlamacılarına karşı köylü pazarları oluşturdular. bir başka deyişle, bütün yönleriyle yeni bir yaşam örgütlediler yani coğrafya'yı kendi lehine çevirdiler.

yani bugün ruh halimizden, dinlediğimiz şarkıya, konuştuğumuz kelimelere, giydiğimiz elbiselere kadar her şeyde biraz coğrafya vardır. ibn-i haldun'un dediği gibi: "coğrafya kaderdir."

İbn-i Haldun'un Zamanları Aşan Tespiti: Coğrafya Kaderdir