bu iş sevgiyle, aşkla, meşkle, güzellikle, yakışıklılıkla, kıskançlıkla, serbestlikle olmuyor. öncelikle o konuyu iyice bir kabullenin.

lafı uzatmadan hemen sonuca geliyorum.

birinci ve en önemli nokta... 

insan denen varlık kesinlikle statik değildir. zamanla değişir. hatta son nefesini verinceye kadar o değişim devam eder. evlilik denen organizasyon ise, iki insanın çok uzun süre - hatta hayatlarının sonuna kadar - birlikte olacağı varsayımına dayanır. bu uzun ilişki süresince evli olan iki insan birbirinden bağımsız olarak değişimlerini, gelişimlerini sürdürürse, ve o süreç boyunca aradaki bağı sağlam tutacak iletişim, paylaşım mekanizmaları kurulmamışsa o evlilik biter. o kadar net. yasal olarak bitmese de, efektif olarak biter.

bir de, insan hayatının her döneminde kendisiyle ilgili birşeyler öğreniyor.

benim kendimle ilgili öğrendiğim en son özelliğim kısa sürede son derece efektif duygusal ve romantik bağ kurabilmeme rağmen, uzun dönemde aynı insanla bunu devam ettirememem. bunu öğrenmem çok uzun zaman aldı.

bu da ikinci önemli nokta. 

daha kendinizi bile doğru dürüst tanımadan, başkası ile sizi tatmin edecek bir hayat kuramazsınız. ilk baştaki "infatuation" ya da tutkunluk söndüğünde onun yerine koyabilecek başka bir değer geliştiremediyseniz o evlilik de yürümez.

gelelim üçüncü önemli noktaya...

her yetişkin kendi mutluluğundan sorumludur. kendinizi başkasının (eşiniz bile olsa) mutluluğundan sorumlu görmeye başladıysanız, ve o sorumluluk duygusu sizin kendi mutluluğunuzu gölgelemeye başladıysa o evlilik de zamanla biter.

peki ne yapmak lazım?

bilmiyorum.

o kadar net bir şekilde bilmiyorum ki, bir daha evlenir miyim, evlenmez miyim, onu bile kestiremiyorum.

bir ilişkiyi devam ettirebilmek için bu kadar efor sarf etmek sağlıklı mı? artık bütün ilginizi yitirdiğiniz bir işte çalışmak için ne kadar efor sarf etmeye dayanabilirsiniz? ilişki, ilişki olmaktan çıkıp "iş" olarak algılanmaya başladığında zaten iş işten geçmiş demektir (no pun intended!)

her iki eşimle de son derece medeni bir şekilde ayrıldık. hani gwyneth paltrow'un kullandığı "conscious uncoupling" lafı var ya... o şekilde. aslında burada sorgulanması gereken konu belki de evlilikteki en büyük sorunun ne olduğu değil de, insanları evlenmeye iteleyen ama hali hazırda aşınmakta olan kültürel inanış sisteminin çağ dışılığı olmalydı.