PSİKOLOJİ 29 Ağustos 2016
69,4b OKUNMA     1073 PAYLAŞIM

Derin Uykularda Kişinin Bilinçdışı Kendine ya da Çevresine Fiziksel Zarar Vermesi: Parasomnia

Genellikle çocukluk yaşlarında başlayan, nadiren erişkin yaşlarda da ortaya çıkabilen bir davranış bozukluğu. Uyku ya da uykuya geçiş sırasında anormal hareketlere sebep oluyormuş. Öyle ki bu hareketlere fiziksel zarar da dahil.
iStock.com

beyındekı algı yanılmaları sonucu olusan uyku sırasındakı bılıncsız hareketlere denır.
uyku problemı ceken her 84 kişiden bırınde bu hastalık goruluyor.
cogunlukla derın uyku anlarında bu hastalık acıga cıkıyor.

iki çeşit parasomnia vardır,
hastalık derın uykularda tehlıkelı boyutlara ulasabılıyor,kişi bilinçdısı kendıne ya da etrafındakı ınsanlara fiziksel zararda bulunabılıyor.
diger parasomnıa da ise uyku hafıf oldugu ıcın gorulen helısulasyonlarda etkisiz oluyor.

yapılan arastırmalarda bu hastalıgı olan bır kısı gece uykusundan kalkıp sag bacagını tras ettıkten sonra noel baba gibi üc kere ho-ho-ho dedikten sonra hıcbırsey olmamıs gıbı uykusuna devam etmıs..
ornekler hep bu kadar masum degıl tabıı,
baska bır hasta karısını yastıkla bogmaya kalkısmıs,baska bır gun ıse parmak aralarını dogramıs ve yıne hıcbırsey olmamıs gıbı uyumaya devam etmıs..
en sık gorulen ornek ıse uykuda konusmak ve yastık yorganla cınsel munasebete gırmekmıs..

bu hastalıktan muzdarip olanların bir kısmısı kalkar ve buzdolabına dalar, ne varsa siler süpürür (binge eating) ve bu tabaklar ne lan it desen imkanı yok hatırlayamaz, bu durumun literatürde yeme bozukluğuna mı gireceği uyku bozukluğu semptomları altında mı değerlendirileceği tartışma hususudur.

dort tur parasomnia vardir:

· kabus bozukluğu
· uyku terörü bozukluğu
· uyurgezerlik bozukluğu
· başka türlü adlandırılamayan parasomnia

(bkz: uyku terörü)

parasomnia'nın en dramatik ce$idi.sinir sistemini harap eden hastaliklarin ilk belirtisidir genelde.
gorulen ruyalarin gercek gibi ya$anmasina, panik ve istemsiz hareketlere sebep oluyor.sinir sisteminin agir ilerleyen, parkinson gibi kronik hastaliklari da bu tür uyku bozukluklarina yol acabiliyor.

insanın bir tarafı doğranıyormuş gibi ciyak ciyak yataktan fırlayıp bütün apartmanı birbirine katmasına sebep uyku bozukluğu. bundan mütevellit terör deniyor herhalde. yaşayan şahıs herhangi bir rüya kabus hiçbir şey hatırlamaz, sadece sebebi bilinmeyen bir korku yaşar. ayrıca bu korku esnasında yastığı yorganı kapıp bilinmeyen istikametlere kaçabilir. bu esnada uyanık ve yaptıklarının farkında da olsa sadece bir izleyici olmaktan öteye gidemez, mantık mekanizması kapalıdır çünkü. akabinde uyanınca olan biten her şey çok manasız görünür. uyku terörünün psikolojik sebeplere dayandığı düşünülmektedir ki şahsi kanaatim de stresle ilintili olduğu yönünde. belli bir süre kullanılan psikiyatri ilaçları ile geçebilmektedir.

Parasomnia
Bu rahatsızlığa gerçek olayla bir örnek:

1987 yılında uykusunda yatağından kalkıp, arabasına binip 23 km gittikten sonra kayınvalidesi ile kayınpederini öldürüp, suçsuz bulunan adam.

(bkz: homicidal sleepwalking)