aşı yaptırmaya mecbur değilim hareketi gibi zırcahil insanlar tarafından desteklenen akımlar sebebiyle, dünya sağlık örgütü yanlış bilinen bilgiler hakkında 8 adet soru&cevap hazırlamış.

1- yeterli hijyen, temizlik ve temiz su seviyelerinde, hala aşılamaya ihtiyaç var mı?

bulaşıcı hastalıkları durdurmak için iyi hijyen, temizlik, temiz su ve beslenme yetersizdir. optimum aşılama oranlarını veya sürü bağışıklığını korumazsak, aşılama ile engellenen hastalıklar geri dönecektir. daha iyi hijyen, temizlik ve temiz su insanların bulaşıcı hastalıklardan korunmasına yardımcı olurken, birçok enfeksiyon ne kadar temiz olduğumuzdan bağımsız olarak yayılabilir. eğer insanlar aşılanmazsa, boğmaca, çocuk felci ve kızamık gibi nadir görülen hastalıklar hızla yeniden ortaya çıkacaktır.

2- aşılar güvenli midir?

aşılar güvenlidir. herhangi bir lisanslı aşı, kullanım için onaylanmadan önce birçok deneme aşamasında titizlikle test edilir ve piyasaya sürüldüğünde düzenli olarak yeniden değerlendirilir. bilim adamları ayrıca, bir aşının olumsuz bir olaya neden olabileceğine dair herhangi bir işaret için çeşitli kaynaklardan gelen bilgileri sürekli olarak izlemektedir. aşı reaksiyonlarının çoğu genellikle aşı yapılan bölgede hafif bir ağrı veya hafif ateş gibi küçük ve geçicidir. nadir durumlarda, ciddi bir yan etki rapor edilir, derhal araştırılır.

3- aşılar doğal enfeksiyonlardan daha iyi bağışıklık sağlıyor mu?

aşılar, doğal enfeksiyon tarafından üretilene benzer bir bağışıklık tepkisi üretmek için bağışıklık sistemi ile etkileşime girer, ancak hastalığa neden olmazlar veya bağışıklığı yapan kişiyi potansiyel komplikasyonları riskine sokmazlar. buna karşılık, doğal enfeksiyon yoluyla bağışıklık kazanmak bazı riskler doğurabilir. örneğin; kızamıkçık kaynaklı doğuştan gelen hastalıklar (zeka geriliği, kalp kusurları), hepatit b kaynaklı karaciğer kanseri gibi...

4- ülkemde görmediğim hastalıklara karşı aşı yaptırmalı mıyım?

aşı ile önlenebilir hastalıklar birçok ülkede nadir görülmesine rağmen, bunlara neden olan bulaşıcı ajanlar dünyanın bazı bölgelerinde dolaşımını sürdürmektedir. yüksek oranda birbirine bağlı bir dünyada, coğrafi sınırları aşabilir ve korunmayan herkesi etkileyebilir.

aşılanmanın iki önemli nedeni kendimizi korumak ve etrafımızdakileri korumaktır. başarılı aşılama programları, herkesin iyiliğini sağlamak için her bireyin işbirliğine dayanır. hastalığın yayılmasını durdurmak için çevremizdeki insanlara güvenmemeliyiz; biz de elimizden geleni yapmalıyız.

5- bir çocuğa aynı anda birden fazla aşı yapılabilir mi?

bilimsel çalışmalar, aynı anda birkaç aşı yapılmasının çocuğun bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını göstermektedir. çocuklar her gün bir bağışıklık tepkisini tetikleyen yüzlerce yabancı maddeye maruz kalmaktadır. basit bir yemek yeme eylemi bile vücuda yeni antijenler verir ve ağızda, burunda çok sayıda bakteri bulunur. bir çocuk, soğuk algınlığı veya boğaz ağrısından, aşılardan çok daha fazla antijene maruz kalır. aynı anda birkaç aşı yaptırmanın temel avantajı, zaman ve para tasarrufu sağlayan daha az klinik ziyaretidir. ayrıca, kombine aşılama mümkün olduğunda (örneğin; difteri, boğmaca ve tetanoz için), bu daha az enjeksiyonla sonuçlanacak ve çocuk için rahatsızlığı azaltacaktır.

6- grip için aşı yaptırmam gerekir mi?

grip, her yıl dünya çapında 300.000 - 500.000 civarında insanı öldüren ciddi bir hastalıktır. hamile kadınlar, küçük çocuklar, sağlıksız yaşlı insanlar ve astım ya da kalp hastalığı gibi kronik rahatsızlığı olan herkes ağır enfeksiyon ve ölüm riski altındadır. aşılama, hamile kadınların bebekleri için de fayda sağlamaktadır (şu anda 6 aydan küçük bebekler için grip aşısı bulunmamaktadır).

mevsimsel grip aşıları, herhangi bir mevsimde dolaşan en yaygın 3 suşa karşı bağışıklık sunar. gripten kaçınmak, fazladan tıbbi bakım masraflarından ve işe gidemediğiniz günlerden kaynaklanan gelir kaybından kurtulmanızı sağlar.

Suş: Aynı bakteri veya virüs cinsine ait farklı antijenik özelliğe sahip olan alt gruplara verilen isim.

7- aşılarda hangi koruyucular kullanılır?

thimerosal koruyucu olarak bazı aşılara eklenen organik, cıva içeren bir bileşiktir. çok dozlu aşı şişelerinde sağlanan aşılar için güvenli ve en yaygın şekilde kullanılan koruyucudur. aşılarda kullanılan thimerosal miktarının sağlık riski oluşturduğunu gösteren herhangi bir kanıt yoktur.

8- aşılar ve otizm ilişkisi nedir?

mmr (kızamık-kabakulak-kızamıkçık)  aşısı ile otizm arasındaki muhtemel bir bağlantıya dair kaygılar uyandıran 1998 çalışmasının, daha sonradan ciddi şekilde kusurlu ve sahte olduğu tespit edildi. daha sonra, makaleyi yayınlayan dergi tarafından geri çekildi. maalesef yayın, aşılanma oranlarının düşmesine ve ardından bu hastalıkların salgınlarına yol açan bir panik yarattı. mmr aşısı ile otizm veya otistik bozukluklar arasında bir bağlantı olduğuna dair bir kanıt yoktur.

kaynak: https://www.who.int/features/qa/84/en/