Dünya'nın Merkezindeki Devasa Sıcaklık Aniden Sönerse Neler Olur?
dünya'nın manyetik alanı dünya'yı güneş'teki patlamalardan koruyan manyetik bir zırh gibi çalışır.
dünya'nın merkezinde sanıldığı gibi bir ateş yoktur, bunun yerine merkezde yaklaşık 1200 km çaplı katı iç çekirdek ve çevresinde sıvı iç çekirdek bulunur. bu çekirdeğin ham maddesi demirden oluşmaktadır ve bingo demir elektriği ileten bir akışkandır. sıvı kısım dünya'nın hareketi nedeniyle dönmekte olduğundan dolayı, coriolis etkisine maruz kalmaktadır.
ayrıca bu sıvı kısım üstte manto altta katı iç çekirdek nedeniyle katı yüzeylerle çevrelendiğinden dolayı yüzeye yakın yerlerde sınır tabaka hareketleri nedeniyle dairesel bir yörünge izlemektedir zira dünya dönmektedir. coriolis etkisinin atalet kuvvetlerinden büyük olduğu durumlarda, hız profili dönme eksenindeki yönden bağımsızdır. yani nasıl iç çekirdeğe yakın yüzeyde dairesel bir yörünge izliyorsa bu sıvı kısım, iç çekirdekten uzak kısımda da sanki orada çekirdek varmış gibi dairesel bir yörünge izlemeye devam eder, buna taylor sütunu denir.
Taylor Sütunu Deneyi
demir plazma halde oldukça iletken olduğundan dolayı, boylu boyunca oluşan bu dairesel hareket aynı zamanda bir dairesel akım da yaratır. amper kanunu'ndan da çıkarılabileceği gibi, bu dairesel akım dönme ekseni yönünde bir manyetik alan yaratır. manyetik alanın diverjansı da sıfır olduğundan dolayı manyetik alanı sıfır yapmak için bu manyetik alan çizgileri bir kalkan oluştururlar.
zamanla dünya'nın çekirdeğindeki enerji azalmaktadır. çünkü manyetik indüksiyon denklemine göre az da olsa manyetik alan difüzyon sonucu azalmaktadır. bu azalmayı katı iç çekirdek sıvı iç çekirdeğe ısı transfer ederek telafi etmektedir.
yani bir gezegenin veya yıldızın manyetik alan üretebilmesi için 3 şart vardır
1) kendi etrafında dönmesi şarttır ki coriolis etkisi oluşabilsin.
2) elektriği ileten bir sıvı iç çekirdek olacak ki coriolis etkisi ve kendi etrafındaki dönüşü nedeniyle manyetik alan üretilebilsin.
3) katı iç çekirdek sürekli ısı transferiyle bu sıvı dış çekirdeği besleyecek ki, difüzyonla kaybedilen manyetik alan yenilenebilsin.
şimdi ütopik bir durumda, içteki katı çekirdek sistemi ısı enerjisiyle beslemezse manyetik alan giderek sönümlenecek ve dünya'yı güneş'ten koruyamaz hale gelecek. bu durumda açık ki dünya üzerindeki yaşam sona erecektir fakat aniden katı çekirdek tükense bile bu durum bir anda yaşanmaz. dünya'nın yarattığı manyetik alan çok şiddetli, dönüş hızı çok yüksek, sıvı çekirdek 1500 kilometre uzunluğunda olduğundan dolayı ortalama manyetik reynolds sayısı çok yüksektir.
yani katı iç çekirdek tamamen ortadan kalksa bile dünya'nın manyetik alanının tamamen sönümlenmesi onbinlerce yıl sürebilir. dolayısıyla bizim bundan etkilenmemiz zor olur.
fakat katı iç çekirdekle beraber sıvı dış çekirdek de tamamen ortadan kalksa manyetik alan tamamen ortadan kalkacağından dolayı muhtemelen hepimiz aşırı radyasyondan dolayı ölürdük.