Dünya'ya Yıllar Önce Mars Çapında Bir Gezegenin Çarptığını Söyleyen Tez: Giant Impact Theory
nedir?
giant impact theory, ay'ın oluşumunu açıklamaya çalışan su an için de bunu başarmış görünen teori. bu teoriye göre mars ebatlarında hipotetik bir gök cismi (theia) 4,45 milyar yıl önce (dünya'nın oluşumundan az sonra) dünya'ya çarpmış. bu teorinin daha önceki 3 teoriden daha cok rağbet görmesini apollo'nun ay'dan topladıklarına bağlayabiliriz. mesela toplanan kaya parçalarında bulunan oksijen izotoplarının dünya'dakilerle birebir örtüşmesi gibi... ayrıca apollo'nun ölçtüğü ay çekirdeğinin boyutları bu teoriye uygundur. bir de bunlara dünya'nın jeolojik tabakalarındaki farklılık eklenince bu teori ay'ın oluşumunu açıklıyor gözükmekte. tabii ki şu an için!
olay akışı
1. 4.4 milyar yıl önce mars büyüklüğünde olduğu düşünülen ve "theia" adı verilen bir gezegen saatte 4 km hızla dünyamıza çarpıyor.
2. çarpışmanın şiddeti dünya ile theia'nın mantosunu büyük ölçüde birleştiriyor.
3. çarpışma sırasında mantonun bir kısmı da uzaya fışkırıyor; fışkıran parçalar dünya yörüngesinde zaman içinde birleşerek kütleçekimin de etkisiyle yuvarlak olan uydumuz ay'ı oluşturuyor.
bilgi: bu bir teoridir ve doğruluğu henüz ispatlanmış değildir.
bu teorinin önündeki engel
bu engel, ay'dan getirilen örneklerin incelemesiyle ay'ı oluşturan materyallerin kompozisyonunun dünya'dakinin aynısı olmasıydı. tahmin edilen ve theia olarak adlandırılan gezegenden eser yoktu. ama yine de "theia ile dünya'nın aynı kompozisyona sahip olduğu" öne sürülüyordu.
şimdi ise bu argümana gerek kalmayabilir. çünkü ay'ın yüzeyine değil de iç kısmındaki kayalar incelenince theia dediğimiz gezegene ait olabilecek birtakım kalıntılar buldular.