YAŞAM 7 Ekim 2021
36,4b OKUNMA     364 PAYLAŞIM

Geek, Nerd ve Dork Kelimelerinin Anlamı Tam Olarak Nedir?

Ülkemizde bu yaşam tarzlarına uyan insanların sayısı fazla olmasa da tanımları netleştirmekte fayda var.

1. nerd

sosyal hayattan kopuk; belli bir alan hakkında aradan yıllar geçmesine rağmen saatlerce ayrıntıları hakkında konuşup (tartışacak birini bulabilirse) tartışabilecek kimse.

nerd'ler insanların anlayış göstermediği ve toplumdan dışlanan, dışlandıkça da ilgi alanlarına daha çok yoğunlaşan insanlardır. gerçek bir nerd sadece kendi çalıştığı alana değil, kendisini entelektüel açıdan tatmin etme potansiyeli olan her konuya meraklıdır ve araştırıp öğrenmek ister. bu amerikan anayasasından, hegel'in dialektik mantığına, akışkanlar mekaniğinden oryantalizm'e, maginot hattından ingrid bergman'a kadar birbiriyle alakasız binlerce farklı konudan herhangi biri olabilir.

nerd kelimesi nereden geliyor?

nerd'ün etimolojisi hakkındaki en yaygın teorilerden biri, "knurd" sözcüğünden gelmesi. 60'ların sonu 70'lerin başlarında (kimileri bunun 40'lar olduğunu da söylüyor) bir enstitüde sürekli içip parti yapan ("drunk") öğrenciler ile devamlı çalışan inek tipleri ifade etmek için uydurulmuş sözcük olduğu yönünde. ("knurd" "drunk"ın ters yazılışı) gel zaman git zaman "nurd" olmuş sonra da "nerd" olmuş, okunuşu hep şimdiki gibiymiş.

2. geek

geek eşittir herhangi bir konuda her hangi bir şeyin, işin inciğini boncuğunu bilmek, araştırmak, "ona dair içerik üretebilmek" en önemlisi ise bu işlediği konuyu severek yapmak. en basitinden günümüzden örnek vereyim bir yazılım mühendisi okulunu sırf o işi sevdiği için tercihine yazıp sabahlara kadar kahvesini içip kod yazıyorsa, kendine has programlar üretebiliyorsa bu geektir. dediğim gibi herhangi bir konuda herhangi bir şeyin geek'i olunabilir.

peki geek olan kişiler her zaman entelektüel midir?

doğu ülkelerinde (biz dahil) internet ortamında bir sanrı var. "geek olan kişi aynı zamanda entelektüeldir." ne büyük gaflet.

geek, herhangi bir konuya özel ilgi duyan kişiye denir. bu ilgi genellikle psikolojik bir bağlılığı da beraberinde getirir. yani istemeyerek bir konunun geek'i olunmaz. duygusal bazı kazanımlar neticesinde bu olur. mesela ülkemiz adım başı futbol geek'i, hatta çokça futbol nerd'ü dolu... ancak ne zaman ki geek kişinin ilgi duyduğu şey genel-geçer (mainstream) ilgi alanları harici bir şey olsa yukarıda bahsettiğim sanrı ortaya çıkıyor. bu sanrının sahibi sanmayın ki 3. veya 2. kişiler, açıkça geek'in kendisi buna kapılıyor.

"ilgi alanlarım genelin çok dışında olduğuna göre, genelin çok dışındaki insanlara benzerliklerim var..." hayır yok. yani çok fazla manga okuyarak siyaset konusunda toplumdan daha girift fikirlere sahip olunamaz ya da indie oyunlar ile ilgilenilerek fizik bilimi konusundaki fikirleriniz daha geçerli olmaz.

batıda geek'ler ve entelektüeller arasındaki fark çok barizdir ve çoğunluk da bu farkın bilincindedir. burada şöyle bir eleştiri gelebilir: "doğuda, geeklerin ilgi alanlarında içerik bulmak batıdakinden daha güç olduğundan dolayı bu entelektüel bazı mekanikleri kullanmayı gerektirir."

yerinde eleştiri ancak zamanında değil. çünkü internet bağlantınız olduğu sürece istediğiniz koreli çizerin külliyatına veya istediğiniz polak roman kahramanının hayran maceralarına ulaşabilirsiniz. yani günümüzde geek'lik sadece basit bir eğilimden fazlası değildir. ancak görünen bu değil.

nerd ile geek arasındaki fark nedir peki?

nerd'ler loser ve kaybetmeye mahkum insanlar değildiler. kendilerini dork ile karıştırmamak gerekir. nerd sıfatını hak eden kişiler standart bir insanın anlamakta güçlük çekeceği zor diye tanımlanan bir alanda (bilgisayar bilimleri, fizik vs) üst derece akademik merak ve başarı sahibidirler. kendileri genelde mastermind intj kişiler olduğundan sosyalleşmekte biraz başarısız oldukları doğrudur. bu başarısızlığın bir sebebi de sosyalleşmeye çok önem vermemeleridir. hatta zaman bulamıyorlar bile diyebiliriz. zeka seviyeleri yüksek olduğundan ve genelde problem çözmeyi sevdiklerinden eğlenceleri de genelde kendilerini challenge edecek türdendir ki bu da onları bilgisayar oyunlarını sevmeye veya karmaşık filmler izlemeye itebilir.

geekler için ise herhangi bir akademik başarı veya zeka seviyesi yorumu yapmak mümkün değildir. geekler herhangi bir konuya fazlasıyla ilgi duyup zaman ayıran kişilerdir. o alanda derinlemesine bilgi sahibidirler. bilgi sahibi oldukları bu alan akademik bir alan değildir. örneğin star wars'ın tüm oyunlarını oynamış, filmleri ezberlemiş, karakterlerle rüyasında sevişmiş birisi star wars geek'idir. tahmin edebileceğiniz star wars nerd'ü gibi bir tabir mantıklı ve mümkün değildir. gene tahmin edebileceğiniz gibi nerd insanların pek çoğu geek sınıfına da dahil olurken bu durumun tersi geçerli değildir.

özetlemek gerekirse; mühendislik fakültesinde çok fazla çalışmadan (ya da çalışarak, fark etmez), bolca garip bilgisayar oyunları oynayıp gene de yüksek not alan arkadaşınız nerd'dür. sabahlara kadar bilgisayar oyunu oynayıp sınavları pek sallamayan arkadaşınız ise geek'tir.

3. dork

sadece mesleki alanı hakkındaki şeyleri bilen, genel kültürü sıfır olan cahil ve sıkıcı insan.

dork... anlatılması zor olan, ama görülünce hemen bahsedilen şey olduğu anlaşılan, pek merak uyandırmayan insanın ingilizcesi. amerika'nın enteresan olmayan, teknik ve politik konularda güçlü üniversitelerinde (bkz: georgetown) (bkz: carnegie mellon) karşınıza çıkarlar, enteresan konuşamazlar, en iyisi geçiştirmektir bu tip insanları, yoksa sıkıntıdan bayılabilinir. (bkz: sıkıntıdan bayılmak)

cool olma sıralaması yaparsak

geek > nerd > dork > dweeb > loser diye gider...