castoreum nedir?

castoreum, erkek ve dişi alaska, kanada ve sibirya kunduzlarının kuyruklarının dibinde bulunan keselerden salgılanan bir maddedir. (castor, latincede kunduz anlamına gelir.) kunduzlar çok iyi göremez ya da duyamazlar, ancak harika bir koku alma duyusuna sahiptirler ve kastor bezlerinin bir sonucu olarak da harika kokarlar. castoreumlarını kısmen bölgelerini işaretlemek için kullanırlar ve kendi bölgelerine inşa ettikleri toprak tepeciklerinin üzerine salgılarlar. kunduzlar bu yağlı, mumsu salgıyı kürklerini su geçirmez hale getirmek için de kullanırlar.

vanilya ve ahududu ile çiçeksi ipuçlarının kokulu bir kombinasyonu olan castoreum, bir kunduzun sağlığı hakkında bilgi taşır ve aile üyeleri ile yabancılar arasında ayrım yapılmasına yardımcı olur. kunduzlar bu kokuya o kadar ilgi duyarlar ki, geçmişte kürk avcıları tuzaklarını castoreum ile yemlerlerdi.

gelelim asıl konuya

vanilya aromalı bazı yiyeceklerde kullanılan kunduz hayvanının anal salgılarından elde edilen castoreum, fda tarafından sağlıklı ve doğal yiyecekler sınıfında yer alıyor.

kulağa çok kötü gelse de, castoreum amerikan gıda ve ilaç derneği (fda) tarafından gras, yani genel olarak zararsız olarak tanımlanmış ve “doğal aroma” olarak listede yerini almıştır. castoreum sıklıkla pişmiş gıdalarda vanilya yerine kullanılır. bunun yanı sıra, alkollü içeceklerde, parfümlerde, pudinglerde, dondurmalarda, sigara sektöründe, şekerleme ve sakızlarda da kullanılmaktadır.

castoreum gıdadan kozmetiğe birçok alanda kullanılmaktadır. bazı parfümlerde esans olarak ve bir de gıda katkı maddesi olarak kullanılan castereumun genel kullanım alanları ise şöyle anlatılmaktadır:

parfüm yapımında castoreum kullanımı

parfüm yapımında “kurutulmuş” diye tabir edilen castoreum kullanılır. teneke kutularda genelde iki ya da daha fazla yıl saklanarak yıllandırılmak suretiyle çiğliğinin dağılması ve olgun bir hammadde oluşumu tamamlanır.

castoreum’un tıbbi kullanımı

batı dünyasında tıbbi makamlar, castoreum’u herhangi bir tıbbi durum için önermiyor. baş ağrısı, ateş ve histeri gibi pek çok rahatsızlığın tedavisi olarak, 18. yüzyılda kullanıldığı bilinmektedir. romalılar castoreum yakarak üretilen dumanın kürtaja neden olabileceğine inanıyorlardı. paracelsus, castoreumun epilepsi tedavisinde kullanılabileceğini düşünmüşse de tıbbi bir ilerleme kaydedememiştir. castoreum ayrıca bir analjezik, anti-inflamatuvar ve antipiretik olarak kullanıldığı dönemler olmuştur.

ms 1. yüzyılda yunanlılar tarafından formüle edilen bir tıbbi karışımla castoreum zehirlenme için bir panzehir olarak da kullanılmıştır.

gıdalarda castoreum kullanımı

amerikan gıda ve ilaç derneği (fda) tarafından “gras”, yani genel olarak zararsız olarak tanımlanmış ve “doğal aroma” olarak listede yerini almıştır. kunduz anal salgısı olarak bilinen bu katkı maddesi, genellikle pişmiş hazır gıdalarda vanilya yerine kullanılır. bunun yanı sıra, alkollü içeceklerde, pudinglerde, dondurmalarda, şekerleme ve sakızlarda da kullanılmaktadır

1965 yılında, aroma ve ayıklama üreticileri derneği’nin gras programı (fema 2261 ve 2262) castoreum özütü ve kastor sıvısını güvenilir listesine ekledi.

müslüman ülkelerde ise helal sertifikalama kuruluşları kunduz anal salgısından imal edilen castoreum maddesini onay vermemektedir.

birçok batı ülkesinde vanilya aroması alternatifi olarak çeşitli gıdalarda katkı maddesi olarak kullanılan castoreum ürünü katkı listelerinde genellikle “doğal tatlandırıcı” sınıflandırmalarında yer almaktadır.

genellikle vanilya tadının alternatifi olarak kullanılırken aynı zamanda ahududu ve çilek aromasının bir parçası olarak da kullanım alanları vardır. gıda endüstrisinde vanilin olarak yıllık castoreum kullanımı 2,6 milyon doların üzerindedir.

castoreum’un diğer kullanım alanları

castoreum genellikle gıda alanında kullanılması ile birlikte aroma verici olması nedeniyle sigara sektöründe de kullanılmaktadır. kullanıldığı sigaranın tadına ve kokusuna katkıda bulunur. ayrıca nargile sektöründe de yine aroma verici olarak kullanımı bilinmektedir.

neyse ki; aroma kimyageri gary reineccius npr's the salt'a verdiği demeçte, "aroma endüstrisinde çalışmak için tonlarca malzemeye ihtiyacınız var," diyor. "hasat etmek için kunduz tarlaları yetiştiremezsiniz. sayıları çok fazla değil. bu yüzden çok pahalı bir ürün haline geliyor ve gıda şirketleri arasında pek popüler değil." demiş.

kaynak: 1, 2, 3, 4

Bir Geyiğin Testisinin Üzerindeki Bezden Elde Edilen Koku Maddesi: Misk