Günlük Hayatı Çekilmez Kılabilecek Gizli Bir Döngü: Duygu Bağımlılığı
duygu bağımlılığı nedir ve hayatımızı nasıl etkiler?
daha yoğun yaşadığımız bazı duygular belli bir zaman sonra bağımlılık haline gelerek hayatımızı mahvedebilir.
öncelikle bağımlılık nedir ona bakalım. örneğin sigara bağımlılığını ele alırsak; sigara içtiğimizde akciğerlerimiz vasıtasıyla kana karışan nikotin beyinde belli bir bölgeyi etki altına alır. içilmeye devam edildiğinde beyin artık bağımlı hale gelir ve bu kimyasalı alamadığı zaman kendini rahatsız hissetmeye başlar. bilinçaltınız size en kısa sürede sigara aldırmak için elinden geleni yapar. uyuşturucuda ise durum daha kötüdür. madde beyni öyle etkiler ki uyuşturucu maddde alıp kendinizi rahatlatmak için en sevdiğiniz insanlara hatta kendinize zarar verme seviyesine kadar gelebilirsiniz.
birçok ciddi bilim adamına göre duygularımız için de benzer bir durum geçerli. tüm duygularımız aslında beynimizin salgıladığı kimyasallar olan hormonlar sayesinde hissedilir. beyin belli bir hormonu çok fazla salgıladığında aynı nikotin ya da uyuşturucu maddeler gibi bu duygu kimyasalına da bağımlı hale gelebilir. örneğin; sürekli mutsuzsanız, beyniniz mutsuzluk hissi sırasında salgıladığı hormonlara bağımlı hale gelmiş olabilir. böyle bir durumda iseniz beyninizin bu hormonlara olan ihtiyacını karşılamak için bilinçaltınız, siz hiç farkında bile olmadan sizi sürekli mutsuz olmaya sevk edecek durumlara sürükleyecektir. mesela sabah erken kalksanız bile bir türlü evden çıkamayacak ve işe gittiğinizde patronunuzdan azar işiterek mutsuz duruma geleceksiniz. yani beyniniz sizi, siz hiç fark etmeden bir şekilde geç kalmaya zorlayacak. ya da sinirli bir insansanız, sinirlendiğiniz sırada salgılanan hormonlara bağımlısınız ve her zaman kendinizi sinirlendirmek için ufak detaylar arayacaksınız. bu hormonların eksikliğinde beyniniz sizi sinirlendirmek için elinden geleni yapacak ve karşınızdaki kişinin her hareketi normal bile olsa size batmaya başlayacak. yani her an patlamaya hazır biri gibi geziyorsanız, birileriyle kavga çıkarmak için bahaneler arıyorsanız duygularınıza bağımlı duruma gelmiş olabilirsiniz ve beyniniz bir an önce sinir düzeyinizi yükseltip hormonlarına kavuşmak istiyor olabilir.
bir duyguyu fazlasıyla yaşamaya başladıysanız o duyguya bağımlı olma yönünde ilerliyor olabilirsiniz. çözüm olarak, beyninizi bu bağımlılık girdabının içinden çıkarmak için duygularınızı kontrol etmeyi öğrenmelisiniz. sinir, stres, mutsuzluk gibi istemediğiniz duyguları yaşamanıza sebep olan olayların bir listesini oluşturabilirsiniz. acaba bu liste içerisindeki durumların kaçı sizden kaynaklanıyor? fark etmeden kendinizi bu durumların içine siz sokmuş olabilir misiniz?
sonuç olarak
size bu duyguları yaşatan olaylardan ne kadar uzak durmaya çalışırsanız bu duygulara bağımlılığınız da o derecede azalacaktır. tabii ki bu duyguları bastırmak kolay bir durum değil. sigarayı nasıl bırakamıyorsak duygu kimyasallarına bağımlılığı da öyle kolay kolay bırakamayız. sağlıklı bir yaşam sürmek için mümkün olduğunca bizi mutlu edecek, rahatlatacak, iyi hissettirecek aktivitelere yönelmeli ve stresten mümkün olduğunca uzak durmaya çalışmalıyız. kişisel irade bu konuda yeterli olmuyorsa tıbbi yardım alınması gerekli olabilir.
kaynak: what the bleep do we know - hem belgeselde hem de kitabında bu konudan bahsediyor. kitapta biraz daha detaylı değiniliyor.