hümanizm'de insan düşünen bir varlık olması sebebiyle, evrenin merkezine oturtulur ve fenomenler genel olarak bilimsel bir bakış açısıyla irdelenir

ancak yine de, "insan neden evrendeki en yüce varlıktır?" sorusu muallakta kalmaktadır. insan yalnızca düşünme yeteneğinden dolayı mı en yüce varlıktır? yoksa, insanın en yüce varlık olarak tescili, bir kendini koruma içgüdüsünün sonucu mudur?

"cogito, ergo sum" (düşünüyorum, öyleyse varım) - rené descartes

dinler, insanların doğru - yanlış / iyi - kötü arasında seçim yapabilme yeteneğine sahip olduklarını söyleyerek, onlara birtakım sorumluluklar yüklemiştir

hümanizmde ise, insan düşünen bir varlık olması münasebetiyle, ona bilimsel bir misyon atfedilir. hümanizm, neticede dine karşı seküler bir din olarak karşımıza çıkmaktadır. hümanizm, insan üzerindeki tahakkümü ortadan kaldırmamış; sadece öznesini değiştirmiştir. din savaşları gitmiş, yerine nükleer savaşlar gelmiştir; insanlara işkence eden ruhbanların yerini, insanların ve hayvanların üzerinde acımasızca deneyler yapan bilim adamları almıştır; orta çağ'ın şeytan çıkarma ayinlerinin yerini ise, insanları gene belli kalıplara sokan ve "ideal" bir toplum yaratma ülküsüyle inşa edilen psikiyatri bilimi almıştır. geçmişten günümüze dek yüce gönüllü bazı insanların yaşamış olması, tüm insanlığı yüce gönüllü yapmaz.

hümanizm, insanlığın iyimserlik hastalığından başka bir şey değildir.