psikolojide, hayatın başımıza gelen olayların kendisinden çok, bu olaylara verdiğimiz tepkiler doğrultusunda geliştiğini savunan 90/10 kuralı isimli bir kural vardır. buna göre, hayatın %10’u başımıza gelen olaylardan oluşur; trafik yüzünden işe geç kalmak gibi. kalan %90 ise bu %10’a nasıl tepki verdiğimize göre değişiklik gösterir. farklı insanların benzer olaylara farklı şekilde tepki verdiğini biliyoruz. başlarına gelen tetikleyici olaya verdikleri tepki, insanların gününün kalanının mutlu veya gergin geçmesi üzerinde etkilidir.

bu kuralı hatırlamakta fayda var; böylece hayatımızın kontrolünün %90’ının bizde olduğunu sık sık hatırlayabiliriz. aynı zamanda başımıza gelenlerin %10’unun kontrolümüz dışında gerçekleştiğini bilmek, işe yaramaz hissetmek gibi olumsuz duygu ve düşünceleri bizden uzak tutar. irademizi doğru kullanmayı başarırsak başımıza gelen negatif bir durumu pozitif bir şeye dönüştürebiliriz.

peki 90/10 kuralını nasıl uygulayacağız, basit bir örnekle anlatayım

patronunuzun size verdiği bir proje üzerinde çok yoğun olarak çalıştığınızı hayal edin ve yarın teslim etmeniz gereken bu projenin sonuna geldiniz. tam dosyayı bilgisayarınıza kaydederken elektrikler kesildi ve siz daha dosyayı kaydedemeden bilgisayarınız da aniden kapandı. sürekli sigortaların atmasına neden olan ısıtıcıyı açık unuttuğu için suçu önce eşinize attınız.
aşırı derecede öfkelenip sinirlendiniz ve sanki dünyanın sonu gelmiş gibi hissettiniz. bütün öfkenizi eşinize gösterdiniz ve sonuç olarak aranızda büyük bir tartışma çıktı. sonra endişe içinde mutfağa gittiniz. tezgahtaki bardakları rastgele öfkeyle devirmeye başladınız ve bardakların arasında duran en sevdiğiniz fincan kırıldı. bu kez de en sevdiğiniz fincan kırıldığı için öfkelendiniz ve bardağı kullanıp yerine geri bırakmadığı için oğlunuzu suçladınız. az önce işinizi kurtarmak için her şeyi yapmayı denediniz ancak her şey çoktan mahvoldu. sinirli ve endişeli bir şekilde biraz hava almak için kapıyı çarpıp çıktınız. sonuç: eşiniz ve oğlunuzla aranız bozuldu, en sevdiğiniz fincan kırıldı ve proje de mahvoldu.

ne oldu?

gördüğünüz gibi %10’u oluşturan tetikleyici bir olay yaşadınız. ısıtıcı yüzünden sigortalar attı ve pc kapandı. bu aslında elimizde olan bir şey değil. kesinlikle kontrol edemeyeceğiniz ve bir başkasının istemeden sebep olduğu bir durum, bir hata yalnızca. bize bağlı olarak gelişen şeyler ise bundan sonra başlıyor. güzel bir günü berbat bir güne çeviren işte bu %90’lık kısım. faydasız ve olumsuz sonuçlar yaratacak tepkiler vermenize neden olabilecek pek çok tetikleyici olay yaşanabilir. böyle zamanlarda bu kuralı hatırlamak ve duygulara yenik düşmemek için iradeyi kullanmak çok önemlidir. başkalarının eleştirilerini ve yargılamalarını kontrol etmek gibi bir şansınız yok çünkü herkes istediğini düşünmekte özgür. sizin yapabileceğiniz ise, bu yargılara veya eleştirilere ne kadar önem vereceğinizi belirlemektir. eğer başkalarının benim hakkımda ne düşündüğünü kontrol edemiyorsam, neden bunun için enerji harcayayım?

kısaca

kendinizi kontrol edemeyeceğiniz bir şeyle baş etmeye çalışırken bulursanız, 90/10 kuralını uygulamaya çalışın. %90’ın size bağlı olduğunu unutmayın. %10’un sizi kontrol etmesine müsaade etmeyin. böylece, kendinizi koca bir sorunlar dağı oluşturmaktan kurtarmış olursunuz.

yazıya kaynaklık eden twitter flood'ı (bu içerik yazarın izniyle yayınlanmıştır.)

flood'ın sahibi olan twitter hesabına buradan ulaşabilirsiniz

Siyasetten Pazarlamaya Kadar Pek Çok Sektöre Temel Oluşturmuş Ünlü Pareto Analizi