Hitler'in, Son Anlarını Geçirdiği ve İçinde İntihar Ettiği Sığınak: Führerbunker
führerbunker, artan müttefik bombardımanları nedeni ile hitler'in vorbunker (üst sığınak ya da ön sığınak) adlı sığınağının genişletilen kısmıdır. hitler son anlarını burada geçirmiş ve burada intihar etmiştir.
1947, sığınağın arka girişi
yıkım sonrası
vorbunker, yemek odasına uzanan koridor boyunca vantilatörlü bir jeneratör odası, duş, tuvalet ve yatakhaneler de dahil olmak üzere yeraltında yaşamı sürdürebilir kılacak temel öğelerini içeriyordu.
führerbunker ise 1944 yılında hochtief inşaat şirketi tarafından (boğaziçi köprüsü'nü de inşa etmiştir) reich şansölyesinin bahçesinin altına inşa edildi. her iki sığınak, bir bölme ve çelik kapı sistemi ve korumalı bir merdiven ile birbirine bağlandı.
führerbunker, üçüncü reich liderliğinin kalıntılarının yanı sıra, hitler, karısı eva braun ve nazi seçkinlerinin yüksek rütbeli üyeleri için özel odalar içeren bir komuta merkezi olarak hizmet etti.
vorbunker'den daha küçük olmasına rağmen, führerbunker'de brifing odaları, bir telefon santrali, bir makine odası ve hepsi başbakanlık binasından çıkarılan eşyalarla döşenmiş birkaç yatak odası bulunuyordu.
hitler ve üst düzey personeli 16 ocak 1945'te, eva braun ve joseph goebbels ise nisan 1945'de buraya yerleştiler. magda goebbels ve altı çocuğu ise vorbunker'de ikamet ettiler.
19 nisan'da, sovyet ordusu, berlin muharebesi stratejik taaruz harekatını yeniden başlattı ve şehri kuşatmak için birliklerini seferber etmeye başladı. hitler, sığınağın dışına en son 20 nisan'da 56. doğum gününde, hitler gençliği'nden (hitlerjugend) çocuklara demir haç (eisernes kreuz) vermek üzere çıktı.
sovyet birliklerinin berlin banliyölerine ulaşması ile şehrin savunması general helmuth weidling önderliğinde, zayıf eğitimli halk ordusu olan volkssturm, hitler gençliği üyeleri, birkaç tükenmiş wehrmacht ve waffen-ss birliği ile organize edildi.
30 nisan sabahı, general weidling hitler ile bir araya gelerek, sovyet ordusunun neredeyse kapıya dayandığını ve benito mussolini'nin topuklarından asılıp, su birikintisine atılarak gerçekleşen infazı hakkında bilgilendirdi. hitler ile, yakalanıp aşağılanmamak için tek yolun intihar olduğu konusunda mutabakata vardılar.
hitler, iki sekreteri ve kişisel aşçısı birlikte yemek yediler. daha sonra eva braun ile ateşli silahla intihar ettikleri çalışma odasına girmeden önce sığınak personeli ve birkaç askeri görevli ile vedalaştılar.
savaşın ardından stalin, başbakanlık binalarının yıkılmasını emretti. sovyetler ve doğu alman hükümeti führerbunker ve vorbunker'i havaya uçurma girişimlerinde bulundular. 1980-1990 yıllarında bölge konut alanına çevrilmek üzere yapılan temel kazılarında iki sığınağın da zarar görmemiş alanları olduğu görüldü.
inşaat ekipleri, führerbunker'in sular altında kalmasına ve iç duvarların yıkılmasına rağmen sağlam kaldığını tespit etti.
vorbunker'ın havalandırma borularının hala yerinde, duvarların çoğunun hala sağlam, çürüyen metal kasalarının dik durduğu ve daha iyi korunduğu görüldü. sığınakların birkaç bölümü inşaat çalışmaları sırasında yıkıldı, geri kalan kısmı dolduruldu ve göz önünden kaldırıldı.
kaynak: heritagedaily