polonya 22. topçu birliği, iran’ın hamadan şehri yakınlarında bir minik, bitkin ama bir o kadar sevimli bir yavru ayıcıkla karşılaşır. ayının annesi avcılar tarafından öldürülmüştür ve polonyalılar gibi perişandır. askerler, polonyalı ayıcığı evlat edinirler. adı, neşeli savaşçı anlamına gelen wojtek konur. wojtek’i boş votka şişelerinde doldurdukları sütle beşlerler. zamanla reçel, bal ve meyveler de menüsüne eklenir.

tam anlamıyla savaşın içine doğan wojtek, askerler gibi yaşamaya, onlar gibi davranmaya başlar. askerler ile aynı yatakları paylaşan wojtek’le yatmak ayrıcalıktır. yatağı sıcacık yapmaktadır. boş zamanlarda ise askerler ile güreşir, geceleri kampta nöbet tutar veya kamp ateşinde oturup onlarla şişe tokuşturarak bira içermiş wojtek. (wojtek, bira sevgisi ve birçok bira firmasını da onun bir hatıra serileri üretmesine yol açmıştır. slogan bulmakta hiç zorlanmamışlar. güçlü, sadık ve cesur ayı birası yani ingilizce bear beer.) sigara alışkanlığı da edinen wojtek sigara içer, hatta yakılmadan verilen sigaraları çiğnermiş.

müttefik kuvvetleri italya’nın işgali için askerleri cepheye sevk etmeye hazırlanmaktadır. 22. topçu birliği’de kahire’de gemiye binmek için sırasını beklemektedir. bu gemiye binecekleri sırada şaşıran ingiliz subaylar, gemiye ayı alamayacaklarını söylerler. polonyalılar üst rütbe komuta merkezinden wojtek'e tüm bilgileri içeren bir künye hazırlatırlar. böylelikle er olarak kayıtlara geçer ve maaş bağlanır. dolaşıyla artık resmen bir askerdir. çocukluğundan beri bildiği asker selamı vererek gemiye biner. artık nazilere karşı savaşan ayı wojtek efsanesi başlayacaktır. wojtek, italya’da birçok askeri operasyona ve çatışmaya katılacaktır. 

ii. dünya savaşı’nın stratejik noktalarından biri de roma yakınlarındaki monte cassino tepesidir. roma’ya ulaşan bir yolu da kontrol eden konumuyla bu tepenin alınması çok önemlidir. alman birlikleri bu tepede inanılmaz mücadele ederek savaş tarihine geçerler. 70.000’den fazla kişinin öldüğü kanlı savaşta 10.000’den fazla polonyalı da hayatını kaybetmiştir. wojtek’in birliği 22. topçu birliği de ağır kayıplar verir. wojtek de cephededir. normal bir insanın taşıyamadığı 50 kg’lik top mermilerini ellerine alıp yoğun ateş altında topçu mevzilere taşıyarak destek verir.

korkusuzca silah arkadaşlarına destek veren ayı, bu savaş sonrasında artık er değildir. hakkıyla onbaşılığa terfi etmiştir. 22. topçu birliği’nin amblemi de bu savaştan sonra değiştirilir. wojtek’in top mermisi taşıyan figürü artık birliği’n amblemi olarak kabul edilir.

birçok çarpışmadan sonra nazilerin yenilmesiyle ii. dünya savaşı, sonunda biter. polonya, sovyetler birliği kontrolündedir. savaştan sonra askerlerin çoğu sovyetler kontrolünde bir polis devletine dönmeyi reddederler. 3000 kadar polonyalı asker wojtek’le birlikte iskoçya’da terhis olur. 

polonya hükümeti wojtek’i geri ister ancak askerler buna karşı çıkar. kahraman onbaşı wojtek’in iskoçya’da kalmasına karar verilir ve 1947 yılında edinburgh hayvanat bahçesi’ne konulur. ama burada da özel bir muameleye tabi tutulur. arada bakıcısıyla birlikte tarlalarda gezer.

1963 yılında bir aralık günü onbaşı wojtek 22 yaşında (ayı yaşı olarak 73) hayata gözlerini yumar. iran dağlarında başlayan hayatı iskoçya’da böylece son bulur. minik bir ayıcık olarak birliğe katılan wojtek hayata gözlerini yumduğunda 230 kilo ve 1.80 metre boyundadır.

kaynak: dipnotx.com'da derlediğim içerik

II. Dünya Savaşı'nda Üç Farklı Ülke İçin Savaşan Talihsiz Koreli: Yang Kyoungjong