KÜLTÜR 28 Temmuz 2022
29,2b OKUNMA     276 PAYLAŞIM

İngilizcede Öpücüğü Temsilen Neden "X" Harfi Kullanılıyor?

İngilizce yazışmalarda kiss yerine "x" kullanılışına denk gelmiş olabilirsiniz. Nereden geliyor bu "x"?

x'in öpücüğü temsilen kullanılışının ilk kez 1763'te bir mektupta geçtiğini biliyoruz.

hatta daha sonra, 1894'te churchill'in annesine yazdığı bir mektupta, “aceleyle yazdığım için yazımın kusuruna bakma, (many kisses, xxx) , wsc” şeklinde yine kullandığını da biliyoruz.

zaman zaman xoxo şeklinde kullanıldığını da görmüşüzdür, özellikle kulakları çınlayasıca gossip girl ile birlikte, daha da çok.


şeklen, x'in öpmeye hazırlanan bir dudak şeklini, o'nun ise sarılmak üzere açılmış kolları temsil ettiğini düşünmek de mantıksız değil.

bir de tabii kiss'in telaffuz edilişinin x'in telaffuzuna yakın olduğu teorisini savunanlar da yok değil.


nitekim yunan alfabesinden tanıdığımız chi, x şeklinde yazılıyor, ve xmas örneğinden bildiğimiz üzere x eşittir christ haline geliyor. chi'nin h sesi ile okunması, bizim hristiyanlık şeklinde telaffuz etmemiz vs. onlar malumunuz.

bunlarla birlikte tahmin etmenin zor olmayacağı üzere, x'in bir anlam kazanması aslında dinî kökenlerine dayanıyor.

hristiyanlıkla birlikte, x, haç ve dolayısıyla isa ve onun dolayısıyla inanç ve bağlılığı temsil eden bir sembol haline geliyor. mektubunu x ile mühürleyen dünya harbi askerleri, birbirinden uzaktaki sevgililer, arkadaşlar, aslında yalnızca bir öpücüğü paylaşmış olmuyor; birbirlerine olan inançlarını, bağlılıklarını sembolize etmiş oluyor, elbette çok daha koyu inançlılar için de daha kutsal bir bağlamda. 


bunlardan bağımsız, orta çağ dönemini ve okuma yazma bilmeyen insanları düşündüğümüzde, bazı belgeleri imzalamak için x kullanımının kolayca tercih edildiğini de söyleyebiliriz. 

bazı kaynaklarda bu x imzasının üzerine seal the deal bâbında bir öpücük konduruverildiğini okumuştum ama epey absürt.

bunlar bir dönem okuyup araştırdığım zamanlardan aklımda kalmış şeylerdi, dün bir sanal mektubun(?) sonuna refleks olarak xx koyunca, tekrar aklıma üşüştüler. 

xx.

kaynak