İnsanın, Yapacağı Şeyler İçin Kendi Kapasitesine İnanması Durumu: Özyeterlilik
(ing) self-efficacy
özyeterlilik, insanın ilerde karşılaşacağı durumları idare edebilmek için gereken hamlelerin kaynaklarını düzenleyip hayata geçirebilme yolunda kendi kapasitesine olan inancıdır. bir işi başarmanın temelinde inancın olduğunu söyler. hedefe ulaşmak için gerekli kişisel aktiviteleri etkileyen en önemli faktörlerden biridir, kimi araştırmacılara göre en önemlisidir. öz yeterliliğin öncelleri ise hayali tecrübe, geçmiş deneyim, psikolojik canlandırma ve ikna kavramlarıdır.
albert bandura, 1983 yılında yaptığı sosyal öğrenme teorisi araştırmasında bulmuştur bu kavramı. daha sonra pek çok araştırmacı özyeterlilik üzerinde çalışmıştır. günümüzde de halen üzerinde çok çalışılan bir kavramdır.
bandura, sosyal öğrenme kuramında da kullanmıştır özyeterliliği. öğrenmenin özyeterliliği yüksek olan insanlar için daha kolay olduğunu öne sürmüştür.
özyeterlilik kişinin genel anlamda kendi yeteneklerine ve kapasitesine olan inancıdır. verilen görevleri başarabileceğine, amaçlara ulaşabileceğine inanan insanların özyeterliliği yüksek, ay ben bunu hayatta yapamam diyenlerin ise özyeterliliği azdır (alçaktır yazacaktır garip durur diye yazmadım ama azdır da tuhaf durdu, neyse). bu inanç, yani self-efficacy'miz, yani özyeterliliğimiz bizim bir işi başarıp başaramayacağımızı etkiler. (evrene pozitif sinyaller vermek gibi) kısaca inanmak başarmanın yarısıdır sözünü doğrular nitelikte bir terim.
insanların davranışlarını, motivasyonunu, düşünce şekillerini önemli ölçüde etkiler. self-efficacy'miz karşımıza çıkacak olan zorluklara ya da yapmamız gereken görevlere nasıl yaklaşacağımızı belirler çünkü. yüksek self-efficacy sahibi insanlar bu sebeple gözlemsel öğrenmeyi daha kolay gerçekleştirebilir.
ama çok da mantıksız bir şey değil aslında özyeterlilik, çünkü birey kendi özyeterliliğine birçok faktöre bakarak karar verir ve normal koşullarda bireyin kendisinin özyeterliliği hakkındaki görüşünün makul seviyelerde olması gerekir.