hollanda'da eylül 2020 ve mart 2021 arası, donör yasası gereği 18 yaş üstü kişilerin, donör/bağışçı olup olmak istemediğini resmi olarak belirtmesi gerekecek. dikkat: yasa sadece hollanda vatandaşları için geçerli değildir. 3 seneden fazla bu ülkede oturmanız kafidir.

donör yasası

d66'lı politikacı pia dijkstra'nın önderliğinde başlatılmış olan yasa teklifi 'donör yasası' (donorwet) olarak 13 şubat 2018'de onaylanmıştı. yasanın birçok kişiye yardımı dokunması bekleniyor, çünkü ülkede her yıl zamanında organ bulunamadığından 150 kişi hayatını kaybetmekte.

veriler

- 1 bağışçı 8 hayat kurtarabiliyor
- ülkede insanların %63'ü bağışçı olmak istiyor
- % 60 hiç kayıtlı değil
- insanların % 88'i gerekirse bir organ bağışını almak istiyor
- bir donör organına ihtiyaç duyma şansınız, bir donör olma şansından çok daha fazla

donör yasası nedir ve kimler içindir?

donör yasası 1 temmuz 2020 tarihinde değiştirildi. 3 seneden beri hollanda'da oturuyorsanız, 18 yaş üstü ve belediye'ye yazılı iseniz mecbur seçiminizi bildirmek zorundasınız. şayet seçiminizi bildirmediyseniz direkt donör sicili denilen kütüğe kaydediliyorsunuz. kayıttan sonra bu yasayla vefatınızdan sonra bir hastaya organ ve doku vermek isteyip istemediğiniz netlik kazanıyor. organlar mesela kalp, ciğerler ve böbrek; dokular ise kemikler, kas ve cilt.
yani siz öldükten sonra bu organ ve ya dokularınızın bir hastaya verilebileceği anlamına gelmekte. şimdi 'evet, bağışlıyorum' deseniz dahi, sonradan bu isteği değiştirebiliyorsunuz. değiştirdiğinizde ancak 4 hafta içinde bu yeni bilgi donör sicilinize işleniyor.

sıkça sorulan sorulardan birkaçını tercüme ediyorum

1. herkes organ ve doku bağış edebiliyor mu?
herkes öldükten sonra organ veya doku bağışı yapamıyor. birinin ölümü durumunda, bir doktor organların veya dokuların bağış için uygun olup olmadığını kontrol ediyor. ancak donör siciline herkesten bir seçenek girmesi istendiğinden, -hasta olsanız dahi-seçiminizi doldurmanız her zaman iyidir. o zaman doktor, partneriniz veya aileniz ne istediğinizi bilir.

2. hastaysam (veya hastalık geçirmişsem geçmişte) halen bağış yapabilir miyim?
evet, bu mümkün. hastaysanız veya ilaç tedavisi görüyorsanız da bağış yapabilirsiniz. bazen organlar veya dokular artık nakil için uygun değil. örneğin hasar veya hastalık nedeniyle. öldüğünüzde, doktor bir hasta için hangi organ veya dokuların hala kullanılabileceğini kontrol edecektir.

3. çocuklarım da donör siciline dahil edilecek mi?
18 yaşından büyük herkes donör siciline giriyor. çocuklarınız 18 yaşından küçükse dahil edilmeyecektir. bir ebeveyn veya veli olarak bu durumda organ ve doku bağışlama seçimine siz karar veriyorsunuz.

4.henüz bir seçim yapmadım. şimdi 'itirazsız' olarak sicilde miyim?
hayır, kayıtta 'organ bağışına itirazım yok' ile eşit değilsiniz. her zaman önce devletten bir mektup alacaksınız. bu bir seçim girmenizi hatırlatmak içindir.
bu nasıl çalışıyor? donör sicili henüz bir seçim yapmamış olan 18 yaşın üzerindeki kişilere bir mektup gönderir. bu mektuplar eylül 2020 ile 2021 başı arasında gönderilecektir ve adım adım gönderilmektedir. ilk mektuptan sonra hiçbir şey girmezseniz, altı hafta sonra ikinci bir mektup alacaksınız. tekrar bir şey girmezseniz sicilinize "organ bağışına itirazım yoktur" diye işlenecektir ve devlet bunun içinde size bir teyit mektubu gönderecektir.

5. önce evet dedim, ama seçimimi nasıl değiştirebilirim?
bunu doğrudan digid'nizle yapabilirsiniz. veya formu doldurup gönderebilirsiniz. bu formu belediyenizden alabilirsiniz. ayrıca 0900 - 821 21 66 numaralı telefondan da talep edebilirsiniz.

6. yurt dışındaki hollandalı'lar da bu yasa kapsamında mı?
hayır, artık bir hollanda belediyesinde kayıtlı olmayan yurtdışındaki hollanda vatandaşları için geçerli değildir. ama hollanda'ya tekrar döndüğünüzde ve bir belediyeye kaydolduğunuzda, üç yıl sonra sizden bir seçim yapmanızı isteyen bir mektup alacaksınız.

daha fazla bilgiyi bu linklerden edinebilirsiniz

- donör yasası hakkında bilgi (türkçe)

- donör sicili hakkında sıkça sorulan sorular (hollandaca)

- inançlılar için özel bilgi sayfası (müslüman, hristiyan, hinduizm, yahudi)

- hollanda nakil vakfı (türkçe)

donör olup olmamak tamamen kişisel bir seçim.
toprak altındaki canlıları mutlu edeyim diyebilirsiniz.
toprak üstü ihtiyacı olan bir canı kurtarayım, bilime de bir katkım olsun diyebilirsiniz.

seçim sizin.

Bazı Ülkelerin Organ Bağış Oranını Artırmak İçin Kullandıkları Yöntem