EKONOMİ 8 Nisan 2022
40,4b OKUNMA     452 PAYLAŞIM

Japonya'daki Gayrimenkullerin Fiyatının Aşırı Artmasıyla Oluşan Durum: Japon Emlak Balonu

1990 yılında Japon gayrimenkulleri abartı bir değere ulaşmıştı... Neden mi? Kısaca neden ve sonuçlarını öğreniyoruz.
iStock

japon varlık balonu... daha çok japon emlak balonu olarak da bilinen dünya ekonomik balonlar tarihinde önemli yere sahip olan ekonomik olaydır.

1990 yılında zirve yapan japon emlak fiyatları ve nikkei endeksi, gereksiz şişen fiyatları kontrol etmek isteyen japon merkez bankasının faiz artırımı ve kredileri kesmesiyle çakılmıştır. tabii bunda plaza anlaşması'nın da büyük payı var.

1990'da tokyo'daki emlak fiyatları o kadar yükselmiş ki, teoride sadece tokyo'daki emlakları satarak abd'deki tüm gayrimenkulleri alabiliyordunuz. japonya'daki gmenkul değerleri toplamı 20 trilyon dolar ediyordu. bu da tüm dünya borsalarının toplamının 2 katı ediyor. sadece kraliyet sarayı ve çevresini satarak tüm kaliforniya'yı alabiliyordunuz.

ayrıca emlak balonunun bütün finansal sisteme sıçramasının bir sebebi de kurumların elinde yüklü menkul ve gayrimenkul tutmalarıdır. emlak fiyatları düşerken, ellerindeki emlakların değeri düşen şirketlerin öz varlıkları da değer kaybetmiş bu bir sarmal gibi tekrarlanmıştır.

japon varlık balonunun oluşması, asset backed securities diğer bir deyişle vıdımık sayesinde haddinden fazla büyüyen banka aktifleri sebebiyledir. o dönemde japon bankaları dünyanın büyük bankaları sıralamasında başlardaydı, sebebi de bu.

Vıdımık?

varlığa dayalı menkul kıymet ya da kısaca vdmk'in günlük dilde söylenişi. (bkz: asset backed security)