HAYVANLAR 1 Mart 2019
96,4b OKUNMA     715 PAYLAŞIM

Kendi Halinde Takılırken İnsanlar Yüzünden Nesli Tükenen Kuş: Dodo

Afrika'ya bağlı bir ada ülkesi Mauritius'ta yaşamış olan ve 17. yüzyılda adaya insanların gelmesiyle nesli tükenen sevimli kuş türü Dodo'ya dair bilinmesi gerekenler.

dodo; nesli tükenmeden evvel yalnızca mauritius adasında yaşayan, ortalama 20 kg ağırlığında, 1 m boyunda olan bir kuş türü. 

latince adı raphus cucullatus'tur, ortalama 30 yıl yaşardı.

bilim adamlarına göre uçamayan dodo, aslında bir güvercin cinsi

fakat hiçbir yırtıcı ya da avcının olmadığı mauritius adasına gelip yerleşince uçmalarına gerek kalmaz. efendim yiyecek de boldur derken gitgide büyürler. bu arada kanatlarda işlevsiz hale gelir. zira yürüye yürüye yiyecek toplamak mümkündür. kaçacak kimse de yok... aynı zamanda üreme hızları da yavaşlar. çünkü tehdit olmadığı için aman çok yumurtayayım 5-10 yavru yapayım da en azından ikisinin mürüvvetini göreyim sıkıntısı yoktur. uzun zaman aralığı ile yaptıkları bir yumurta da neslin devamı için pekala yetmektedir.

bu güzel günler mauritius adasına hollandalılar çıkana kadar devam eder. hollandalılar ile birlikte de kısa bir zamanda zavallıların nesli tükenir.


neslinin tükenmesi nedeni üzerinde biraz zorlamalı ikilem var

yaygın kanı mauritius adasına çıkan holandalıların bu uçamayan kaçamayan devasa kuşları aşırı derecede avlayarak neslinin tükenmesine neden olduklarıdır. fakat aynı neslin torunları şimdi bu adada araştırmalar yaparak şunları demektedirler: "efenim, hollandalılar bu kuşu aşırı avlayarak tüketmediler, tükenmelerinin nedeni adaya sonradan getirilen domuz ve köpeklerin bunların habitatını tehdit etmesidir. böyle olunca da dodolar yuva yapamaz, yok yumurtlayamaz oldurlar... zaatı kayıtlara göre de dodonun eti pek bi yağlı pek bi lezzetsiz imiş ". ama insanın aklına da şu geliyor: "hadi siz avlamadınız yemediniz (ki yalana benziyor) e dürzüler, o domuzu kopeği kim getirdi adaya?


nesli tükenmek üzere iken bir tane dodo kuşunu oxford üniversitesi'nde içini doldurarak saklamışlar ama denilene göre seneler sonra bir bahar temizliği sırasında kaza eseri yere düşerek parçalara ayrılmış. kazayı gerçekleştiren şahıs da aman kimse görmesi diye çöpe atmış. ama sonradan fark edilip aramışlar ve ancak birkaç parçasını tekrardan bulmuşlar. kafa ve bir ayak gibi bişey kalmış ellerinde.


son olarak, dodo kuşu kendi halinde bir canlı iken nesli yakın sayılabilecek bir tarihte yani 17'inci yüzyılda insanlar tarafından yok edildi.

Türkiye'de Nesli Tükenen ve Tükenmek Üzere Olan Hayvan Türleri