Keskin Nişancıların İşlevi, Önemli Görev ve Özellikleri Tam Olarak Nedir?
genel olarak, keskin nişancıların modern savaştaki temel işlevi gizli bir konumdan ayrıntılı gözetim sağlamak ve gerekirse yüksek değerli hedefleri (özellikle subaylar ve diğer kilit personel) etkisiz hale getirerek düşmanın savaş azmini azaltmaktır.
günümüzde yaygın ve tipik olarak keskin nişancıların görevleri, kayıp verdirmekten öte hava desteği veya topçu saldırısı için istihbarat sağlamak, kilit kişileri öldürmek ve hatta düşmanın elinde bulunan önemli mühimmat/erzağın imhasıdır.
sovyet ve rus kökenli askeri doktrinler kadrolaşmış düzeyde keskin nişancılar yetiştirmiştir. keskin nişancıların, son zamanlarda şehir ve sokak çarpışmalarıyla askeri literatüre yer eden ırak savaşında, özellikle kentsel alanlarda piyade hareketini kapsayan bir destek rolünde, özellikle abd ve ingiltere kuvvetleri tarafından yararlı oldukları görüldü.
yaygın kanının aksine keskin nişancılar çoğu zaman tek başlarına çalışmazlar. nato askeri doktrinlerini benimseyen ülkelerdeki keskin nişancılar, tipik olarak bir atıcı ve gözcüden oluşan iki kişilik keskin nişancı ekiplerine yerleştirilir. gözcü ve nişancıdan oluşan bu timlerde keskin nişancının tercihine göre hafif ya da ağır nişancı tüfekleri/suikast silahlarıyla silahlandırılırken gözcü daha kısa menzilli klasik piyade tüfekleri ve özel dürbünler kullanır.
bununla birlikte modern savaşta keskin nişancılar iki kişilik ekipler halinde çalışırlarken ikinci dünya savaşında isabetli atışlardan ve daha çok verim almaktan çok psikolojik etkiye önem veren alman doktrininde keskin nişancılar tek çalışırlar. iki kişilik timlerin isabetlilik oranı daha fazla olsa da bir keskin nişancı için en büyük handikaplardan biri de gizliliktir. almanlar buna önem vermiş olacaktır ki, prusya/alman doktrininde keskin nişancılar tek başlarına çalışırlar.
bir keskin nişancının etkili olabilmesi ve yaşaması için özellikleri yazacak olursak
1- silah ve ekipman seçimi çok önemlidir. bu biraz da tarz işidir, görev veya doktrine göre nişancı, dragunov gibi hafif ya da m82 barret gibi hayvani güçte bir suikast silahını ve bununla birlikte daha ağır ya da hafif mermileri tercih edebilir. mesela sürekli hareket halinde olacak olan ve konum değiştirecek olan bir nişancı için m82 barrett gibi bir nişancı tüfeği oldukça kötü bir seçimdir.
örneğin kum torbası ya da benzeri bir şey, keskin nişancı tüfeğini sabitlemek için yararlı bir platform görevi görebilir. ya da benzeri herhangi bir yüzey, bir tüfeği sabitleyecek ve tutarlılığa katkıda bulunacaktır. özellikle, yüzüstü pozisyondan ateş ederken bipodlar nişancıya yardımcı olur ve ateşleme pozisyonunun uzun süre korunmasını sağlar. birçok keskin nişancı tüfeği ayarlanabilir bipodlarla donatılmıştır. atış sopaları olarak bilinen geçici bipodlar, ağaç dalları veya kayak direkleri gibi nesnelerden de yapılabilir.
bununla birlikte mühimmat ve bu mühimmata atabilecek tüfeğin seçimi, keskin nişancının tarzına, görevine ve durumuna göre değişim gösterebilir. bu mühimmatların bazıları aşağıdaki gibidir.
mermi : 5.56×45mm nato (.223 remington) etkili menzil : 300–500 m
mermi : 7.62×51mm (.308 winchester) etkili menzil : 800-1,000 m
mermi : 7.62×54mmr etkili menzil : 800-1,000 m
mermi : 7 mm remington magnum etkili menzil : 900-1,100 m
mermi :.300 winchester magnum etkili menzil : 900-1,200 m
mermi : .338 lapua magnum etkili menzil : 1,300–1,600 m
mermi : .50 bmg (12.7×99mm nato) etkili menzil : 1,500–2,000 m
mermi 12.7×108mm (rus) etkili menzil : 1,500–2,000 m
mermi : 14.5×114mm (rus) etkili menzil :1,900–2,300 m
mermi : .408 cheyenne tactical etkili menzil : 1,500–2,400 m
2- gizliliktir arkadaşlar. bir kere atış yapılan yerden mümkünse tekrar atış yapılmamalıdır. keskin nişancılar oldukça önemli hedeflerdir. örnek vermek gerekirse çanakkale kara savaşları sırasında 300'den fazla türk askerini öldüren billy sing, sürekli sabit yerlerden hedeflerini vurması sonucu türk tarafı, tek bir adam için keskin nişancının bulunduğunun düşünüldüğü konumu obüslerle topçu ateşi altına almıştı. billy sing ise topçu taarruzundan şans eseri yaralı kurtulmuştu. tüfeklerde yapılacak teknik değişimler, susturucu vb. gibi ekipmanlar kullanmak bu riski düşürür.
bununla birlikte keskin nişancılar, bildiğiniz üzere genellikle düşmana görünmeyi engellemek için kamuflaj kıyafetleri giyerler ve çoğu zaman yüzlerini yeşil ya da siyaha boyayarak parlamasını engelleyip çevreye bukalemun mantığıyla uyum sağlarlar. ayrıca bazen, ortama özel olarak çevrelerindeki çeşitli bitkilerin yaprakları ile hazırladıkları "ghillie suit" olarak adlandırılan özel kıyafetler kullanırlar. bu kıyafetler keskin nişancıyı saklamakta çok etkilidir. çoğu zaman keskin nişancı, hemen yanında ayakta duran bir asker tarafından bile görülemez.keskin nişancılar farklı çevre şartlarında o ortama uygun farklı kıyafetler kullanarak düşmandan saklanırlar.
bununla birlikte düşmanın da kendisini koruyan keskin nişancıları varsa ve özellikle termal görüş kullanıyorsa, bu durum keskin nişancı için ciddi bir handikaptır. bu yüzden zahmetli olsa da en garanti iş, bir kere atış yapılan yerden bir daha atış yapılmamasıdır.
birçok keskin nişancı gizlemek ve gizli kalmak için ghillie suit kullanır. ghillie suit, keskin nişancının karışmak istediği araziye göre değişir. örneğin, kuru otlakta keskin nişancı genellikle ölü otlarla kaplı bir ghillie kıyafeti giyecektir
ghillie suit'ten söz etmek gerekirse:
"ghillie" kelimesi iskoç mitolojisinde yaprak ve yosunlarla süslenmiş bir peri olan ghillie dhu'ya atfedilir.
ghillie kıyafeti, yeşillik, kar veya kum gibi arka plan ortamına benzemek için tasarlanmış bir kamuflaj giysileri türüdür. tipik olarak, bazen çuval bezi (kendir), kumaş veya sicim şeritleri ile kaplı, bazen yapraklar ve dallar gibi görünmek için yapılmış ve isteğe bağlı olarak alandan yaprak parçalarıyla zenginleştirilmiş bir ağ veya kumaş giysidir.
askeri personel, çevrelerine uyum sağlamak ve kendilerini düşmanlardan veya hedeflerden gizlemek için ghillie kıyafeti giyerler. elbise, kullanıcının biçimine doğrusal olandan ziyade üç boyutlu bir kopuş verir. doğru şekilde üretildiğinde, elbise rüzgarda çevredeki yapraklarla aynı şekilde hareket edecektir.
iyi yapılmış bir ghillie kıyafeti, kullanıcısını kamufle etmede son derece etkilidir. ghillie ile kamufle olan askeri yakın mesafeden bile görsel olarak tespit etmek neredeyse imkansızdır. bununla birlikte, giysi flır gibi teknolojileri kullanarak termal algılamayı önlemek için hiçbir şey yapmaz. aslında, ağır kıyafetin sıcaklığı, bu yöntemleri kullanarak bir kullanıcıyı standart bir askerden daha fazla öne çıkarabilir.
gizlilikten söz etmişken, ayrıca keskin nişancılar atışı sessiz yapamayacakları veya susturucuya sahip olmadıkları durumlarda "ses maskeleme" denilen bir yöntem kullanır. filmlerden hatırlayanınız olacaktır, ya da bir gün keskin nişancı tüfeğiyle ateş etmeniz gerekirse bu da size kıyağım olsun.
ses maskeleme dediğimiz teknikte nişancı, tüfeğin sesini bastırabilecek bir sesi bekler. bu ses topçu atışı, gök gürültüsü, uçakların savaş alanında ses hızını aşması veya herhangi bir infilak sesi olabilir. tam sesin patlayacağı anda atış yapılır ve böylece nişancı, silah sesini maskelemiş olur ve ses kimse tarafından duyulmaz.
3- hedef önemlidir. bir keskin nişancı, eğer aklını kullanıyorsa, gelişine en uygun hedefi vurmamalıdır. çünkü çoğu zaman en uygun görülen hedef, genellikle en önemli hedeftir. şöyle düşünün, bir keskin nişancısınız, hedef veya hedefleriniz şu an nişangahı kafalarına sabitlediğinizden habersiz durumdalar. hemen takriben 500 metre ötenizde bir düşman timi uzun bir intikalden sonra dinleniyor. aklını kullanan bir keskin nişancı için asıl hedef, hedefi kesin olarak etkisiz hale getirmek değil, düşmana azami derecede kayıp verdirmektir. bu durumda bunlar düşünülerek hedef seçimi yapılmalıdır. nişancı, önemsiz bir askerden çok en önemlisini tespit edip vurmalı, ancak hedef yalnız başına değilse (örneklediğimiz gibi karşınızda bir tim olduğunu düşünün) düşman birliğini kıskaca almalıdır. bu yüzden seçilecek hedef, örneğin tim komutanı veya rütbesi yüksek bir personeli öldürmek birincil amaç olmamalıdır, bazen rütbesi yüksek bu kişileri kıpırdayamayacak şekilde yaralamak, düşman birliğini korkunç bir psikolojik duruma sokup keskin nişancıya altın tepside onlarca ceset sunabilir. yani, çobanı vurun, koyunları kurdun, yani sizin ağzınıza ilerleyecektir.
düşman bulunduğu yere psikolojik baskı veya geride bırakamayacağı biri vurulduğu için sabitlendikten sonra keskin nişancı için eğlence başlar. bu durumda yazdıklarım göz önünde bulundurularak hedef seçimi yapılmalıdır. bunların yanı sıra bunlar yapılırken gizlilik ihmal edilmemelidir.
4- bununla birlikte isabetlilik de önem arz eder. standart ordu eğitimlerinde çoğu asker 200 ila 300 metre mesafeden atışlarının yarısında hedefi vurmak üzere eğitim alır. ama bir keskin nişancı 800-900 metre uzaktan her atışında hedefi vurmak üzere eğitilir. rekor olarak 3700 metreden hedefi tam isabetle vuran kanadalı özel kuvvetler nişancısı, chris kyle, vasili zaitsev, simo hayha, lyudmila pavlichenko gibi keskin nişancılık ekolünün duayenleri diyebileceğimiz kişiler 900+ metreden isabetli atışlar yapmışlardır elbette, ancak keskin nişancı için ideal mesafe yazdığımız gibi 800-900 metredir. daha uzun mesafelerden hedefi vurabilmek istisna kabul edilir.
bazı keskin nişancılar, hedefin elindeki bir cismi vuracak kadar isabetli atışlar yapmak üzere eğitilmişlerdir. bu tarz atışlar, özellikle uzak mesafelerde çok iyi nişan almayı gerektirir. rüzgar hızındaki değişimler, hedeften metrelerce sapmaya sebep olabilir. bu sebeple keskin nişancılar rüzgarın mermi uçuşundaki etkilerini hesaba katmak zorundadırlar. ayrıca yer çekimi sebebiyle keskin nişancının attığı mermiler uçuş sırasında bir parabol çizecektir. bu sebeple keskin nişancı hedefin daha üstüne nişan alır.
keskin nişancılar, silahı yana doğru sallamaktan kaçınmak için tetiği doğrudan parmaklarının topuyla sıkmak üzere eğitilmişlerdir. en doğru konum, stoğu destekleyen bir kum torbası ve stokun yanak parçası ile eğilimlidir. arazide bunun yerine bir çatal destek kullanılabilir. bazen stok hareketini azaltmak için zayıf kolun (veya her ikisinin) etrafına bir askı sarılır.
keskin nişancılar genellikle rüzgârın etkisini azaltmak için daha ağır mermiler kullanır. bu mermileri yeterli namlu çıkış hızına ulaştırmak için kullanılan barut miktarı diğer mermilere kıyasla daha fazladır ve bu mermiler daha yüksek hızla namludan çıkarlar. bu sayede hedefi -gezi fazla hareket ettirmeden- vurmak ve yer çekimi ile rüzgarın etkisini azaltmak mümkün olur. ayrıca, daha büyük ve daha hızlı mermiler hedefi vurdukları zaman daha fazla zarar yaratırlar. dolayısıyla, gizlilik, hedef seçimi ve atış yapıldıktan sonra düşman tarafından fark edilmemek ya da boşa atış yapmamak ya da isabetli atış yapmak önemlidir. iyi bir nişancı, isabet etmeyecek atışı yapmaz.
iyi nişan almanın anahtarı, hem silah hem de nişancı için geçerli olan doğruluktur. silah sürekli atışları sıkı toleranslara yerleştirebilmelidir. keskin nişancı, silahları farklı koşullar altında doğru bir şekilde yerleştirmek için silahı kullanmalıdır.
bir keskin nişancı, bir merminin yörüngesini ve darbe noktasını etkileyen çeşitli faktörleri doğru bir şekilde tahmin edebilmelidir: hedefin uzaklığı (ekipman yetersizse bilinen bir şey referans alınarak uzaklık hesaplanır, 3 futbol sahası vb. gibi), rüzgar yönü, rüzgar hızı ve yüksekliği, hedef ve ortam sıcaklığının tahminlerindeki hatalar, mesafeyi artırır ve isabetliliği azaltabilir veya bir atışın tamamen kaçırılmasına neden olabilir.
keskin nişancıların silahları hedef aralıkta veya sahada sıfırlanır. bu, merminin etki noktaları belirli bir mesafe için nişan alma noktasında (kapsamın merkezi veya kapsamın artı çizgileri) olacak şekilde kapsamı ayarlama işlemidir. bir tüfek ve görevler sırasında yeniden sıfırlama ihtiyacını azaltmak için tüm koşullar altında sıfıra mümkün olduğunca uzun süre devam etmelidir.
hedefe olan menzil, koşulların izin verdiği ölçüde doğru ölçülür veya tahmin edilir ve doğru menzil tahmini uzun mesafelerde kesinlikle kritik hale gelir. çünkü bir mermi kavisli bir yörüngeyle ilerler ve keskin nişancı daha uzun mesafelerde daha yüksek hedef alarak bunu ayarlamalıdır. (bkz: parabol) (bkz: geometri) tam mesafe bilinmiyorsa keskin nişancı yanlış ayarlamalar yapabilir ve mermi çok uzağa veya çok yakına düşerek sonuçta hedefi ıskalayabilir.
örnek olarak, 7.62 × 51mm nato (.308 winchester) m118 gibi tipik bir askeri keskin nişancı mermisi için 700 ila 800 metre (770-870 yd) arasındaki bu fark (veya düşüş) 200 milimetredir (7.9 inç ). bu, eğer keskin nişancı hedef 800 metre uzakta iken mesafeyi yanlış 700 metre olarak tahmin ederse, merminin hedefe ulaştığında beklenenden 200 milimetre daha düşük olacağı anlamına gelir ve sonuç olarak ıskalama veya merminin sıyırması gibi durumla karşılaşılabilir.
bu tarz hesaplama hatalarının önüne geçebilmek için lazer telemetreler kullanılabilir ve menzil tahmini genellikle bir takımdaki her iki askeri personelin (gözcü ve nişancı) işidir, yaygın kanının aksine tek takılmayan keskin nişancıların yanlarında yardımcıları veya gözcüleriyle dolaşmasının mantığı ve iyi yanı da bu tarz hataları azaltmaktır.
konu dağılmadan, hesaplama hatalarına karşı lazer telemetre olmadan menzil bulma yöntemlerinden biri, hedefin (veya yakındaki nesnelerin) yüksekliğini mil nokta kapsamındaki boyutlarıyla karşılaştırmak veya bilinen bir mesafeyi almak (futbol sahası örneği) olabilir. ortalama insan kafası 150 milimetre (5,9 inç) genişliğindedir, ortalama insan omuzları 500 milimetre (20 inç) aralıklıdır ve bir kişinin pelvisinden başlarının üstüne olan ortalama mesafe 1.000 milimetredir (39 inç).
lazer telemetre olmadan bir hedefe olan menzili belirlemek için formüller de vardır. keskin nişancı menzili doğru bir şekilde bulmak için mil nokta retikülünü bu kapsamda kullanabilir. mil noktaları, bir hedefin yüksekliğini ölçmek için kullanılır ve yükseklik biliniyorsa, mesafe de bilinebilir. hedefin yüksekliği (yarda cinsinden)x1000, hedefin yüksekliğine bölünerek (mil cinsinden), yarda cinsinden mesafe bulunabilir.
bununla birlikte açısal mil değerinin sadece miliradyan (radyanın binde biri olan açı değeri) bir yaklaşım olduğunu ve farklı askeri birimlerin farklı yaklaşımlar kullandığını belirtmek önemlidir.
bununla birlikte keskin nişancıların önemli bir işlevi de psikolojik savaşta gizlidir
keskin nişancı ateşinin sürpriz doğası, nişancıların atışlarının genelde ölüm veya sakatlık ile sonuçlanması, keskin nişancıların yerinin tespit edilememesi sorunsalı ve buna bağlı olarak nişancılara kolay kolay karşı konulamamasının yarattığı moral bozukluğu nedeniyle, keskin nişancı taktikleri moral üzerinde önemli bir olumsuz etkiye sahiptir.
keskin nişancı taktikleri, düşmanda sürekli stres ve korku uyandırmak için kullanılabilir. pek çok açıdan, keskin nişancıların empoze ettiği psikolojik etki kara mayınları, bubi tuzakları ve benzeri birçok silahla oldukça benzerdir.
bu yüzden keskin nişancılar pek sevilen kişiler değillerdir. tarihsel olarak, yakalanan keskin nişancıların genellikle idam edildiği görülmüştür. bu, i. dünya savaşı, ve ii. dünya savaşında da kayıtlara geçen durumlar arasındadır.
keskin nişancıların bu uğursuz ve kötü ünü amerikan bağımsızlık savaşına kadar uzatılabilir. amerikan bağımsızlık harbinde amerikalı milis nişancıların ingilizler arasında özellikle subayları vurduğu ve bu durumun ingiliz tarafında ciddi sorunlara yol açtığı kayıtlara geçmiştir.
keskin nişancılara karşı taktikler
keskin nişancı savaşının ortaya çıkması, modern askeri stratejilerde keskin nişancı taktiklerinin çoğunun evrimine yol açtı. bunlar, bir keskin nişancı tarafından bir orduya verilen hasarı azaltmayı amaçlamaktadır.
1- keskin nişancılar için seçilecek hedeflerin öneminden bahsetmiştik. şöyle bir tarihte yolculuk yapıp bir örnek vermek gerekirse, dönemin paşalarından (daha sonra 12 eylül'de kara kuvvetleri komutanlığı yapan) orgeneral nurettin ersin, türk kuvvetleri tarafından ele geçirilen lefkoşa'ya geldiğinde apoletlerini gizleyerek rum keskin nişancılarından korunmayı amaçlamıştı. aynı şekilde stalingrad muharebesinde rus keskin nişancılardan ilallah eden alman subaylar da rütbelerini sökerek veya gizleyerek gezmeye başlamışlardır. bir subay ya da astsubay bir askeri birliğin çobanıdır. çobanı vurursanız koyunlar dağılacak ya da paniğe kapılacaktır. bununla birlikte emir komuta zincirine zarar vermek amaçlı nişancılar subayları hedef alır. nişancılara karşı rütbe ve kıdem belirten her türlü ibareyi gizleyerek gezmek bu bağlamda bir karşı tedbir sayılabilir.
yani özetle ordular keskin nişancılara karşı sahadaki subayları selamlamaktan kaçınır ve üniformaları üzerindeki rütbe ve işaretleri ortadan kaldırabilir.
2- dost keskin nişancılar düşman keskin nişancı avlamak için kullanılabilir.
3- bununla birlikte keskin nişancının yerini tespit etmek için aynalar, ya da artık çok ucuz bir numara olarak keskin nişancı yemleri kullanılabilir keskin nişancı yemler, aynı zamanda finliler tarafından ruslara karşı kullanıldığı için "soğuk charlie" olarak da bilinir. örneğin kendinizi sakındığınız bir mevzide bir sopanın ucuna kep, miğfer vb. takarak mevziden yavaşça yukarı kaldırdığınızda keskin nişancı sopanın ucundaki miğferi bir insanın taktığını düşünebilirse (ki bunu genellikle acemiler yapar) ateş eder. bu sırada dost keskin nişancıya yerini belli eder ve keskin nişancı etkisiz hale getirilebilir.
4- keskin nişancının yeri tespit edilemiyor ya da ateş ettiği halde ghillie suit'ten, yani kamuflajından dolayı nerede olduğu bilinemiyorsa termal kameralar ve keskin nişancıyı araziden ayırt etmemizi sağlayacak kamera veya özel dürbünler kullanılabilir.
5- diğer taktikler arasında topçu ateşi, hava taarruzu gibi ateş desteklerinin şüpheli keskin nişancı pozisyonlarına yönlendirilmesi vardır ki, bir adam için topçu mermilerini tepelere saydırmak da hatrı sayılır bir ekonomik külfettir.
6- şüpheli keskin nişancı pozisyonlarına bubi tuzakları, kara mayınları yerleştirilebilir. bununla birlikte ilginç şekilde köpek veya benzeri hayvanların çok hassas koklama duyuları, keskin nişancıları bulmakta oldukça etkilidir...