TARİH 9 Haziran 2022
43,7b OKUNMA     386 PAYLAŞIM

Kimilerince Bu Dünyada Yaşamak için 536'dan Bile Kötü Olan Felaket Yıl: 1349

Volkanik patlamalar neticesinde kış mevsiminin uzaması ve ekinlerin yetişmemesi, dolayısıyla da kıtlığın baş göstermesi sebebiyle 536 en kötü yıl olarak addedilir ama 1349'un ondan aşağı kalır yanı yok. İnceleyelim.

536 senesi yaşamak için en zor yıldı; veba, kıtlık, volkanik patlamalar nedeniyle "en zor yıl" unvanı 536 senesine verilmişti. aslında 536 yılına en kötü yıl demek yanlış olur. bu kategoriye 1349 yılı da eklenmiştir. hepimizin bildiği, veba ve sonucunda getirdiği sosyal değişimlerin başladığı 1347 ile 1351 yılları arasında insanlık zor bir sınavdan geçti. ama en çok 1349 yılında... vebanın yanı sıra depremler, batıl inanç, terör ve dini bağnazlık ile 536 senesinden çok daha kötü bir unvana sahip olmuş 1349 yılı. şöyle ki...

1349'da kara ölüm italya kıyılarından büyük britanya'ya kadar uzanmıştı

milyonlarca insan çoktan ölmüştü ve milyonlarcası hastalık korkusuyla yaşıyordu. bu yıl hastalık norveç ve polonya'ya yayılacaktı. mekke'de müslümanları vuracaktı. güney fransa üzerinden navarre krallığı'na yayıldı. hastalık yayıldığı her yere ölüm, kafa karışıklığı, terör, keder ve batıl inanç getirdi. 536 yılında justinianus vebası yeni yayılmaya başlarken, 1349 dünyanın en kötü hastalık salgınının tam ortasındaydı.


veba, hurafelerde bir patlamaya neden oldu ve bu da hastalığın vurduğu hemen her yere yayıldı. kara ölüm'ün kökeni ve amacı ile ilgili teoriler çılgıncaydı. bazı insanlar hastalığın doğrudan tanrı'nın bir cezası olduğunu düşündü. diğerleri, vebaya kötü havanın veya kirli hayvanların neden olduğuna inanıyordu. bazıları bunu dünyaya yabancıların ve yahudilerin getirdiğini düşündü. bütün bu batıl inançlar, yerleşkeler arasında değişen çılgınca davranışlara yol açtı. bazı yerleşkelerde hastalığı gidermek için totemler kullanıldı. diğer yerler ise kapılarını insanlara kapattı.

bu batıl inanç kendini kırbaçlayan insanlara yol açtı. kırbaçlılar denilen bu insanlar her yerdeydi ve vebayı kaldırmanın tek yolunun kendilerini kırbaçlamak suretiyle getirilen acılı kefaret olduğuna inanan bir gruptu. her gittikleri yerde kendilerini kırbaçlayarak sokaklarda kan döktüler. insanlar dünyanın sonunun geldiğini haykırıyorlardı. bazı insanlar çarmıha gerildi. diğerleri kazıkta yakıldı. bu hurafenin en talihsiz sonuçlarından biri 1349'da tarihi sayılarda katledilen yahudiler oldu.

Vebanın Avrupa'da yayılışı.

1349, avrupa'da şiddetli pogromlar patlak verdi

sonuç ise binlerce yahudinin vahşice öldürülmesi oldu. yahudiler, londra'dan moskova'ya dek vebadan sorumlu tutuluyordu. birçok toplulukta bu inançlar büyük ölçekte şiddete dönüştü. sevgililer günü'nde strasbourg'da 2.000 yahudi yakılarak öldürüldü. beş gün sonra, saulgau köyünde, her yahudi sakini evlerinden sürüldü ve sokaklarda öldürüldü. mart'ta almanya, erfurt'taki tüm yahudi nüfusu kovuldu veya öldürüldü. daha sonra 60 breslau yahudisi öldürüldü.

tüm avrupa'da sırf yahudi oldukları için masum insanlar evlerinden sürüldü ve sokaklarda vahşice öldürüldüler. hristiyanlar mitolojik öyküler gibi yahudileri öldürmenin tanrı'nın öfkesini yatıştıracağına inanıyorlardı. yahudilerin isa'yı öldürdüğüne dair beslenen duygu tarihin bu döneminde güçlüydü. sadece 1349'da binlerce yahudi öldürüldü ve zulüm yıllarca devam edecekti. yahudileri öldürmek 1349'un sefaletine, kaosuna ve terörüne katkıda bulunmaktan başka bir işe yaramadı.

Strasbourg katliamı.

1349'da dünyanın büyük bölümünü sallayan ve büyük miktarda hasara ve binlerce insanın ölümüne neden olan iyi belgelenmiş depremler yaşandı

depremler, ocak ayında italya'nın abruzzo bölgesini aşırı sarsan bir olayla başladı. sarsıntı, l'aquila kentinde düzinelerce binayı yerle bir etti ve yalnızca o şehirde 2.000'den fazla kişiyi öldürdü

eylül ayında başka bir deprem italya'yı vurdu, bu sefer roma'yı salladı. bu deprem o kadar şiddetliydi ki, kolezyum'un güney yüzünün çökmesine neden oldu. flavian amfitiyatrosu da sarsıntı sırasında ciddi hasar gördü. hepsinden kötüsü, l'aquila şehri tekrar sarsıldı ve bu sefer şehir tamamen yıkıldı.

italya'da köprüler ve su kemerleri yıkıldı. ölü sayısı bilinmiyor ama muhtemelen on binlerce. orta italya'daki küçük köyler ve orta büyüklükteki kasabalar bölgenin eylül ayına kadar sallanmasıyla yerle bir oldu.

1349'da avrupa ve yakın doğu'da ekonomiler çöküyordu

veba, bir zamanlar toprağı işleyen ve feodal sistemi besleyen milyonlarca serfi öldürmüştü (serf, orta çağ'da miras yoluyla tahsis edilen arazide toprak ağası için çalışan köylü). serf yok, serflik yok, feodalizm yok. feodalizm, yüzlerce yıldır dünya ekonomisinin bel kemiği olmuştu. şimdi, birkaç yıl içinde tüm sistem çökmüştü.

tarlalar boştu ve fransa'da kıtlık büyüyordu. kıtlık, serflerin ölmesi ve o yıl için mahsul getirmemesi nedeniyle yayılacaktı. veba nedeniyle ticaret kısıtlandı. bir zamanlar hareketli şehirler ölümle yok olmuştu. rıhtımlar boştu. dini yolculuklar durmuştu. başlıca turistik yerler ve kutsal yerler boştu.

bütün bunlar avrupa'nın bazı bölgelerini felç edip, diğer yerlerini yeniden canlandıracak büyük bir ekonomik kaymaya neden oldu. ancak o zamanlar vebadan sonra umutlu bir gelecek görmek zordu."

insanlık tarihinde pek çok kötü yıl olmuştur ve olmaya devam edecektir. ama tarihe geçen, felaketlerin ardı arkası kesilmeyen, vebanın getirdikleri ve kaosların yaşandığı 1349 yılı için en kötü yıl denilmektedir.

bkz kara ölüm