öncelikle şunu söyleyeyim, afrin’de abd yok. bu önemli bir faktör. ek olarak, abd’nin ordu kuracağız açıklamasından sonra afrin’in gündeme gelmesi de siyasi bir oyundur aslında. çünkü abd orduyu fırat’ın doğusunda kuracak. batısında değil. zaten batısında sadece menbiç’te ağırlığı var. menbiç’te de esad ve rusya’nın da olduğunu unutmamak lazım.

he şunu da belirtmek isterim. türkiye afrin’e oy için girmiyor. siyasi olay dedim fakat söylemek istediğim bu değil. türkiye, afrin’e masada kalabilmek için giriyor. beka sorunu için giriyor ama abd ordu kuracağım dedikten sonra böyle ortaya çıkılması siyasi zeka ürünü, bir taşta iki kuş. twitter hesaplarını takip ederseniz olmayan abd, afrin’den çekilmiş erdoğan’ın açıklamasından sonra. algı bu. başarılı da. olayın siyasi tarafıyla ilgilenmek bana düşmüyor. bu olay beklediğimizden de ciddi. emin olabilirsiniz. siyasi olayı konuşma zamanı da değil.

bugüne kadar, dikkat edin bugüne kadar esad’ı desteklemiş birisi olarak yazıma başlıyorum. bugünden sonra taraf mı değiştirdin diyenler olabilir, evet bugünden sonra öso’yu destekliyorum. sebeplerini açıklayacağım. fakat bu sonsuza kadar değil. 1 ay sonra esad’ı da destekleyebilirim. hiç sorun yok benim için, suriye iç savaşı’nda beni ilgilendiren kısım türkiye’nin başına gelecekler ve çıkarlarıdır. maalesef, esad türkiye’nin çıkarına değil artık. aksine bugün ypg’ye yardım etti. neden yaptı bunları, başlayalım. 

öncelikle suriye’nin seçilme sebebi, türkiye ve iran’a karşı daha güçsüz ve israil’e yakın olmasıydı. özellikle esad, israil’i yok etme planları yapıyordu. el kibar diye bir tesis kurmuştu. aynı zamanda ırak’ın kuzeyinde her şey tamamdı. geriye türkiye, iran, suriye kalmıştı. vakit kaybetmek istemediler. hem israil’in güvenliği açısından hem haritayı gerçekleştirme isteğiyle suriye’yi karıştırdılar. suriye’de isyan eden halk mıydı? hayır. silahlı şekilde isyan eden bir halk yoktu. gezi parkı ayarında olan protestolar vardı. fakat siz bir ateş yakarsanız, abd oraya benzin döker. ki planlamıştı bunu. sınırlardan paralı askerler geçmeye başladı. amaç, suriye’nin dengesini düzenini bozup belirli sınırları ele geçirmekti. zaten sonrası gelecekti. ele geçirilen sınırlardan rahatça militanları sokup “ya bunlar halk” diye gösterip esad’ı katil ilan edeceklerdi. artık suriye’ye bu militanlar hangi sınırlardan sokuldu bilinmez(!). suriye karıştı. bakın buraya kadar, esad haklı.

suriye iç savaşı başlığı olmadığı için detaya girmeyeceğim. suriye’de 2012 yılında ilk kez pyd ortaya çıktı. ortada ışid var mıydı? yoktu. yani aslında bu bile abd’nin ışid ile savaşmak için buralara çöreklenmediğinin kanıtı. yalan. ışid neredeydi bu sıralar? ırak’taydı. ışid değildi ismi tabi, amacı islami bir yönetim oluşturmaktı. çünkü kürt gücü yükseliyordu. ırak’taki kürt gücüne karşı şekil almıştı örgüt. mesela, barzani kerkük’ü musul’u almak istiyordu ama barzani buralara çöreklenemeden ışid girdi. yani abd’nin damarına basıldı. abd’nin planına ilk çomak sokuldu. ışid yaptı bunu. acaba ışid nasıl kuruldu, bu gücü nereden buldu merak ederim. ama kesinlikle abd kurmadı. aksine ileride anlatacağım, abd’nin planlarını bozdu. ülkedeki ypg sevicilerin ışid denen terör örgütüne saldırması bu yüzdendir.

neyse, pyd ilerlemeye başladı ama kimle savaşıyordu? türkiye sınırındaki öso. yani abd’nin de desteklediği, türkiye’nin de desteklediği bir örgüt. ama sağdan abd soldan türkiye çekiştiriyor bu örgütü ele geçirmek için. abd diyor ki, güneye in, kuzeyde durma. çekil bölgeden. senin hedefin esad. suriye ordusunu yıprat. türkiye diyor ki, sakın ha. sen çıkarsan ypg bölgeye girer. (pyd terör örgütü bir partidir, siyasi parti sayarlar. ypg silahlı güçtür. aynı şey aslında, karıştırmayın.) neyse, öso’nun ne yapacağı belirsiz. tam bu sıralarda türkiye’de açılım var. amaç şu, ypg suriye’nin kuzeyine çökecek, türkiye açılım açılım diye karışmayacak buna. cumhurbaşkanı doğuda kürdistan diyor mitinglerde. her şey harika gidiyor abd için. bu sıralar tabi fetö ile tsk bitirilmiş(!), türk derin devleti bitirilmiş(!). abd at koşturuyor ama hesaplayamıyorlar. türkiye bu topraklarda bin yıldır var. türkiye sadece isim değiştirmiş, rejim değiştirmiş ama bin yıl aynı kan, gelenek ile bu topraklara hükmetmiş. ama hesap edemiyorlar, bu ülkeyi mustafa kemal gibi bir deha kurmuş, öyle bir sistem oturtmuş ki, o derin saydıkları süper zeka gördükleri adamların aklına gelmeyecek temellere oturtmuş bu ülkeyi. bitirdiler sözde derini. her şey harika. suriye’de koridoru tamamlasınlar, ırak’ta zaten ırak islam devleti hemen dağıtılır.

bir sabah uyandılar. ışid, suriye’ye de girmiş. nerelere girmiş biliyor musunuz? ypg’nin ele geçirmek istediği yerlere girmiş. öso 2-3 bölgeye sıkışmış. kükrediler. kim bu ışid? bunların istihbarat teşkilatı çok güçlü ama nasıl fark edememişler ışid’i? nasıl bir güç çıkmış ki karşılarına kafasına “balyoz”u indirmiş abd’nin. bu olay sonrası abd, fetö eliyle türkiye’ye saldırmaya başladı. ve ipler koptu. açılım askıya alındı alınacak. inanılmaz bir boyuta geçti olaylar.

sonra, abd bölgeye koşana kadar ışid güçlendi. özellikle ırak-suriye ülkelerinde islamcılık yüksek olduğu için taraftarı da çok oldu. ışid’i bitirmenin kolay olmayacağını gördüler. ırak ordusunu kullanalım dediler. ırak ordusunu kullanırken, aynı zamanda ırak pkk’sını suriye’ye geçirip ışid’e karşı savaşa başlayalım. böylece savaşta pek yara almayız. hem ırak ordusu yıpranır. suriye bittikten sonra döner ırak’ın kafasına vururuz. sonra kalır geriye iran-türkiye. peki iran bunu yer mi? yemez. türkmenlere gider der ki, sizden ordu oluşturacağız. ama ırak’a bağlı olacaksınız. türkmenler türkiye’den onay alırlar. alternatif ırak ordusu haşdi şabi kurulur. unutmayın bu ismi.

dost abd, ırak’ın yardımına koşmuştur. verecektir parayı silahı. kurtaracaktır ırak’ı ışid’den. nasıl olsa insan gücünü para silah karşılıyor. nasıl olsa yıpranmış bitmiş ırak ordusu para ile kendisine gelir, gelir tabi.

sonra pyd ilerlemeye başladı ve her cephede ışid ile savaştı. bu sırada açılım devam ederken abd, türkiye’nin doğusuna yığınaklara hendeklere başladı.

abd’nin planı aslında 2014’de hem ırak’ı hem suriye’yi bitirip iran’a geçmekti. bu süreçte türkiye’nin doğusuna yığınak yapıp açılım adı altında orada ordu kurmaktı. iran sonrası da bize saldracaklardı. ve o doğuya yerleştirilmiş şerefsizler, yine doğuya yerleştirilen silahlar ile saldıracaktı bize. olmadı. planlar bozuldu. ışid diye bir örgüt çıktı. birileri balyozu indirdi abd’nin kafasına.

sonra türkiye’de 6-7 ekim olayları oldu. kobani’ye peşmerge geçirilmesi lazım. abd bastı düğmeye. kürt açılımı var. türkiye zaten ışid destekçisi değil. geçirir. geçirdi. peşmerge bizim ülkemizden geçti. çünkü türkiye, ışid’e karşı müttefiklerinin yanında. ışid bir terör örgütü. hatta peşmerge lideri kobani leşlerini türk askerine verirken türk askerinin yüzüne içten pazarlıklı bakıp “çok durmayın burada, sizlere mermi isabet etmesin.” demiştir. soruyorum size, türkiye böyle bir şey yapar mı? türkiye, böyle bir şeyi asla yapmaz. yazıyı okuduysanız zaten bunu kesinlikle anlamışsınızdır. türkiye bütün terör örgütlerine aynı mesafededir ve düşmandır. türkiye ışid ile her zaman savaşmıştır. yazımı okuyanlar neden savaştığı konusunda beni anlamıştır. türkiye sınırlarında bir terör örgütü istemedi ve ışid ile savaştı. özet bu.

neyse, sonra ergenekon, “balyoz” ile fetö eliyle içeri atılan ülkemizin değerli kişilikleri, beyinleri tahliye olmaya başladı. bu tahliyeler sonrası 12 ay geçmeden açılım bitecekti. tabi abd’de suriye’nin kuzeyini ele geçiriyordu. menbiç, bab, azez kalmıştı.

sonra türkiye abd’yi uyarmaya başladı 2015’te bakın fıratın batısı batısı diye. abd söz verdi. geçmeyeceğiz dedi. ama menbiç zorlanıyor. türkiye, sonunda suriye’ye girmek zorundaydı yıllardır içeriden yürüttüğü oyalama politikası çökmüştü çünkü. aslında başarılı olmuştu da, ben artık gitmem diyordu. önce açılımı bitirmek gerekliydi. çünkü, ordu suriye’ye girecekse iç sorun olmamalıydı.

devletin derini hadi hadi derken bazıları seçimi bekledi. ve bingo. devletin derinini sevindirecek bir sonuç çıktı. çünkü artık siyasilerden de destek alabileceklerdi. ve abd batıya çıkarken, yani menbiç’e basma olayı gerçekleşecekken türkiye, suriye’ye giriş için ilk adımı attı. açılımı bozup, doğuda pkk’ya daldı. abd’nin içi rahattı. dünyada hiçbir güç doğudaki silahlandırılmış militanları 2 yıldan önce yok edemezdi. ama nasıl olduysa polis özel harekat, jandarma özel harekat canını okudu bunların, şok oldular. 15 temmuz’da başarılı olsak özel harekatçıları asacaktık dediler değil mi? niye dediler işte cevabı. daha sonra 2016’da abd, türkiye’yi tehdit etmeye başladı. bombalar patladı. bu elem olayları hepimiz biliriz.

abd, menbiç’e çıktığında, türkiye doğusundaki olayları bitirmişti. suriye’ye girmek için hazırdı. abd’nin koridor planı zaten yıllarca engellenmişti bilinmeyen bir güç tarafından ışid eliyle. artık bu güç kimdir bilinmez çin olabilir mesela. şimdi bir de türkiye gelecekti. dediler ki, darbe yapalım. eğer başarılı olursak türkiye’yi karıştırırız. el bab, cerablus, azez rahatça ele geçirilir o saatten sonra. türkiye zaten çekilecek. zaten türkiye’yi yalnız bıraktık. rus uçağını bizim gazımıza gelip düşürdüler. (düşüren fetöcüydü demiyorum, abd gazına gelip düşürüldü diyorum, farkı anlayın.) kimse gık demez. iran’ı da sustururuz. ama rusya türkiye’yi sevmese bile iran’ı gözetiyor. türkiye düşerse iran’a sıra gelecek. hem de aslında bir bakıma türkiye’nin bölgeye yapacağı operasyon rusya’nın işine geliyor. evet tabi, şimdi bölgeyi takip eden değerli arkadaşlarım bana “öso ile savaşan rusya, neden türkiye’nin öso ile oralara girmesini savunsun ki?” diyenler olabilir. açıklayacağım. daha büyük bir şey aldı rusya. neyse konuya dönelim, başarılı olursak zaten türkiye çöker. olamazsak ordu dağılır, bunlar suriye’ye o halde giremez. bunu hesapladılar. girdi mi türk ordusu, girdi köküne kadar girdi abd’nin istediği bölgeye. şimdi muhalif arkadaşlar, 15 temmuz tiyatroydu diyebilir. size bir olay anlatayım. 15 temmuz akşamı, geziyorum. telefonum çaldı, çocukluk arkadaşım, bir kız, akıncılar lojmanında arıyor beni. saate baktım biraz geç sayılır ama normal bir saat bu arada her şey normal etrafta. bir açtım çığlık kıyamet. korktum yani başta, dedim anlat ne oluyor hani insanın aklına gelmiyor. kız bana şunu söyledi: “babamları üstte rehin almışlar, kafalarına silah dayamışlar, zorla uçak kaldırtıyorlarmış, helallik için aradı. senin haberin var mı? ne oluyor?” şok oldum ben tabi. sonra konuşmaya devam ettik. üsse ışıkları kapalı helikopterler inip kalkıyordu bu sırada. neyse daha fazla detaya girmeyeyim. o üs sabaha karşı bombalandı arkadaşlar. tiyatro falan olsa bu yapılmazdı. fethullahçıların kendisinden olmayana neler yaptıklarını en iyi atatürkçü subaylar ve aileleri bilir. kadın subayların namusuna kadar iftira atıldı. evli kadın subaylar ahlaksızlık suçuyla ordudan atıldı. daha ötesini düşünebiliyor musunuz? neyse konuyu taşırmayalım, özetle tiyatro değildi. bu konunun tayyip ayağına gelirsek. ülkeden kaçmak istese kaçardı. kaçsaydı darbe durdurulur muydu? %95 ihtimal durdulurdu ordu içinde hiçbir atatürkçü subay bunlara destek vermedi çünkü. ama tayyip indi istanbul’a bu çok büyük bir olay. yanlış politikalar ile ülkeyi uçurumun kenarına getirmiş olsa bile fethullahçı köpeklere karşı o gün dik durması taktir edilesidir. hakkını yemeyelim. eleştiri konudan konuya değişir.

neyse, abd yine sevinç çığlıkları atıyor. girebilir mi türkiye oraya? girer. girdi de. rusya’da türkiye’ye destek verdi. peki neden? bakınız, el-bab’ın altı halep, idlib’de de öso varken neden? çünkü afrin arkadaşlar. afrin. rusya, idlib’i oradan kontrol ediyordu ve afrin bir joker karttı. koridorun kurulmasını engelleyecek de türkiye’ydi. böylece, türkiye suriye’ye sokuldu. afrin’deki teröristler mecburen rusya’ya dönük politika izledi abd’yi bırakıp ve rusya, ösocuların son kalesi idlib’i sardı. hem de abd’nin koridor planı bozuldu. suriye’nin akdeniz sınırları tamamen rusya elinde kaldı. abd bugün afrin’i sattıysa bu yüzden sattı.

son olaylara gelmeden biraz geç de olsa ırak’a dönelim. konuya daldık unuttuk. ırak’ta ırak ordusu ışid’e saldırdı ve bitirdi. fakat ordu yıprandı. abd istediğine ulaşmıştı ki yine bir şeyler oldu. kerkük alınacaktı. referandum yapılacaktı. ama hadşi şabi diye bir alternatif ordu çıktı. ırak ordusu paramparça olmuşken, hop ırak ordusunun yerine geçti. abd ırak’ta kaybetti. bu sayede. ırak’ta rezil oldu. abd afrin’de el-bab’ta, fırat’ın batısında da kaybetti. elinde tek kalan yer fırat’ın doğusu. o yüzden o silahlar gidiyor oraya. orayı da kaybederse abd atılacak orta doğu’dan. çünkü burası orta doğu, orta doğu’da düşeni değil, sendeleyeni yerler. abd her sendeleyeni yedi. kendisi sendelerse bir şey olmaz zannetti ama birtakım güçler dünya gücünü sendeletti ve bazı bölgelerde yedi.

şimdi gelelim günümüze. afrin’i elinde tutan rusya, esad ile birlikte idlib’i de bitirip ypg hariç her bölgeyi esad’ın almasını istiyor. ypg’yi de tamamen kaybetmeme peşinde. orta doğu’da kürtler güçtür. eğer, koridor kurulsaydı, rusya afrin’de barınamazdı. böylece idlib’de kısa süre sonra ypg’nin eline geçerdi. ypg denize inmek için ya lazkiye’yi seçecekti ya da hatay’ı. hem türkiye’ye hem rusya’ya büyük tehdit. rusya bize hava sahasını açtı. sen gel gir oraya hem sana hem bana yarasın dedi. biz girdik koridoru engelledik. doğrusunu yaptık ama maalesef dediğim gibi bu rusya’ya yaradı. rusya bunu iyi kullandı.

bugün de afrin rusların elindedir. abd’de orduyu buralarda değil, fırat’ın doğusuna kuracaktır. şimdi bir ses yükseliyor. o zaman neden biz afrin’e giriyoruz? dimi girelim diğer taraflara. ordu olacak yerlere. ama vakit, vakit yok. biz, oralara girerken masada olmak zorundayız. hangi masada?

rusya’nın esad’a tasma takıp oturduğu masada, abd’nin ypg’ye tasma takıp oturduğu masada, biz de öso’ya tasma takıp oturuyoruz ama öso eriyor. yeniliyor. türkiye buna bir süre göz yumdu. çünkü şöyle düşündü, esad ile rusya nasıl olsa ypg’ye vuracak diye düşündü ama esad ve rusya geldi önce türkiye’nin masada kalmasını sağlayan öso’ya vurdu. türkiye başta dostluk vs dedi sustu ama idlib’de ilerleyen bir esad var. aynı zamanda daha bugün afrin’e başka bölgelerden giden silahları kendi bölgesinden geçirip afrin’e gönderen esad var. açıkçası, esad’ın haklı olduğu bu savaşta açık gerçek. fakat türkiye müttefikliğine güvenmeyeceği de açık gerçek çünkü, maalesef erdoğan ile çok çok ters düştüler. esad, yana yana türkiye’ye zarar verme peşinde koşuyor. şimdi burada “lan esad ypg’ye terörist dedi!” diyecekler olabilir. ilk gördüğümde sevindim ama arkadaşlar sahanın son durumu şunu söylüyor: esad’ın attığı bu adım türkiye’nin oyalanmasına yönelik. maalesef. çok isterdim türkiye-esad ypg’yi tost yapsın ama maalesef. kandırılmadan son anda döndük.

şimdi türkiye’nin masada kalıp söz söylemesi için öso’nun devam etmesi lazım. sana gelirler dostum kardeşim biz idlib’e girelim ypg’yi zaten bitireceğiz diyebilirler. sen de güvenirsen kartını bırakırsan masada. daha sonra idlib’i alınca esad’ın ypg’yi tanımayacağı, el-bab’ta türk ordusunu işgalci tanımayacağı ne malum? şimdi de tanıyor fakat ypg’yi tanımıyor. ypg’yi tanırsa abd’de kolları altına alacak esad’ı. o zaman suriye’ye operasyon şansımız koca bir 0 olacak. çünkü bm karşımızda olacak direkt. türkiye bunun farkında. öso’yu desteklemek zorundayız, üzülerek söylüyorum bunu. masada kalırsak fırat’ın doğusu hakkında söz söyleyebiliriz. masada kalmak için rusya’nın koruduğu afrin’e girip bab-idlib kolunu birleştirip suriye ordusuna karşı direnmek gerekiyor. suriye ordusunu ypg’nin üstüne itmek gerekiyor. rusya ve esad da bunu, halep’e yeniden taarruz olabileceği ihtimali ile reddediyorlar. türkiye masada kalmak için rusya ile ters düşecek, eğer masada kalırsa abd ile ters düşecek. arkadaşlar, burada rusya ile dost olalım falan yazmışsınız ama maalesef. iki süper güçle mücadele etmek zorundayız. öso maalesef bu yüzden önemli.

ya bunlar islamcı diye bakamazsınız. ideolojik olarak bakamazsınız. suriye’de çıkarımıza hangisi gelirse bu saatten sonra. bugün öso’ya arka olursun, yarın esad işine yarar bir şey yapar, esad’la dost olursun. esad’ın katil olması, ışid’in insan kesmesi, öso’nun islamcı olması bizi ilgilendirmemeli. ülke nasıl ayakta kalır bunu düşünmeliyiz. çünkü biz uçurumun kenarındayız ve dünyanın en güçlü iki rüzgarı üzerimize geliyor.

operasyona gelince, rusya afrin hava sahasını s-400’ler ile koruyor. daha önce buradan kilis’i birçok kez bombaladı ypg, hükümet bunu yapan ışid dedi ama ypg’ydi çünkü ypg olduğunu söyleseler operasyon isteyecekti halk. ışid’i yine bizim sınırlardan uzak biliyolardı. ypg’yi pkk olarak bildikleri için sınırlarımızdalar harekat diyeceklerdi. evet bu kadar vahim bu durum. cahillik. ışid’den de saldırı oldu elbet. abd, bab bölgesindeki ışid’i destekledi. bu işler böyledir. açıkça söyleyeyim. bir tarafını abd satın alır kullanır, bir tarafını başka ülke. emir komuta zinciri yoktur yani. bölge bölge. herkes çıkarına göre. ışid’den de çok saldırı aldık ama kilis’i bombalayanlar afrin’deki pkklılardı fakat biz oraya uçak kaldıramadık çünkü lazkiye’deki s-400’ler bekliyordu. rusya bizden intikam için suriye hava sahasına girer girmez jetimizi düşürecekti. sonuç olarak maalesef kilis bombalandı ama biz uçak kaldıramadık. iyi mi oldu kötü mü oldu orasını siz yorumlayın.

dediğim gibi o hava sahası korunuyor. hava desteği olmadan biz bu harekatta zorlanırız. rusya ile anlaşmak lazım. üstüne, rusya hava sahasını açmadığı gibi sen içeri girdikten sonra sınırlara kendi askerlerini yollayıp senin içeri girmeni engelleyebilir. askerini içeride sıkıştırabilir. öyle bir durumda rusya ile çatışmadan oraya giremezsiniz. daha önce menbiç’in alt tarafını esad, orta tarafını putin, üst tarafını abd aldı. üçü yan yana gelip sınırı bize kapattı. giremedik menbiç’e. aynısını yapabilir.

hava desteği olmadan zaten çok zorlanacağız. ordu içindeki zırhlılar da sos veriyor. ışid’in kornet roketine katlanan tanklarımız vardı fırat kalkanında. ypg elindeki silahları düşünün.

rusya’nın gönlünü yapmadan bu operasyon çok zor olacak. yapılırsa da çok basit olacak. her tarafını çevirdik zaten. hava desteği ile rahatça ezeriz tek sorun yer altı tünelleri. onun dışında 1 haftalık işi var ama yer altı tünellerine bölge yapısı itibarıyla kayalık olduğu için bombalamak işe yaramaz. tek sorun bu.

uzun lafın kısası, türkiye’nin yapmak zorunda olduğu operasyondur. tekrar ediyorum şimdilik öso ile dostuz. yarın umarım esad ile dost oluruz ama çıkarlar kim diyorsa. ideolojik düşünmeyin.

son olarak, türkiye’yi asla güçsüz görmeyin. türkiye’yi, g ve ğ arasındaki farkı yapamayan kişiler yönetiyor gibi gözükse bile inanılmaz bir köke derine sahibiz. 2001’den beri abd ile savaşıyoruz, savaştırıyoruz. abd 2014’de her şeyi bitiririm zannederken yıl 2018, ırak’ta kaybetti. suriye’de tek bir bölge kaldı sarılabileceği. orayı da iyi koruyor. derin bazı adımlar attı. bazıları tasvip etmez ama savaşın ülkemize gelmemesi için gerekliydi bu. siz sıcak yataklarınızda yatarken derin abd ile savaştı, savaştırdı. o vahşiymiş, şu katilmiş bakmadı. bugünlere kadar erteledi. 2011’de başlayan savaş 2018 yıl, artık yapmak zorundayız. bu kadar erteyebiliyoruz.

türkiye-abd-rusya şu an kafa kafaya maalesef en zayıf halka biziz ama savaşmamız gerekiyorsa savaşmalıyız. maalesef artık türkiye için savaş katliam değildir. şarttır, elzemdir. savaş isteyen birisi değilim. aileden birisini cepheye göndermek nedir bilirim ama beka sorunu oldu artık. maalesef, yapmak zorundayız. gelecek için mecburuz.