Mimar Sinan'ın Kalfalık Eserim Dediği Süleymaniye Camii Hakkında Az Bilinenler
kanuni'nin iradesi ve izniyle, açılışının mimar sinan'a yaptırıldığı 1550-1557 tarihli osmanlı camisidir süleymaniye camii.
beyaz mermerleri marmara adası'ndan, yeşil mermerleri arabistan'dan, taşlar istanbul ve yalova'dan, küfeki istanbul'dan, alçı ve kireç iznik-bursa'dan, kerestesi istıranca'dan ve demiri bulgaristan ile kurşun da sırbistan'dan getirilmiştir.
camiyi çevreleyen dış avlunun, 11 kapısı mevcuttu. caminin giriş kapısında, kelime-i şahadet yazısı süsler. mermerden köşeli iç avlu, 28 adet revak kubbesiyle kaplıdır. son cemaat yeri pencere alınlıkları ve mihrapta bezeli ayetler nakkaş hasan çelebi'nindir. özgün vitrayları sarhoş ibrahim efendi dökümüdür. büyük kubbedeki, ayet-i kerime, ünlü nakkaş karahisari şemseddin efendi tarafından yapılmıştır.
mimar sinan, akustikte mükemmelliği ana kubbe örgüsüne ve köşelerine yaklaşık 70 adet büyük küp koyarak sağlar. kandil ve şamdanlardan yükselen is, giriş kapısı üstündeki ishaneye çekilir. ısınan ve kirlenen hava dışarı verilirken, biriken isten mürekkep yapılır.
tiryaki çarşısı, olarak bilinen kemerli dükkanlar, 19. yy sonlarında, üretilen özel bir macun olan tiryak dan adını alır. doğal özlerden oluşan bu bitkisel macun, özellikle panzehir etkisiyle bilinirdi.
kanuni ve hürrem sultan'a ait türbeler dışında mimar sinan'ın türbesi, külliye biraz daha dışında olan bir mimarın pergelinin şekline benzeyen tarzıyla ilgi çekicidir.
"eski saray’ın arazisi üzerine inşa edilen süleymaniye camii, osmanlı’ya oldukça pahalıya mal olmuştur. yapılan harcamalar kuruşu kuruşuna (daha doğrusu akçesi akçesine) tutulduğu için yapının maliyeti yaklaşık olarak hesaplanabiliyor. süleymaniye camisi ve imareti inşaatı toplam 53 728 980 akçeye yani 3200 kg altına mal olmuştur. bu rakam, imparatorluk gelirinin onda birine denk düşer. inşaatın 10 yıl sürdüğü hesaba katılırsa, her yıl bütçenin %1’i süleymaniye’nin yapımına aktarılmıştır.
inşaatta çalışanlar da, uzmanlık alanlarına göre güzel paralar kazanmışlardır. günlük ortalama ücret 8 akçenin üzerindedir. örneğin taş ustalarının ücreti 12 akçeye kadar çıkmaktadır. yani bir işçi haftada ortalama 3.57 gram altın kazanmaktadır. o dönemde 1 akçe ile; 1 kg buğday unu, 2,5 kg ekmek, 1 kg koyun eti, 10 yumurta, 500 gr peynir ya da 2 litre süt alınabiliyordu.
ayrıca;
bir çift ayakkabı:15-20 akçe
bir kaftan: 20-50 akçe
bir at: 400 akçe ediyordu."
kaynak: stefanos yerasimos - süleymaniye