MİMARİ 14 Haziran 2022
44,3b OKUNMA     537 PAYLAŞIM

Moda'da Bir Bakanın Bir Daha Baktığı Tarihi Yapı: Sarıca Arif Paşa Konağı

Kadıköy, Moda'da bulunan ve heybetiyle görenlerin dikkatini çeken Sarıca Arif Paşa Konağı/Köşkü'nün tarihi.

kadıköy, moda'da bulunan bu köşk, rum mimar pappa kalfa tarafından 1903 yılında saray eşrafından arif sarıca için yapılmıştır. kendileri moda'ya yerleşen ilk türk ailelerden biri aynı zamanda.

özellikle heybeti ile yolu moda'ya düşen herkesi selamlayan bir yapıda bu köşk. çünkü sadece duvar yükseliği bile metrelerce. zengin bir taş işçiliğine sahip konak moda için nadide bir eser statüsünde.


sarıca arif paşa konağı, günümüzde ailenin üyelerinden ayşegül sarıca tarafından aslına uygun olarak konut biçiminde kullanılmaktadır. bu yönüyle de sevindirici bir hadise, çünkü anadolu yakası'nda bu ölçekli bir konağın konut olarak, aslına uygun biçimde kullanılması pek alışkın olduğumuz bir şey değil.

sarıcazadeler olarak da anılan sarıca ailesi, eğriboz adası’ndan göç ederek istanbul’a yerleşen asker kökenli bir ailedir. yaptırdıkları köşk, apartman ve pasajlarla istanbul konut mimarisine katkıda bulunan sarıca ailesi, moda’ya ilk yerleşen türk ailelerinden biridir. o zamanlar sarıcalar diye bahsedilenler, ii.abdülhamit döneminde sarayda mabeynci olan ragıp paşa ve yıldız sarayı’nın doktoru olan kardeşi arif paşa’dır.

arif paşa konağı, rum mimar pape kalfa’nın bilinen ilk büyük ölçekli yapısıdır. moda caddesi üzerinde geniş bir bahçe içinde bulunan köşk 1903 yılında inşaa edilmiştir.

Ayşegül Sarıca

1930'lu yıllarda tramvay geçmeden önce biri esas bahçe girişi, biri de servis kapısı olmak üzere iki demir kapısı vardı. tramvayın geçmesi için köşkün bahçe duvarları geriye çekilince, esas demir kapı kaldırılmıştır. bugün eski servis kapısından bahçeye girilmektedir. moda caddesi’nin genişletilmesi sırasında, konağın girişi önündeki boşluk yola katılmış, yapının bahçe içindeki konumu bozulmuştur. sütunlu ana giriş kapısının önündeki merdivenler, dökme demirden yaya-araç giriş kapıları ve üzerlerindeki topuz çatılı saçaklar, bu çalışmalar sırasında ortadan kaldırılmıştır.


i. dünya savaşı sırasında bir süre ermeni sıbyan okulu olarak kullanılan köşk, günümüzde sarıca ailesi'nin mülkiyetindedir ve arif paşa’nın torunu olan piyanist ayşegül sarıca ikamet etmektedir.