radiohead'in creep'i de zamanında the hollies isimli 60 ve 70'lerin ünlü ingiliz grubunun "the air that i breathe" şarkısından aşırdığını biliyor muydunuz?

the hollies, 1962'de allan clarke and graham nash (onu daha çok crosby, stills & nash'ten tanıyoruz, zaten 68'de buraya katılmak üzere the hollies'ten ayrılıyor) tarafından kurulmuş ve zamanında oldukça başarı elde etmiş bir grup. esas olayları, daha sonraları beatles'ın alıp meşhur edeceği üçlü vokal tekniğini popüler müzik içerisinde kullanmaları (gospel ve folkta da bu vokal tekniği oldukça fazla şekilde kullanılıyordu ancak pop/rock alanında yaygınlaştıran bunlar).

radiohead'in elinin uzandığı şarkılarına gelecek olursak, kendisi ilk olarak şarkı yazarı albert hammond'un it never rains in southern california albümünde yayınlanıyor, yazarı da hammond'un kendisi. iki yıl sonra, 1974 yılında çıkan hollies albümünün single'larından biri olarak yayınlanıyor. bu single'ın (yani bir 45'lik) arka yüzünde no more riders, ön yüzünde ise the air that i breathe yer alıyor. şarkı 74'ün majör hitlerinden biri haline geliyor ve abd, kanada ve ingiltere'de listelerin üst sıralarına yerleşiyor.

The Hollies - The Air That I Breathe

radiohead'in creep'i ise bildiğiniz üzere grubun çıkış yaparak isimlerini duyurmasını sağlayan şarkı. 92'de single olarak yayınlanıyor, 1993'te ise ilk albümleri pablo honey içerisinde yayınlanıyor. eski sevgiliyi düşünerek ağlamanın yerli ve milli şarkısı desek abartı olmaz herhalde.

Radiohead - Creep

buyrun bakın şarkılara, çalıntı mı değil mi siz karar verin. bence her şey ortada. zaten daha sonradan the hollies, the air that i breathe için radiohead'i dava ediyor ve yargı, şarkıda üretici olarak hollies'den emeği geçenlerin isimlerinin yazılmasında karar kılıyor.

ve asıl mevzuya gelelim... geçtiğimiz günlerde radiohead, lana del rey'in son albümü lust for life'ta yayınlanan get free şarkısı için "bunu bizden çalmış" diyerek lana del rey'e dava açtı. evet evet yanlış okumadınız, halihazırda hit olmuş bir şarkıyı kendi tarzında eğip bükerek orijinal ve yepyeni bir şarkıymışçasına yayınlayıp parayı hamuduyla götüren redyohed, çaldığı şarkı için başkasına "çaldın" diyerekten dava açıyor.

Lana Del Rey - Get Free

zaten neden bu kadar sevildiğini pek anlamadığım (hadi britpop'un başlangıç yıllarında öne çıktığı için ses getirdi diyelim), onu anlasam da yirmi yıl sonra yeni albümü hala nasıl deli gibi konuşulabiliyor onu anlamadığım bir grubun şu davranışı oldukça itici (yanlış anlaşılmasın, kendilerini dinlerim arada sırada, sadece bu kadar sevilmelerine çok anlam veremiyorum). zaten lana del rey davasının ertesinde ortamlarda çok geçmeden bu durum anlaşıldı ve çeşitli mix videoları da peşine yapıldı yutub'da. buyrun bakın.

The Air That I Breathe vs Creep vs Get Free

söylemek istediğim şu

sanat gibi insanı tanrı seviyesine yükselten bir uğraş içindeyseniz ve sanatınızda saygı görerek ilerlemek istiyorsanız kendi iç dünyanız samimiyetin temel kaynağı olacaktır. tabii ki her sanat alanında esinlenme ve mazur kopyalar çekme (en çok da amatörlük döneminde) olur ve olacaktır ancak siz siz olun, redyohed'lik veya lana del rey'lik yapmayın, sanatınıza leke sürmeyin.

Son olarak şu notu da ekleyelim

lana del rey "esinlendim" dememiştir. açıklama şu şekilde:

"it’s true about the lawsuit. although i know my song wasn’t inspired by creep, radiohead feel it was and want 100% of the publishing - i offered up to 40 over the last few months but they will only accept 100. their lawyers have been relentless, so we will deal with it in court."

"dava ile ilgili konuşulanlar doğru. şarkımın radiohead'in creep'inden ilham almadığını bilmeme rağmen onlar aksini düşünüyor. onlara yayın hakkının yüzde kırkını teklif ettim. yüzde yüzünden aşağısını kabul etmiyorlar. avukatları çok acımasız. bu yüzden sorunu mahkemede çözmeye çalışacağız."

lana del rey şarkısının özgün olduğunu düşünüyorsa neden baştan yüzde kırk teklif ediyor? radiohead gibi bir efsane haklı olsa bile neden kalkıp lana del rey ile böyle diyaloglara giriyor?