KÜLTÜR 25 Şubat 2021
52b OKUNMA     593 PAYLAŞIM

Sırp, Hırvat ve Boşnak Halkları Arasındaki Fark Nedir?

Üçü de eskiden Yugoslavya denilen topraklar üzerinde yaşayan bu halklar arasındaki fark tam olarak nedir, ne değildir? Öğrenelim.

ilk akla gelen şu

sırplar ortodoks yugo-slavlardır
hırvatlar katolik yugo-slavlardır
boşnaklar müslüman yugo-slavlardır

ortak noktaları hepsinin yugo-slav olmasıdır.

Yugoslavya'nın şimdiki yerleşimi.

sırp-hırvat-boşnak farkı kabaca yukarıdaki gibi bilinse de, bu eksik bir tanımlamadır

bosnia, herzeg, hrvatia, servia bunlar bir zamanların beylik-devlet tarzı oluşumlarıydı. (bizim anadolu beyliklerinden osmanoğulları, karamanoğulları, germiyanoğulları vb.)

herzeg ve hrvatia hırvatlara aitti. hırvatlar macarlarla personal union kurarak katolikliği benimsedi, sırplar ise bizans etkisinde kaldığından ortodoksluğu benimsediler fakat en karmaşık durumda olan bosnaydı; bosnalı slavların mezhepler-üstü, kendilerine ait bir kilisesi vardı, bosna kilisesi ne katolikliğe ne ortodoksluğa aitti ve yıllarca iki taraftandan da sapkın olarak nitelenip haçlı seferlerine maruz kaldılar. ayrıca bogomilizm gibi o dönemin yeni akımları için bosna bir sürgün merkezine dönüşmüştü. (bkz: bogomilizm) bogomiller bedenlerini tapınak olarak gören, kilise inşaa etmeyen, üçlemeye inanmayan, haç, resim, heykel gibi şeyleri reddeden, oruç tutan bir hristiyanlık mezhebiydi. (ilginç bir şekilde bazı kaynaklarda günde 5 kez ibadet ettiklerine dair bilgiler var.) bosna kilisesi ve bogomilizm mensupları osmanlı fethi öncesi bosna'da çoğunluğu oluşturuyorlardı böylece boşnakların islam'a geçişleri tüm balkan coğrafyasında en hızlı ve en kalabalık şekilde olmuştur.

ekleme: ayrıca bosna, sırbistan'dan eski bir devlettir, dolayısıyla boşnaklar sırp müslümanı olamaz. bosnalı sırplar olsa olsa boşnak ortodoksu olur.

Slavların yayılması.

hırvatlar genetik olarak biraz daha farklı bir ırktır

bölgenin ve hatta tüm avrupa'nın en eski yerli halklarından biridir.

genetik çalışmalar ve az da olsa farklı kökene sahip dilleri de hırvatlar'ın farklı kökenini ortaya koyar. sırplar bölgeye hırvatlardan sonra gelen, farklı genetik, farklı kültürel yapı ve farklı bir dile sahip bir halktır.

polonyalı antropolog ve etnograf jan czekanowski, sırp tipini "açık tenli, koyu kahverengiden koyu sarışına saç rengine ve geniş bir yelpazede göz renklerine sahip; uzun boylu, brakisefalik kafatası, uzun yüz, çok dar ve belirgin bir burun, ince bir vücut tipi ve çok büyük ayaklara sahip ırk" olarak tanımlar.

sırplar ve boşnaklar din ve kültür dışında genetik olarak birbirine çok yakın halklardır. araştırmalar genetik olarak birbirlerine yüzde 95-96 oranında benzer olduklarını ortaya koymaktadır.

kaynak 1, kaynak 2