neredeyse bütün müzik tarzlarında görebileceğimiz davul..

davul, tarihin en eski savaş ve dans çalgısıdır. bateri ise davulun günümüze ulaşmış hali. davul, 20. yüzyıla yaklaşırken amerika’da görülmüş ve geliştirilmiştir. kelime kökeni fransızca, “battre”'den geliyor, türkçesi ise vurmak demek. “batterie” kelimesi de vurulan, vurmalı çalgılar takımı anlamına geliyor. daha çok amerika'da gelişen davulun aslında bütün parçalarında farklı kültürlerden esinlemeler görebilirsiniz.

1860’lı yıllarda müzik gruplarında birçok davulcu vardı. hepsi davulları ayrı ayrı çalıyordu. alttaki fotoğrafta gördüğünüz gibi, gruplarda zil , trampet, bas davul çalan birer eleman vardı. bi nevi bando gibi düşünebilirsiniz ama bunu bir de duman grubunda düşünün arkada 5 kişi davul çalmaya çalışıyor. aslında davulun bütünleştirilmesi hiç de fena olmamış..

1870 yıllarında birçok orkestrada davulcu 2 davul çalıyordu. alttaki fotoğrafta göreceğiniz davul ve trampet ile gruba eşlik ediyordu. aynı anda birkaç davul çalabilme imkanı ve bunun müzisyene getirdiği kolaylık, aslında günümüzdeki davulun temelini atmıştır diyebiliriz. kapalı mekanlarda müzik yapan gruplar haklı olarak eleman sayısını azaltmak istiyordu.

iki parça davul

gelelim 1880'lere. 1880 yıllarında amerika’ya olan göç yoğunluğu ile davulculuk birçok kültürlülükten etkilendi. afrika’nın vurmalı çalgıları, amerika’nın davul kültürünü etkilemişti. çin’den gelen insanlar çanlarıyla ve ağaçtan yapılmış davullarıyla(tomlar), bu kültüre katkıda bulundular. inek çanları(cowbell) da bu yıllarda davulcuların kullandığı bir enstrüman haline gelmiştir. günümüzde daha çok latin müzikte rastlabilirsiniz.

inek çanı (cowbell)

çinlilerin geleneksel tom tom davulları, günümüz davullarında da kullanılan tom tom'ların esinlenmiş ilk hallerinden biridir. tom tom'u bilmeyenler için basit bir dille, genelde ritm arasındaki ataklarda duyduğunuz "dub dub dubu dubu" seslerini çıkaran davullardır.

china tom toms

1890’larda bas(kick) davulunun bir pedal eklenerek ayakla çalınması sağlandı.

1910’larda ise modern anlamdaki bas pedalı bulundu. ludwig marka pedal, bu pedallardan bazıları ve sadece ağaçtan üretiliyordu. buradaki gaye, davulcu sayısını azaltmaktı. kick pedalının icadı ile orkestradan bir kişi daha eksilirken günümüz modern davullarının oluşmasının ana etmeni olmuştur.

pedal1, pedal2

duyulan ilk davulcu, bateristler 1900’lü yılların başında ortaya çıktı. ilk davullar 1900’lü yıllarda bir davulcunun bir anda daha çok davul çalabilmesi için yeniden düzenlendi. duyulan bu iki davulcu ise james lent ve buddie gilmore.

buddie gilmore

gelelim davulları çalmamıza yaran sopalar, bir diğer adıyla bagetlere.

1913 yılında patenti alınan sinek yakalama fırçaları, bugün bildiğimiz ve kullandığımız davul fırçalarının fikir babası olmuştur. daha çok caz, akustik veya soft müzik türlerinde rastlayabilirsiniz. daha sonra ise tahta bagetler de kullanılmaya başlandı.

fırça1, fırça2

alttaki resimde ise 1920’li yıllara ait bir davulun son hallerini görüyorsunuz.

1920's drum

gelelim zillerin davula nasıl eklendiğine.. günümüzde de dünyaca ünlü birçok davulcu türk zillerini kullanmakta, istanbul mehmet de bunlardan başlıcalarıdır. hatta oscar'da ödül almış bir film olan whiplash filminde de görmeniz mümkündür.

peki günümüz davullarında kullanılan bu zillerin kökeni de yine bizden mi geliyor?

daha öncesinde osmanlı topraklarında üretime başlamış fakat daha sonra osmanlı’dan amerika’ya göçen zilciyan ailesi 1929 yılında zildjian firmasını kurdu. günümüzde de hala üretime devam eden bu şirket, dünyanın en büyük zil firmalarındandır. avedis zildjian firmanın kurucusudur ve oğulları şirketi devam ettirmiştir. aynı zamanda ülkemizin önemli davulcularından, pop sanatçısı tarkan'ın davulcusu ve birçok sanatçıyla çalışmış olan volkan öktem'in de endorseridir.

1930'larda ilk hi-hat zilleri görüldü. bu hi-hat zilleri çok küçük boyutlardadır. high hat(yüksek şapka) isminin kısaltmasıdır. o yıllar low boy, low hat de derlermiş.

alttaki resim ise o yıllardan kalma bir hi-hat. bu resim internetten alınma değildir, bana ait olan parçalardır. türkiye'de üretilen son zildjian zillerden biridir ve zilin üzerine basılan soğuk damga hala durmaktadır. türkiye'de üretildiğine dair üzerinde ay yıldız ve istanbul yazısını görmeniz mümkün.

hi-hat1

damga

1930 yıllarının ortasında ise davul genel olarak bugün çaldığımız haline gelmiştir. temel olarak davulun parçaları şunlardır: bas(kick) davul, snare (trampet) davul, tom davulları, hi hat zili ve diğer büyük inch ziller. genellikle inek çanı (cowbell) da kullanılıyordu. gene krupa isimli davulcu bu parçaları ilk defa toplu çalan davulcu olduğundan, ilk gerçek davulcu olarak bilinir.

modern davul

1950’lerde ise rock müziğinin sevilmesiyle davula daha çok tom davulu ve zil eklenmiş, bazen 2 tane bas davul kullanılmıştır. günümüzde daha çok iki bas davul yerine, twin pedal dediğimiz, çift pedal kullanılmaktadır. 1940 yıllarına kadar caz müziği etkinken, bu yıllardan sonra bebop ve rock’n roll’a etkisi görülmeye başlanmıştır. davulun asıl yaygınlaşması davulcuların caz müzisyenlerine eşlik etmesiyle olmuştur.

drum&toms

1960 yıllarına kadar davulcular bagetlerden şikayetçiydi çünkü bagetler çabuk kırılır veya kullanılamaz hale gelirdi. joe calato isimli bir müzisyen, naylon ve ağaçtan yapılan bir baget üretti ve bagetlerin hem kullanımını kolaylaştırdı hem de ömrünü uzatttı. bu bagetler hemen hemen bugün kullandığımız bagetlere benzer.

ağaç baget

1965 yılında the beatles grubu davulcusu ringo starr match grip stili baget tutuşunu kullanmıştır. bu zamana kadar genelde traditional grip tutuşu ile davulcular davul çalıyordu. altta ikisinin de örneği mevcut.

traditional grip tutuş

match grip tutuşu

1976 yıllına girerken ilk elektronik davullar karl bartos tarafından üretilmiştir, davul yüksek sesli bir enstruman olmasından dolayı evde ve sessiz olunması gereken yerlerde de çalınması için 1997 yılında yamaha ve roland gibi şirketler sayesinde modern hale geldi. zamanla, akustik davullarda da deri yerine plastik kullanılmaya başlandı.

elektro davul

davul halen evrilmeye devam etmektedir, her davulcu kendine özgü setup’lar, kurulumlar yaratmakta ve teknikleri hızlı bir şekilde ilerlemektedir.

günümüzde artık davul setupları , davulcunun yaratıcılığı ve müzik zevkiyle beraber çok farkı kurulumlar ortaya çıkarmaya başladı ve ucu bucağı olmayan kendinizi sınırlamayacağınız bir enstruman haline gelmiştir. alttaki resimde görebileceğiniz rush grubunun davulcusu neil part'ın kurduğu setup ile davulcu müziğe eşlik ederken, diğer yanda kerem görsevin davulcusu ferit odman da üç parça davul ve üç parça zil ile orktestraya eşlik edebilmekte. bu tamamen müzik tarzı ve kişisel seçimlerle alakalı.

neil part

ferit odman