Terapist Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
1. öncelikle gideceğiniz kişinin terapi yaptığından emin olun
psikologların pek azı terapi yapabilir; psikiyatristlerin de tamamı terapist değildir. çekinmeyin sorun.
2. özellikle de gideceğiniz kişi bir psikolog ise hangi ünvanla terapi yaptığını sorun ya da araştırın
ideal şartlarda terapi yapanların en azından klinik psikoloji yüksek lisansı yapmış olması gerekir fakat türkiye'de ne bunu denetleyecek bir kurum ne de bu etik sorumluluğu üstlenecek bir meslek örgütü vardır o yüzden bu konuda işiniz çok zor. devlet üniversitelerinden pek azı klinik psikoloji yüksek lisansı açar, o yüzden de psikologların bir kısmı bu ünvanı çoğu birbirinden yetersiz özel üniversitelerden alırlar. kazandıkları mesleki deneyimle "uzman" sıfatının hakkını veren uzmanlar olduğu gibi görüldüğü yerde koşarak kaçılması gereken "uzman"lar da mevcuttur. o yüzden uzmanlık ünvanının yanında mesleki deneyimlerini de sorun (bundan sonraki tavsiyem subjektiftir) eğer sorunuza cevap vermek yerine çamura yatarsa teşekkür edip telefonu kapatın.
3. bir de şunu aklınızda tutun her uzman psikolog, klinik psikoloji alanında uzmanlaşmış değildir
yüksek lisansını deneysel psikoloji alanında da yapmış olabilir bunu da sorun. ayrıca psikoloji lisansı okumayıp, klinik psikoloji yüksek lisansı yapmış da olabilir karşınızdaki kişi, bir orman mühendisinden terapi almak isterseniz siz bilirsiniz ama bence çok ilginç bir deneyim olmaz.
4. uzman olmayıp da alanında çok deneyimli olan, ne yaptığını bilen kişiler elbette vardır, size tavsiye edilen böyle biriyse ve uzun süredir klinik alanda çalışıyorsa çekinmeyin
fakat terapistliğini üç günlük beş günlük sertifika programlarından kazanmış biriyle karşı karşıyaysanız koşa koşa kaçın, arkanıza bakın takip edilmediğinizden emin olun. zira şu anda ilkokul diploması olmayan birinin "ileri terapotik becerilerin şizoaffektif bozukluklarda kullanımı" adı altında üç günlük bir eğitim düzenleyip de katılımcılara duvarlarına asılabilecek sertifikalar dağıtmasının önünde hiçbir yasal engel bulunmamaktadır. alanında nitelikli uzmanlar tarafından verilen ve hatta uluslararası geçerliliği olan sertifikasyonlar da mevcuttur fakat alana uzak biriyseniz bunları ayırtetmeniz imkansıza yakındır.
eğitimi düzenleyen bazı kurumların isminde "enstitü" ibaresi olması da sizi yanıltmasın örneğin davranış bilimleri enstitüsütarafından verilen emdr dışındaki sertifikalar kimseyi bir ekolün ya da tekniğin uygulayıcısı falan yapmaz, tamamen ticaridir.
5. sorununuz "sınav kaygısı" ya da "cinsel işlev bozukluğu" gibi kolay tanımlanabilir bir sorunsa o konuda çalışan bir uzman arayın, bulursunuz
tavsiye üzerine birine giderken de ona dikkat edin, başkasının depresyonunu iyileştirmiş birisi sizin panik ataklarınızı da iyi tedavi edecek diye birşey yoktur.
gelgelelim terapistinizi seçtikten sonra dikkat edilmesi gerekenlere
ki bu konuda tavsiyeye daha az ihtiyaç var sanırım. bilmeniz gereken şey terapinin de, (uygulanıyorsa) ilaç tedavisinin de, verilen ek ödevler varsa onların da sadece sizinle ilgili olduğu.
1. haftalardır gidiyorsanız ve durumunuzda bir değişiklik veya değişiklik umudu hissetmiyorsanız,
2. size aylar önce ilaçlar yazıldı ama hiçbiri sizde en ufak bir olumlu değişiklik yapmadıysa ( psikiyatrik ilaçların etkisini göstermesi uzun zaman alabilir, size bu ilacı yazan kişi bu konuda bir bilgilendirme yapmadıysa sorun)
3. terapistiniz sizi sizden daha iyi tanıyormuş gibi davranıyorsa ve nedenini anlamadığınız ödevler veriyor, katılmadığınız yorumlar yapıyorsa. tavırları sizi rahatsız ediyorsa.
bunları tartışmaktan çekinmeyin. mesleki bir deformasyon olarak terapistler kişileri psikiyatrik kategoriler üzerinden değerlendirmeye eğilimli olabilir. somut bir teşhise sahip olmasanız bile sizin davranışınız ve düşüncenizi sizden daha iyi anlayıp bildiklerini sanabilirler. bazıları da (maalesef böyle bir istatistiğim yok, kişisel gözlem diyelim) bunu mesleki yeterliliğin gereği sayarlar. itiraz edin. kendiniz hakkında uzman olan sizsiniz, karşınızdaki sadece psikiyatri/klinik psikoloji uzmanı.
sorun uzarsa o terapisti bırakıp yenisini aramaktan çekinmeyin.
psikoterapotik bazı uygulamalar dışardan bakınca anlaşılmaz görülebilir, örneğin köpek fobinizi kulağınıza kulaklıktan ses vererek tedavi eden bir teknik size şüpheli görünebilir. bunlardan bazıları şüpheli görülse bile etkililiği ve emniyeti kanıtlanmış uygulamalardır. bazılarının yerine ise üfürükçüye gitmek daha hesaplı olması açısından tercih edilebilir. size yeni bir teknik uygulanmadan önce o tedavinin ismini sorun ve hakkında bilgi edinin.