Tony Montana'nın Kendi Sonunu Hazırlayan Hataları

tony, vito corleone gibi stratejik, michael corleone gibi hesapçı değildir. aslında tam bir savaşçıdır ama aynı zamanda patlamaya hazır bir barut fıçısıdır. tony'nin en büyük düşmanı karteller, polis ya da ihanet eden adamları değil, bizzat kendisidir. film boyunca en büyük düşmanı kendi egosu olmuştur ve bu ego, zirveye çıkmasını sağladığı gibi, onu hızla yerle bir etmiştir.
--- spoiler ---
tony montana, küba’dan amerika’ya hayalleri için göç eden, sıfırdan başlayıp uyuşturucu imparatorluğu kuran bir adam. ama klasik bir yoksulluktan zenginliğe hikâyesi değil. tony; her şeyin hemen olmasını isteyen, sabırsız, dürtüleriyle hareket eden ve kontrol manyağı biri. tüm bu saydıklarım, onun hızlı yükselmesini sağlayan ama aynı zamanda tüm hayatını yıkıma sürükleyen özellikleriydi. tony'nin yükselişi tamamen vahşi doğa kurallarına dayalıydı. çıkarlarına hizmet eden insanları kullanıyor, kendini tehlikeye atanları gözünü kırpmadan harcıyordu, zaten bu sayede hızla yükselmeye başladı. fakat tony'nin düşüşü, ihanet ya da dış güçlerin oyunlarıyla değil, kendi kararlarıyla gerçekleşti. yaptığı her kritik hata, onu biraz daha uçuruma sürükledi.
tony montana, vito corleone gibi plan yapmaz, olayları önceden kestiremezdi. onun için en önemli şey, o an içinden ne geçiyorsa onu yapmaktı. o yüzden ilk fırsatta patronu frank lopez’i harcadı ve imparatorluğu ele geçirdi. ama frank gibi dengeleri gözeten bir adamın aksine, tony her şeyi tek başına kontrol etmeye çalıştı. işleri bir organizasyon gibi yürütmedi ve sürekli kendisini merkeze koydu. bu da ona büyük bir güç sağlarken, aynı zamanda büyük bir risk yarattı. frank'in tony'i uyardığı sahneyi hatırlarsanız, ne demek istediğimi daha iyi anlarsınız. frank; rakip kartelleri hemen karşısına almanın yanlış olacağını, zaman gerektiğini, onlarla baş edecek güçleri olmadığını bilecek kadar zeki biriydi, ama tony öyle değildi. saman alevi gibi hemen parlar, aklındakini hiç düşünmeden yapardı. yani frank lopez’in zamanında sosa’yla denge politikası yürütmesi boşuna değildi. fakat tony için mantık her zaman ikinci planda kalıyordu. sosa gibi güçlü bağlantıları olan ve her şeyi yapabilecek bir kartelle savaş başlatmak akıl kârı bile değildi, ama tony mantık çerçevesinde hareket eden biri değildi ve böyle şeyleri umursamıyordu.

tony’nin en büyük hatalarından biri de en güvendiği adam olan manny’yi gözünü bile kırpmadan öldürmesiydi. her şeyi kontrol altında tutmak isteyen tony, bu isteği uğruna etrafındaki güvenebileceği tek insan ve tek dostu olan manny’yi bile vurabilecek kadar öfkesine yenilebiliyordu. bu olay, tony’nin ego ve öfke patlamasının en bariz göstergelerinden biriydi. onun için her şeyin merkezinde kendisi olmalı, kendi rızası dışında bir şey yaşanması söz konusu bile olmamalıydı. manny ve gina’nın evlenmesi, tony'nin tahammül sınırlarını zorladı çünkü tony, kardeşi üzerinde bile mutlak hakimiyet kurmak isteyecek kadar egolu biriydi, kardeşinin evleneceği adamı bile o seçmeliydi. tony montana’nın sosa’yla savaşa girmesi, onun en büyük hatalarından biriydi. tony, uyuşturucu işinde uzun süre ayakta kalmanın en önemli kurallarından birini unutmuştu: yani ortaklarını öldürmeme! sosa gibi güçlü bir ortağı düşman edinmek, tamamen intihar etmek demekti. ama tony’nin egosu ona “sen sosa’dan bile güçlüsün” dediği için, bunu umursamıyordu. aslında sosa'nın adamlarının tony'nin malikânesini bastığı sahne bile, tony'nin egosunu çok güzel şekilde açıklıyor.
tony, onlarca adamı öldürmesine rağmen aslında oradan çıkışın olmadığını biliyor ama son ana kadar savaşıyor. bunu yapmasının nedeni çok cesur ya da korkusuz olması değil, yenilgiyi kabul edemeyecek kadar egoist olmasıdır. son ana kadar kendini yenilmez sanıyor, hatta kurşun yağmuruna tutulduğunda bile ayakta kalabileceğini düşünüyor. yani tony’nin düşüşünü ihanetlere, yanlış anlaşılmalara veya düşmanlarına bağlamak yanlış olur. tony montana’nın en büyük düşmanı her zaman kendisi olmuştur. dürtüsel hareket etmesi, sabırsız oluşu, her şeyi kontrol altında tutma çabası ve egosunun tavan yapması, tony'nin sonunu hazırlayan asıl sebeplerdir.
muhteşem sahne ve müziğiyle, rest in peace tony montana!