Türkiye'de Bir Benzeri Bulunmayan, Müzik ve Futbolun Kitabını Yazan Adam: Nick Hornby
Kimdir?
nick hornby... hece cümbüşü adlı edebiyat eleştiri ve melekle sohbet adlı öykü derleme kitaplarından oğlu danny'nin otistik olduğunu öğrendiğimiz modern ingiliz yazının en başarılı "kalemleri"nden biri. hornby, her şeyden önce alt orta sınıf bir londralıdır ve bu kökenin bütün özelliklerini taşır. olanakları ne kadar genişlemiş olursa olsun labour party'e oy atar (bkz: geri halliwell) , şatoda değil sıra sıra dizilmiş olan o meşhur kırmızı tuğlalı semi-detached londra evlerinden birinde yaşar, uslanmaz bir arsenal taraftarıdır. high burry'e sezonluk kombinesi olduğu konusunda şüphe olanlar bir an önce fever pitch'i okumalıdır . bu kitabın neresinden uyarlandığını çözemediğim (tamam taraftarlık mevzusu var ama...) aynı adlı film de zevkle izlenebilecek bir beyzbol hikayesidir.
high fidelity'de müzikle kurduğu ilişki sizi öylesine çeker ki, hornby'den önce burun kıcırdığınız r&b'ye, soul'a kulak kabartabilir, solomon burke'ü keşfedebilirsiniz. şansınız varsa james brown ilahınız olmadan paçanızı sıyırabilirsiniz.
yazarlığına gelince: o ne fyodor dostoyevski'dir ne de paul auster
ne geçmişin edebiyat dehalarına benzer ne de günümüz post modern kurgu ustalarına. ilk bakışta sıradan insanların sıradan hikayelerini anlatıyor gibidir ve işin güzeli, gerçekten de bunu yapmaktadır. ne kadar ararsanız arayın müthiş sürprizler veya şaşırtıcı sonuçlarla karşılaşamazsınız. kitapları filmlere uyarlanır ancak günümüz best-seller'larının aksine filme çekilmek için yazılmamıştır. örneğin, müzik dükkanı işleten ve orta yaşlarına merdiven dayamış bir koca oğlanın veya babasının yazdığı şarkının telif hakkını yiyen bir başka koca oğlanın hayatında ne gibi sürprizler olabilir?
ancak bütün bu gündelik hikayeler, hornby'nin eğlenceyi ıskaladığı anlamına gelmez. tam tersine, mizah zaten sıradan hayatların göbeğindedir, sorun/maharet onu açığa çıkarmaktadır (bkz: the truth is out there). "otostopçunun galaksi rehberi" adlı şahaserler serisinin yazarı olan douglas adams ile hornby'nin aynı kişi olduğundan şüphe etmek son derece doğaldır. aradaki tek fark, adams'ın hikayenin ölçeğini az da olsa büyüterek bütün galaksiyi katması, zaman ve uzamda aklın hayalin alamayacağı bir kargaşa yaratmasıdır. hornby ise dünya adlı bu küçük mavi gezegenin dışına çıkmaya pek de niyetli görünmüyor.
hornby, işlediği konular ve bunu ele alış tarzıyla günümüz türk edebiyatında karşılığı bulunmayan bir yazar
evet nick hornby gayet light sayılabilecek konular üzerine hikayelerini kuruyor ve hatta romanlarının merkezine direkt olarak bir hobiyi yerleştiriyor ama bunu insanı sıkmadan ve bir şeyler anlatabilecek tarzda yapıyor.
bizdeyse hornby'le benzeri konular işleyen bir yazar es kaza çıkarsa ve ilk kitabı bir şekilde okuyucudan iyi tepki almışsa hemen tarzını değiştirmeye başlıyor. light konular bir anda derin derin meselelere dönüşüyor, derken gazetelerde köşe yazarlığı mesaisi başlıyor. böyle olunca ister istemez siyaset dünyasına adım atılıyor. ee siyaset yazan biri artık söz gelimi kaykay tutkusu üzerine roman yazamayacağı için ya gıldırgıcık konular aramaya başlıyor ya da hacmi şişirilmiş aşk romanlarına dadanıyor. sonuç olarak da nick hornby tarzında ilerleyebilecek bir yazar anında tozlu sayfalara gömülüyor.
madalyonun bir de diğer tarafı var. hornbyvari konuları ele alan yazarların bir türlü kurtulamadıkları hata: mesaj kaygısı. zaten basit konular ele alıyorum bari yoğun mesaj vereyim diyen yazarlarımız sonuçta öyle bir roman ortaya koyuyorlar ki ders kitabı niyetine okut.
bir de yeni dönem sosyal medya yazarları var. hornby çıkması umudumun en yüksek olduğu grup. fakat bazen aşırıya kaçan dil rahatlığıyla bu nasıl olacak bilmiyorum. dile çekidüzen vermek, acayip sıradışı konular yazmadan da sıradışı, ilginç ve hepsinden öte sade olunabileceğini anlatmak gerek.