Yabancı Dil Öğrenme Yöntemleri
the grammar translation method
bilinen en eski dil öğretme tekniğidir. adından da anlaşılacağı üzere gramer odaklı, çeviri tekniğidir. öğrenme ezbere dayalıdır. günümüzde pek rağbet görmese de (sözde, pratikte hep bu kullanılır daha kolay olduğu için öğreten açısından) amaç doğrultusunda (örn; üniversite sınavına hazırlanan birisi için) uygun olabilir.
the direct method
ünlü berlitz okullarının sahibi charles berlitz tarafından geliştirilmiş ve 1920'li yıllarda rağbet görmüş bir metodtur. grammar-translation metodunun iletişimdeki eksikliklerini gidermek için ortaya atılmıştır. yani iletişime odaklı bir öğretim yöntemi kullanılmaktadır bu metodta. gerçek yaşam durumları oluşturularak öğrencinin iletişim kurması sağlanmaya çalışılır, çeviri pek yoktur.
the audio-lingual method
davranışçı öğrenme psikolojisinin ortaya çıkmasıyla lado ve fries'in geliştirdiği bir öğretme tekniğidir. 1950'li yıllardan 70'lerin başına kadar rağbet görmüştür. dinleme ve tekrarın, mekanik alıştırmaların önemi vugulanır bu metodta. genelde diyaloglar ezberlenir. hatalar hemen düzeltilir.
the notional / functional approach
henry widdowson tarafından geliştirilen bu metod yine dilin iletişimsel işlevlerine önem verir. bu akımın ortaya attığı soru: dille ne yapmak istiyorsunuz? ' dur.
suggestopedia
bir garip dil öğretim tekniği olan suggestopedia georgi lazanov tarafından ortaya atılmıştır. carl rogers'in psikoloji kuramından yola çıkarak dil öğreniminde de ilk önce psikolojik bariyerlerin ortadan kaldırılması gerekliliği savunulur bu metodta. bunun için loş bir şekilde aydınlatılmış bir sınıf, arka fonda barok müzik, sınıfın belirli köşelerine yerleştirilmiş tütsüler vardır ve öğrenciler rahat koltuklarda yarı yatar pozisyondadırlar genelde. yani tamamen rahat bir ortamda öğrenilir ders.
the silent way
suggestopedia gibi ilginç bir diğer dil öğrenme tekniğidir. caleb gattegno tarafından geliştirilmiştir. öğrencilerin aktif bir şekilde derse katılımı amaçtır. aslında öğrenciler o kadar aktiftir ki öğretmen bütün ders boyunca sessiz kalır, tekniğin adı da bundan gelir. bu metod için geliştirilmiş renkli çubuklardan oluşan bir set vardır ve öğretmen renkli chartlardan yararlanır ders boyunca ama pek konuşmaz.
community language learning
charles curran tarafından geliştirilmiştir. yetişkin öğrencilerin derste utanıp sıkılmalarından yola çıkarak bu tekniği geliştirmiştir. bu sorunu çözmek için öğretmenin öğretmen sıfatından çok "dil danışmanı" olarak görülmesini sağlamaya çalışmıştır. bu metodta öğrenciler dil danışmanına soruları kendi dillerinde sorarlar ve danışman soruyu hedef dile çevirir. diyaloglar teybe kaydedilir ve bu kayıtlar bir sonraki ders için metin olur. öğrencilerin dil öğrenirken neler hissettikleri de sık sık sınıfta konuşulur.
the natural approach
tracy terrell ve stephen krashen tarafından 1980'lerde geliştirilen bu metod ikinci dil ediniminin birinci dil edinimiyle aynı olduğu görüşünü savunur. öğretmen derste gerçek eşyalardan, görsellerden sık sık yararlanır. hataların direk düzeltilmesine çok önem verilmez. bunun yerine öğretmenin konuşması model olur ve öğrencilerin hatalarını kendi kendilerine düzeltmesi amaçlanır. gramer ya da diyaloglara odaklanmak yerine iletişime önem verilir. dinleme ve konuşma yetileri yazma ve okumadan önce gelir. form yerine içeriğe daha çok önem verilir.
total physical response
genelde tpr olarak geçen bu metod james asher tarafından geliştirilmiştir. bu metod daha çok fiziksel aktiviteye önem verir. bu metodu diğer metodlardan ayıran özelliği konuşmaya geçmeden önce dinlemenin desteklenmesidir. öğrenciler dinlerler ve öğretmenin verdiği komutlara cevap verirler. sonunda roller değişir ve öğrenciler de komut vermeye başlar. daha çok imperativeleri öğretirken ve minik öğrencilerle kullanılan bir metodtur. öğretmen "clean the board please" der ve öğrenci buna fiizksel olarak cevap verir.
communicative approach
robert langs tarafından geliştirilmiş bu metod uzun bir süre dil sınıflarında en iyi metod olduğu düşünülerek uygulanmıştır. uzunca bir süre diğer tüm metodların tü kaka olduğu ve dilin ancak communicative yani tamamen iletişime dönük bir yöntemle öğretilebileceği görüşü hakim olmuştur dil öğretim çevrelerinde. bütün aktiviteler iletişime dayalıdır. ezber desteklenmez, öğrencinin konuşması desteklenir. direk hata düzeltimi yoktur bu metodtada. görsel ve işitsel materyallerden sıkça yararlanılır.
consciousness raising
yeni yeni gelişen bir metod olan consciousness-raising tekniği dil öğretiminde farkındalığın önemini vurgular adından da anlaşılacağı üzere. öğretimde dilin formal özelliklerine dikkat çekmenin önemi vurgulanır. özellikle türkçe ingilizce gibi birbirinden faklı formal özelliklere sahip dilleri öğretirken bu farklılıkların altının çizilerek, açık bir şekilde belirtilmesi gerektiğini savunur. ilk bakışta grammar-translation tekniğine benziyor gibi görünse de ondan farklıdır.
eclectic metod
günümüzde bir de eclectic metod denen bir yaklaşımdan söz edilmektedir..bütün metodların iyi yanlarını alarak derste amaca uygun olarak uygulanmasından bahsedilir..zaten pratikte olan odur. hiçbir öğretmen bu metod en iyisi deyip bir metoda sıkı sıkıya bağlı kalmaz. duruma göre hangi metodun uygun olacağına karar verir ve onu uygular.
[not: bu metotlar yabancı dil öğrenme metotlarından çok, yabancı dil öğretme metotlarıdır; literatürde böyle geçer.]